EVNCPC và hành trình 50 năm thắp sáng miền Trung – Tây Nguyên

50 năm nỗ lực vượt khó, bền bỉ với hành trình thắp sáng

Tổng công ty Điện lực miền Trung, tiền thân là Công ty Điện lực miền Trung, được Bộ trưởng Bộ Điện và Than ký quyết định thành lập số 1867 QĐ/TCCB-3 ngày 07/10/1975, có nhiệm vụ sản xuất, truyền tải, kinh doanh điện năng và quản lý đầu tư xây dựng các công trình nguồn, lưới điện trên địa bàn miền Trung, Tây Nguyên.

Khi mới thành lập, Điện lực miền Trung đã rơi vào thế yếu kém, cơ sở vật chất nghèo nàn, lạc hậu, sản lượng điện thương phẩm chưa đầy 100 triệu kWh vào năm 1976.

Giai đoạn 1976 – 1988 là giai đoạn cực kỳ khó khăn với ngành điện miền Trung, luôn chống đỡ trước tình hình thiếu điện ngày càng nghiêm trọng.

Năm 1988, với đề xuất của Giám đốc Công ty Điện lực 3 lúc bấy giờ, Bộ trưởng Bộ Năng lượng đã xác định với lãnh đạo chủ chốt các tỉnh, thành phố miền Trung gồm 3 giải pháp: Củng cố, tăng cường nguồn điện hiện có; Kéo lưới điện truyền tải từ Nam ra, Bắc vào; Xây dựng tại chỗ các nhà máy điện có công suất đủ mạnh, trước mắt tập trung xây dựng công trình thuỷ điện Ialy (720 MW) để phục vụ nhu cầu tại chỗ, đồng thời tham gia vào lưới Bắc - Nam, làm cầu nối cho lưới điện thống nhất cả nước.

Đây chính là khởi điểm những nút thắt của ngành điện miền Trung dần được tháo gỡ bằng hàng loạt công trình về nguồn điện và truyền tải điện được bổ sung. Đặc biệt, tháng 4/1992, công trình 500kV Bắc Nam, công trình lịch sử của đất nước chính thức được khởi công là dấu mốc chính thức khơi thông dòng năng lượng điện xuyên suốt 3 miền và tạo động lực quan trọng cho tiến trình điện khí hóa nông thôn miền Trung - Tây Nguyên. Những công trình điện nối tiếp hình thành, thắp sáng những bản, làng, thôn xóm miền Trung.

Trải qua nhiều lần sắp xếp tổ chức bộ máy và tên gọi để phù hợp với bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, đến năm 2010, Công ty Điện lực miền Trung có tên gọi Tổng Công ty Điện lực miền Trung (EVNCPC) với 18 đơn vị trực thuộc, 3 Công ty con và 6 Công ty liên kết.

Căn cứ Nghị quyết số 202/2025/QH15 ngày 12/6/2025 của Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh và Nghị quyết số 202/NQ-HĐTV ngày 09/6/2025 của HĐTV EVN về phương án sắp xếp, tinh gọn tổ chức, bộ máy quản lý, điều hành của các Tổng công ty thuộc EVN, Tổng công ty Điện lực miền Trung thực hiện cơ cấu lại, tiếp nhận, sáp nhập, thành lập mới một số đơn vị trực thuộc. Theo đó, hiện nay, cơ cấu quản lý của EVNCPC gồm Hội đồng thành viên, Ban điều hành (Tổng giám đốc và các Phó Tổng giám đốc), Kiểm soát viên, Kế toán trưởng và bộ máy giúp việc gồm 13 Ban chức năng; 14 đơn vị trực thuộc Ngoài ra, Tổng công ty còn có 8 Công ty liên kết do Công ty mẹ Tổng công ty nắm giữ dưới 50% vốn điều lệ.

Dấu chân ngành điện miền Trung từ đồng bằng đến miền núi và hải đảo xa

Kế thừa và phát huy thành tựu 50 năm qua, EVNCPC không ngừng phát triển lớn mạnh. Hệ thống lưới điện các cấp điện áp từ 110kV trở xuống đã vươn dài đến các địa phương, đã có 100% số huyện, 100% xã, phường, thôn, buôn, với hơn 99,91% số hộ dân có điện; trong đó, số hộ nông thôn có điện đạt tỷ lệ 99,86%. Số khách hàng sử dụng điện đạt 4,9 triệu khách hàng.

Nhằm giảm thiểu tỷ lệ điện dùng truyền tải, phân phối, EVNCPC đã thực hiện nhiều dự án cải tạo lưới điện các thành phố, thị xã bằng nguồn vốn của mình và nguồn vốn vay của các tổ chức tín dụng quốc tế như WB, ADB, Sida, KfW...

Tại các khu công nghiệp, khu kinh tế tập trung, EVNCPC đầu tư cả hệ thống lưới điện phân phối để bán điện trực tiếp cho các nhà máy, vừa giảm nhẹ gánh nặng cho nhà đầu tư, góp phần thu hút đầu tư vừa mang lại hiệu quả trực tiếp cho EVNCPC. Với khu vực nông thôn, miền núi EVNCPC đã và đang triển khai nhiều dự án phát triển điện từ nhiều nhiều nguồn vốn khác nhau như vốn trong nước, tài trợ của WB, EDF, ADB, JBIC, KfW… nhằm phát triển kinh tế, cải thiện đời sống của người dân.

