Tin Khu Vực 
Nghịch lý AI
Theo báo cáo của IDC, trí tuệ nhân tạo (AI) dự kiến sẽ đóng góp tới 19,9 nghìn tỷ USD vào kinh tế thế giới và đóng góp 3,5% GDP toàn cầu vào năm 2030. Trong cuộc đua này, Mỹ dẫn đầu với 40 mô hình AI hàng đầu và tổng vốn đầu tư tư nhân lên đến 471 tỷ USD (giai đoạn 2013-2024). Trung Quốc đang bứt tốc mạnh mẽ với 15 mô hình chất lượng cao, dẫn đầu về số lượng bằng sáng chế (hơn 817.800).
Ông Đồng Mai Lâm, Tổng Giám đốc Schneider Electric Việt Nam và Campuchia
Tại Hội nghị Đổi mới sáng tạo - Innovation Day Hà Nội 2025, ông Đồng Mai Lâm, Tổng Giám đốc Schneider Electric Việt Nam và Campuchia chia sẻ, AI đang trở thành một phần không thể thiếu trong tất cả các công nghệ.
Làn sóng đó lan tỏa mạnh mẽ đến Việt Nam và các nước trong khu vực, mở ra những cơ hội chưa từng có. Trên toàn ASEAN, AI được kỳ vọng sẽ đóng góp thêm 10-18% vào tổng mức tăng trưởng GDP, tương đương khoảng 1.000 tỷ USD vào năm 2030.
Riêng thị trường AI tại Việt Nam được dự báo sẽ tăng trưởng trung bình 15,8% mỗi năm, đạt quy mô 1,52 tỷ USD vào năm 2030, thậm chí có thể đóng góp tới 130 tỷ USD cho nền kinh tế Việt Nam vào năm 2040.
Tại Ngày hội Trí tuệ nhân tạo Việt Nam (AI4VN) 2025 mới đây, ông Lê Hồng Việt, Tổng Giám đốc FPT Smart Cloud nhấn mạnh, AI không còn là câu chuyện tương lai mà thực sự đang tái định hình cách thức doanh nghiệp hoạt động. “Với mỗi một USD đầu tư vào AI tạo sinh, doanh nghiệp có thể đạt hiệu quả đầu tư (ROI) gấp 3,7 lần” - ông chia sẻ.
Tuy nhiên, sự bùng nổ AI đi kèm mức tiêu thụ năng lượng tăng vọt. Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) dự báo đến năm 2028, AI có thể chiếm 15-20% tổng mức tiêu thụ điện của các trung tâm dữ liệu - tăng đáng kể so với mức 8% vào năm 2023. Điều này có nghĩa là cứ mỗi 5 kWh dùng trong trung tâm dữ liệu, sẽ có ít nhất 1 kWh dành riêng cho AI.
Ông Pang XingJian, Tổng Giám đốc Schneider Electric khu vực Đông Á cho biết, thế giới đang “khát” năng lượng. Tình trạng này thậm chí nghiêm trọng hơn tại châu Á. Nhu cầu điện tại Châu Á - Thái Bình Dương cao hơn 72% so với Mỹ và châu Âu cộng lại. Ở ASEAN, nhu cầu điện dự kiến tăng gấp 3 lần từ 2023 - 2030.
“Một trong những động lực chính là AI. Một truy vấn AI cơ bản cũng tiêu thụ gấp 10 lần năng lượng so với một lượt tìm kiếm Google thông thường” - ông Pang phân tích.
Vì vậy, nếu không có những giải pháp thiết thực, tình trạng tiêu tốn điện cho AI sẽ ảnh hưởng lớn tới các mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam. Mặc dù, AI đặt ra vấn đề cấp bách về năng lượng và phát triển bền vững, nghịch lý nằm ở chỗ chính AI lại là “chìa khóa” cho bài toán này, với các giải pháp quản lý năng lượng thông minh và chủ động.
