EU ấn định ngày Brexit vào 12/4/2019

Chỉ còn một tuần nữa là đến lúc Anh có nguy cơ rơi vào tình trạng nửa vời từ nửa đêm (2300 GMT) ngày thứ sáu (29/3), các nhà lãnh đạo EU đã cho Thủ tướng Theresa May cơ hội thêm hai tháng nữa, cho đến ngày 22/5, để rời khỏi EU nếu thỏa thuận Brexit giành chiến thắng trước Quốc hội trong tuần tới. Nhưng bà May đã thất bại trong việc thuyết phục 27 nhà lãnh đạo EU còn lại rằng chính phủ của bà sẽ thành công, khiến cho hội nghị thượng đỉnh kéo dài bảy giờ đàm phán đầy căng thẳng về Brexit mà không có tiến triển thúc đẩy.

Khả năng kết thúc một thỏa thuận cho thấy rằng Anh có thể, nhưng nếu Thủ tướng May thất bại, quay lại và yêu cầu trì hoãn lâu hơn nhiều. Nhưng điều này sẽ có điều kiện - có thể là một trở ngại lớn - rằng nước Anh sẽ tham gia cuộc bầu cử vào quốc hội mới của EU vào ngày 23/5. Để làm như vậy, luật bầu cử của Anh quy định sẽ phải được công bố trước sáu tuần, tức là trước ngày 12/4. Nếu không có một cuộc bầu cử ở EU, Anh sẽ bị loại. Tuyên bố của Hội đồng châu Âu đồng ý gia hạn cho đến ngày 22/5/2019, với điều kiện Thỏa thuận Brexit được Quốc hội Anh thông qua vào tuần tới.

Thủ tướng Anh Theresa May và các nhà lãnh đạo EU tại hội nghị thượng đỉnh ngày 21/3

Nếu một thỏa thuận Brexit không được phê chuẩn vào tuần tới, Hội đồng châu Âu đồng ý gia hạn đến ngày 12/4/2019 và mong muốn Vương quốc Anh chỉ ra một cách chuyển tiếp trước ngày này để được Hội đồng châu Âu xem xét. Thủ tướng May hoan nghênh quyết định của EU về việc trì hoãn Brexit, nói rằng các nhà lập pháp tại Quốc hội Anh hiện có những lựa chọn rõ ràng về những việc cần làm tiếp theo.

Tại cuộc họp báo ngày 22/3 sau hội nghị của các nhà lãnh đạo EU, bà May cho biết “tất cả có thể đồng ý, hiện đang ở thời điểm quyết định”. Trong hơn một giờ đối thoại căng thẳng với 27 nhà lãnh đạo EU tại Hội nghị thượng đỉnh ngày 21/3, Thủ tướng Anh nhấn mạnh bà có thể giành được sự ủng hộ của Quốc hội vào tuần tới về thỏa thuận sẽ giúp Anh giảm bớt các điều khoản mà bà đã đồng ý với EU hồi năm ngoái. Nhưng khác xa với việc đảm bảo, nhiều người kết luận rằng bản thân Thủ tướng Anh không có niềm tin nào về việc vượt qua hai lần thất bại nặng nề trước đó bởi sự phản đối của các nhà lập pháp London. Các nhà lãnh đạo EU có sáu giờ đàm phán sau khi Thủ tướng Anh rời khỏi phòng họp, nhưng các nhà lãnh đạo vẫn đang loay hoay về các khả năng có thể xảy ra.

27 nhà lãnh đạo EU đã thể hiện sự thống nhất về Brexit kể từ khi người Anh bỏ phiếu cách đây 3 năm để rời khỏi EU. Nhưng sự căng thẳng trong việc quyết định làm thế nào để quản lý sự ra đi tốt đẹp cho nền kinh tế Anh đã khiến các nhà lãnh đạo hàng đầu của EU phải thảo luận căng thẳng lần đầu tiên. Các nhà ngoại giao châu Âu cho biết những khó khăn hơn từ lục địa này nên được xem là một phần nhằm gây áp lực cho các thành viên quốc hội Anh để ủng hộ thỏa thuận Brexit hoặc đối mặt với sự hỗn loạn. Thủ tướng Anh cho rằng việc trì hoãn Brexit đến tháng 6 sẽ là một thất bại trong cuộc trưng cầu dân ý về Brexit của ba năm trước. Vì vậy, bất kỳ sự lựa chọn nào để trì hoãn lâu hơn có thể đi kèm với việc phải lùi lại và mở đường cho một cuộc chấn động chính trị lớn ở London.

Thủ tướng Anh vẫn đang làm việc để hỗ trợ cho thỏa thuận Brexit, đảm bảo Quốc hội Anh có thể đồng ý một thỏa thuận giúp cho nước Anh rời EU một cách có trật tự, dự kiến ​​đàm phán về mối quan hệ chặt chẽ với EU, khiến Anh đứng ngoài liên minh hải quan hoặc thị trường chung. Một sự gia hạn ngắn sẽ cho Quốc hội thời gian để đưa ra lựa chọn cuối cùng thực hiện kết quả của cuộc trưng cầu dân ý. Nhưng tình hình đã trở nên khó khăn hơn sau một tuần hỗn loạn khi Quốc hội đặt câu hỏi liệu Thủ tướng Anh thậm chí có thể đưa thỏa thuận Brexit tiến đến một cuộc bỏ phiếu lần thứ ba hay không.