Giá dầu thế giới giúp Việt Nam thúc đẩy tốc độ tăng trưởng kinh tế

Việt Nam mặc dù không phải là quốc gia sản xuất dầu lớn như phần lớn các nước ở Trung Đông, nhưng có các mặt hàng liên quan đến năng lượng là nguồn xuất khẩu cao thứ 5 thế giới. Ngành công nghiệp này chủ yếu thuộc sự kiểm soát của nhà nước bao gồm cả nhà cung cấp năng lượng PetroVietnam, với doanh thu hàng năm là 3,1 tỷ USD. Phần lớn năng lượng của Việt Nam đến từ các vùng biển ngoài khơi bờ biển phía Đông và phía Nam đất nước.

Nếu dầu thô giữ giá ở mức trung bình 65 USD một thùng trong năm nay, cao hơn mức trung bình 60 USD của năm ngoái, tăng trưởng kinh tế sẽ vượt mục tiêu 6,7% mà Quốc hội đặt ra. Ralf Matthaes, nhà sáng lập Công ty Tư vấn nghiên cứu Infocus Mekong tại TP. Hồ Chí Minh, cho biết: “Việt Nam có trữ lượng khí tự nhiên và mức độ dầu rất lớn, do đó nếu giá tăng lên chắc chắn sẽ có lợi cho Việt Nam”. Bộ Tài chính đã dự báo tổng thu ngân sách nhà nước từ xuất khẩu dầu thô sẽ đạt 3,13 tỷ USD trong 9 tháng đầu năm 2018, tăng 42,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Tổng thu từ tháng 1 đến tháng 9 hiện đã vượt mục tiêu cả năm. Doanh thu tăng đối với Việt Nam phản ánh thu nhập cao hơn từ việc bán dầu trên toàn thế giới. Giá thế giới sẽ đạt 73 USD một thùng trong năm và 74 USD trong năm tới, theo ước tính của Cơ quan Thông tin năng lượng Mỹ. Giá dầu đã tăng lên, bởi vì các vấn đề cung ứng, bao gồm cả các báo cáo về lệnh cấm vận của Mỹ đối với Iran sẽ cắt giảm mua hàng. Frederick Burke, đối tác của Công ty Luật Baker McKenzie tại TP. Hồ Chí Minh cho rằng: “Đối với chính phủ và doanh nghiệp sở hữu nhà nước PetroVietnam, đây chắc chắn là tin tốt lành”.

Việt Nam xuất khẩu dầu chủ yếu sang Australia, Trung Quốc, Nhật Bản, Malaysia, Singapore và Thái Lan. Doanh thu từ giá dầu đóng góp vào nền kinh tế 224 tỷ USD, tăng trưởng khoảng 6% mỗi năm kể từ năm 2012. Phần lớn sự tăng trưởng đến từ các nhà máy có vốn đầu tư nước ngoài tạo ra các mặt hàng như phụ tùng ô tô và điện tử gia dụng. Việt Nam sẽ xuất khẩu khoảng 11,23 triệu tấn dầu thô trong năm 2018. Theo Matthaes đánh giá, doanh thu từ dầu sẽ giúp Chính phủ Việt Nam đầu tư nhiều hơn cho cơ sở hạ tầng công cộng. Hiện Việt Nam đang xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông để các nhà sản xuất có thể di chuyển hàng hóa xuất khẩu tốt hơn từ nhà máy sang thị trường nước ngoài. Dễ dàng vận chuyển hàng hóa sẽ giữ chân các nhà sản xuất ở Việt Nam, cạnh tranh với Trung Quốc và phần lớn khu vực Đông Nam Á để giành đầu tư vào nhà máy sản xuất.

Chính phủ Việt Nam hiện đang chi đầu tư cho các tuyến đường cao tốc và giao thông công cộng đô thị để xử lý những hạn chế về logistics. Các doanh nghiệp nhà nước có thể xây dựng thêm nhiều nhà máy lọc dầu, mặc dù doanh thu xuất khẩu, Việt Nam là nước nhập khẩu ròng các sản phẩm dầu tinh chế vì các nhà máy lọc dầu hiện không đáp ứng đủ nhu cầu của 95 triệu người dân cùng với ngành công nghiệp. Việt Nam nhập khẩu khoảng 70% nhiên liệu để sử dụng thực tế, chủ yếu từ Trung Quốc, Malaysia, Singapore, Hàn Quốc và Thái Lan. Sự phụ thuộc vào nhập khẩu sẽ làm tăng giá cho người tiêu dùng Việt Nam khi sử dụng nhiên liệu, cũng là một mối đe dọa đối với lạm phát, các nhà phân tích và các phương tiện truyền thông trong nước dự đoán. Giá xăng sẽ tăng từ 5 đến 15% và có thể làm tăng lạm phát lên tới 0,64% so với năm 2017.