Lời giải cho bài toán năng lượng
“AI đòi hỏi nguồn năng lượng rất lớn, nhưng những giá trị AI mang lại cho cộng đồng, đất nước và xã hội sẽ lớn hơn rất nhiều” - ông Đồng Mai Lâm khẳng định.
Ông Pang XingJian, Tổng Giám đốc Schneider Electric khu vực Đông Á tại Innovation Day Hà Nội 2025
Đồng tình với quan điểm trên, ông Pang XingJian chỉ ra rằng, AI không chỉ tiêu thụ năng lượng, mà còn là công cụ quản lý đắc lực. Việc ứng dụng AI nhiều hơn trong các lĩnh vực khác nhau sẽ tạo ra cơ hội đáng kể để tối ưu hóa mức tiêu thụ năng lượng.
Một minh chứng rõ ràng được thể hiện trong lĩnh vực quản lý tòa nhà. Các tòa nhà tiêu thụ khoảng 30% năng lượng trên thế giới và chiếm gần 40% lượng phát thải CO2 hàng năm. Để giải quyết vấn đề, Schneider Electric sử dụng giải pháp phần mềm tích hợp tất cả các hệ thống điện, quản lý tòa nhà và vận hành vi lưới, giúp tối ưu hiệu suất và đảm bảo an toàn.
Bên cạnh đó, nền tảng dữ liệu và công cụ phân tích đem đến khả năng dự báo và giám sát, từ đó tiết kiệm chi phí, tăng hiệu quả năng lượng và trải nghiệm người dùng. Kết quả là các giải pháp có thể giúp giảm tới 40% năng lượng tiêu thụ và cắt giảm đến 77% lượng phát thải khí nhà kính của tòa nhà.
Đối với quản lý lưới điện - yếu tố ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu quả sử dụng năng lượng, nhờ tích hợp điện toán đám mây và AI, các công ty điện lực có thể quản lý dữ liệu theo thời gian thực, phát hiện sớm rủi ro và đưa ra quyết định chính xác hơn.
Việc ứng dụng các giải pháp công nghệ hiện đại giúp sử dụng năng lượng hiệu quả hơn, thúc đẩy phát triển bền vững
AI cũng là cốt lõi trong giải pháp quản lý các nguồn năng lượng phân tán như điện mặt trời, điện gió…, vừa giúp sử dụng năng lượng hiệu quả hơn, vừa thúc đẩy phát triển bền vững.
Ngoài ra, với hệ thống ADMS (quản lý phân phối nâng cao) và AVEVA UOC (trung tâm vận hành hợp nhất) của Schneider Electric, các công ty điện lực có thể chuyển từ quản lý từng điểm riêng lẻ sang quản lý tập trung, tích hợp.
Nhờ đó, họ sẽ theo dõi được toàn bộ lưới điện trung và hạ thế trên một giao diện duy nhất, giám sát các thông số như điện áp, dòng điện, điểm đóng/ngắt, nhanh chóng triển khai các kịch bản tái cấu hình khi cần thiết.
“Những ứng dụng AI này là yếu tố then chốt để thúc đẩy tiến trình số hóa, xanh hóa, nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng, từ đó giúp giảm thải carbon, hướng tới phát triển bền vững” - ông Đồng Mai Lâm cho hay.
Đánh giá cao tiềm năng phát triển AI của thị trường Việt Nam, các lãnh đạo Schneider Electric cam kết đồng hành cùng Việt Nam trên hành trình số hóa và phát triển bền vững.
Dù mở ra những cơ hội chưa từng có, sự bùng nổ AI cũng đi kèm thách thức lớn về năng lượng và khả năng đáp ứng của cơ sở hạ tầng. Chính vì vậy, bài toán đặt ra không chỉ là làm chủ công nghệ, mà còn là xây dựng hệ sinh thái năng lượng - hạ tầng bền vững, đủ sức “nuôi dưỡng” AI phát triển lâu dài.