Giá năng lượng tăng do xung đột Nga-Ukraine đẩy thêm 141 triệu người bị đói nghèo

Theo một nghiên cứu mô hình của nhóm các nhà khoa học quốc tế được công bố trên tạp chí Nature Energy, chi phí năng lượng cho các hộ gia đình trên toàn cầu đã tăng từ 62,6% đến 112,9% trong gần một năm xảy ra chiến sự Ukraine. Nghiên cứu đã mô hình hóa tác động của giá năng lượng cao hơn đối với chi tiêu của 201 nhóm, đại diện cho các mức chi tiêu khác nhau, ở 116 quốc gia, chiếm 87,4% dân số toàn cầu.

Bất chấp những nỗ lực của chính phủ nhằm bảo vệ người tiêu dùng khỏi việc tăng giá, các nhà nghiên cứu ước tính rằng tổng chi tiêu hộ gia đình tăng từ 2,7% đến 4,8%. Do đó, ước tính rằng có thêm 78–141 triệu người trên toàn thế giới có thể bị đẩy vào cảnh nghèo đói cùng cực.

Giáo sư Yuli Shan tại Đại học Birmingham, cho biết: Giá năng lượng cao ảnh hưởng đến tài chính của hộ gia đình theo hai cách: giá nhiên liệu tăng trực tiếp làm tăng hóa đơn năng lượng của hộ gia đình, trong khi năng lượng đầu vào cần thiết để sản xuất hàng hóa và dịch vụ đẩy giá cả đối với những sản phẩm đó, và đặc biệt là đối với thực phẩm, ảnh hưởng gián tiếp đến các hộ gia đình. Chi phí năng lượng và các nhu yếu phẩm khác không thể chi trả được sẽ đẩy những người dân dễ bị tổn thương vào tình trạng nghèo năng lượng và thậm chí là nghèo cùng cực.

Cuộc khủng hoảng năng lượng toàn cầu chưa từng có này nhắc nhở rằng một hệ thống năng lượng phụ thuộc nhiều vào nhiên liệu hóa thạch sẽ kéo dài rủi ro an ninh năng lượng, cũng như đẩy nhanh biến đổi khí hậu. Hóa đơn khí đốt và điện gia dụng tăng mạnh trong năm ngoái, trong khi giá xăng và dầu diesel tăng cao kỷ lục. Một báo cáo tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos vào tháng 1 cho biết giá năng lượng và thực phẩm tăng vọt có thể kéo dài trong hai năm tới.

Cuộc khủng hoảng năng lượng đã dẫn đến lời kêu gọi các quốc gia tiến nhanh hơn trong việc xây dựng các nguồn năng lượng tái tạo, trong khi các chính phủ chuyển sang sử dụng nhiên liệu gây ô nhiễm như than đá để đảm bảo an ninh nguồn cung cấp điện. Chuyên gia Klaus Hubacek của Đại học Groningen, cho biết cuộc khủng hoảng này đang làm trầm trọng thêm tình trạng nghèo năng lượng và nghèo cùng cực trên toàn thế giới.

Đối với các nước nghèo, chi phí sinh hoạt làm suy yếu những thành quả khó đạt được của họ trong việc tiếp cận năng lượng và xóa đói giảm nghèo. Đảm bảo khả năng tiếp cận năng lượng giá cả phải chăng và các nhu yếu phẩm khác là ưu tiên hàng đầu của các quốc gia đó, nhưng các chính sách ngắn hạn giải quyết cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt phải phù hợp với các mục tiêu giảm thiểu khí hậu và các cam kết phát triển bền vững dài hạn khác.

Vương quốc Anh và châu Âu đã được khuyến khích noi gương Mỹ trong việc khuyến khích đầu tư xanh thông qua Đạo luật Giảm lạm phát của Tổng thống Joe Biden. Các quốc gia phương Tây đã cố gắng tạo ra một vết lõm trong kho bạc của Điện Kremlin bằng cách đặt giá trần đối với dầu của Nga trong khi vẫn cho phép nó lưu thông để tránh giá nhiên liệu leo thang.

Trong những tuần gần đây, giá khí đốt bán buôn đã giảm do mùa đông ôn hòa và mức dự trữ khí đốt dồi dào ở châu Âu đã củng cố niềm tin rằng các quốc gia sẽ không gặp phải tình trạng thiếu năng lượng trong mùa đông này. Tuy nhiên, những lo ngại vẫn còn về cách các quốc gia sẽ thay thế nguồn cung cấp khí đốt của Nga vào mùa đông tới.

Tại Vương quốc Anh, hóa đơn năng lượng sẽ tăng 40% trong tháng 4 khi hỗ trợ của chính phủ cho các hóa đơn trở nên ít hào phóng hơn. Cơ quan Hành động Năng lượng Quốc gia ước tính hiện có 6,7 triệu hộ gia đình ở Vương quốc Anh trong tình trạng thiếu nhiên liệu – một con số đã tăng hơn gấp đôi kể từ năm 2020.