Đặc biệt, năm 2007, EVNCPC triển khai thực hiện dự án cấp điện các thôn buôn chưa có điện các tỉnh Tây Nguyên. Dự án hoàn thành vào cuối năm 2009, cấp điện cho trên 62.646 hộ đồng bào các tỉnh Tây Nguyên được sử dụng điện. Đây là một dự án nhóm A có qui mô trải rộng trên địa bàn của 43 huyện, thị xã, 852 thôn, buôn nhưng được đánh giá là dự án có tiến độ nhanh, đáp ứng kế hoạch tiến độ được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Một dấu ấn đặc biệt không kém chính là những công trình cấp điện từ hệ thống điện quốc gia cho các đảo tiền tiêu tại khu vực. Gồm, dự án cấp điện ra huyện đảo Lý Sơn (nay là đặc khu Lý Sơn), tỉnh Quảng Ngãi; dự án cấp điện ra xã đảo Tân Hiệp (Cù Lao Chàm), TP. Đà Nẵng; dự án cấp điện bằng cáp ngầm xuyên biển cho xã đảo Nhơn Châu, TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định cũ, nay là tỉnh Gia Lai.

Đối với huyện đảo Cồn Cỏ (nay là Đặc khu Cồn Cỏ), tỉnh Quảng Trị, EVNCPC tiếp nhận bàn giao, quản lý vận hành cung cấp điện từ ngày 10/8/2017. Hiện nay, tại đặc khu Cồn Cỏ có 04 máy phát điện diesel 2x500kVA+2x100kVA và hệ thống điện mặt trời mái nhà có công suất 55kWp, đảm bảo cung cấp điện 24/24 giờ, đáp ứng nhu cầu sản xuất, sinh hoạt cho cán bộ, chiến sĩ và nhân dân.

Đẩy mạnh ứng dụng khoa học kỹ thuật, làm tốt công tác chăm lo người lao động và an sinh xã hội

EVNCPC là một trong những doanh nghiệp tiên phong của ngành điện tích cực ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ mới vào sản xuất, nhờ đó, mức độ tự động hóa trên lưới điện EVNCPC ngày càng được nâng cao.

Hiện nay, 100% Công ty Điện lực có hệ thống SCADA và Trung tâm điều khiển, thao tác xa; 100% thiết bị phân đoạn có khả năng kết nối SCADA đã được kết nối về trung tâm điều khiển; 100% khách hàng được lắp đặt công tơ điện tử tích hợp công nghệ đo xa tự động.

EVNCPC là đơn vị đầu tiên trong 5 Tổng công ty Điện lực trong EVN đã triển khai chính thức dịch vụ điện điện tử cho 100% công ty điện lực thành viên từ ngày 14/10/2019, áp dụng chữ ký số trong tất cả các dịch vụ điện cho doanh nghiệp và xác thực bằng mã OTP cho khách hàng cá nhân.

EVNCPC đã tự sản xuất thành công trạm sạc xe điện, một bước tiến trong việc thúc đẩy ứng dụng năng lượng tái tạo, hỗ trợ người tiêu dùng nghiên cứu sử dụng ôtô điện, chung tay bảo vệ môi trường.

Ngoài ra còn ứng dụng chuyển đổi số mạnh mẽ trong công tác quản lý, điều hành nội bộ EVNCPC và chăm sóc khách hàng.

EVNCPC hiện có một đội ngũ quản lý giỏi, lực lượng kỹ sư, công nhân lành nghề, với tổng số trên 11.500 người. Đời sống vật chất, tinh thần của người lao động được đảm bảo.

Song song với nhiệm vụ đảm bảo cung cấp điện, EVNCPC luôn dành sự quan tâm hướng về cộng đồng. Từ năm 2021 – 2025, EVNCPC đã dành hơn 411 tỷ đồng cho các hoạt động an sinh xã hội. Ngoài ra, trong vòng 5 năm gần đây, bình quân mỗi năm EVNCPC nộp ngân sách Nhà nước 723 tỷ đồng.

Nêu cao tinh thần đoàn kết, EVNCPC đã tiên phong tham gia đồng hành cùng các đơn vị trong EVN nỗ lực hoàn thành nhiệm vụ chung. Như, cử hơn 400 kỹ sư, người lao động xung kích tham gia hỗ trợ Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia thực hiện dự án đường dây 500kV mạch 3 từ Quảng Trạch đến Phố Nối.

Cử các đội xung kích tham gia hỗ trợ các đơn vị điện lực miền Bắc khắc khục các sự cố lưới điện do thiên tai…

Vinh dự, tự hào với truyền thống vẻ vang 50 năm qua, tập thể lãnh đạo và người lao động EVNCPC quyết tâm phấn đấu, giữ gìn và phát huy truyền thống đoàn kết, nêu cao tinh thần trách nhiệm, cần kiệm, nỗ lực hăng say lao động để xây dựng Tổng công ty, xây dựng ngành điện ngày càng phát triển vững mạnh, phục vụ tốt nhất yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội, an ninh quốc phòng và đời sống nhân dân trên địa bàn miền Trung - Tây Nguyên.

Những nỗ lực phấn đấu bền bỉ với quyết tâm và tinh thần trách nhiệm cao của Tập thể lãnh đạo và người lao động EVNCPC đã được Đảng, Nhà nước, Chính phủ và địa phương ghi nhận bằng nhiều phần thưởng và danh hiệu cao quý. Nổi bật như, 2 tập thể và 2 cá nhân được phong tặng Danh hiệu Anh hùng Lao động; 3 Huân chương Độc lập hạng Nhất; 3 Huân chương Độc lập hạng Nhì; 9 Huân chương Độc lập hạng Ba; cùng hàng trăm Huân chương Lao động; Bằng khen của các Bộ, ngành, EVN, các tỉnh thành miền Trung- Tây Nguyên.