
Ảnh minh họa: Sân bay Tân Sơn Nhất hiện đã quá tải.
CôngThương - Ngày 16/10, tại TP. HCM, Thứ trưởng bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường đã trình bày Dự án tiền khả thi Cảng hàng không quốc tế Long Thành với các chuyên gia, đại diện tỉnh Đồng Nai và Tp. HCM... để phân tích thêm về tính khả thi cũng như sự cần thiết của dự án.
Theo nhận định của Bộ GTVT, nhu cầu vận tải bằng đường hàng không của Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, với cửa ngõ là khu vực TP. HCM hiện chiếm 46% tổng lượng hành khách toàn quốc. Với nhu cầu vận tải tăng cao, Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất (TSN) hiện đã khai thác đạt công suất thiết kế và đang được cải tạo mở rộng để đạt công suất 25 triệu hành khách/năm. Dự kiến sau năm 2017, Cảng TSN sẽ quá tải so với thiết kế 25 triệu hành khách/năm.
Tuy nhiên, nếu mở rộng nâng công suất cảng hàng không này để đáp ứng nhu cầu 40-50 triệu hành khách/năm trong giai đoạn 2025-2030 sẽ không khả thi. Nguyên nhân khi tiếp tục mở rộng Cảng TSN sẽ ảnh hưởng đến môi trường dân sinh của khu vực trung tâm TP.HCMvà khu vực vùng trời tiếp cận dành cho tàu bay cất hạ cánh của TSN hiện tại chồng lấn với vùng trời tiếp cận của căn cứ không quân Biên Hòa.
Ngoài ra, chi phí để mở rộng nâng công suất khai thác của Cảng TSN quá lớn so với việc phát triển một cảng hàng không mới. Cụ thể, chi phí để nâng được công suất khai thác thêm 20 triệu hành khách cần khoảng 9,1 tỷ USD, phải giải phóng 140.000 hộ dân; chưa kể chi phí và số lượng dân cư phải giải toả để làm thêm các tuyến đường giao thông tiếp cận, cơ sở hạ tầng đồng bộ.
Thêm vào đó, nghiên cứu phương án cải tạo/mở rộng Sân bay quân sự Biên Hòa cũng không khả thi do chi phí đầu tư cải tạo lớn (7,5 tỷ USD), hạn chế về vùng trời, nhiễm độc Dioxin chưa xử lý và sân bay này đang là căn cứ quân sự then chốt... Trong khi đó, nếu xây mới Cảng hàng không quốc tế Long Thành sẽ cần tổng nguồn vốn khoảng 7,8 tỷ USD; đáp ứng được nhu cầu vận tải, không gây ảnh hưởng tới môi trường dân sinh, không chồng chéo vùng trời bay…
Đây là những nguyên nhân Cảng hàng không quốc tế Long Thành được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch vị trí từ năm 2005 (Quyết định số 703/QĐ-TTg ngày 20/7/2005). Theo quy hoạch được duyệt, cảng sẽ được xây dựng tại huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai với diện tích giải phóng mặt bằng 5.000ha, đạt cấp 4F (theo phân cấp của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO) .
Đại diện UBND tỉnh Đồng Nai cũng khẳng định: Vấn đề giải tỏa các hộ dân phục vụ cho dự án sân bay Long Thành sẽ đơn giản hơn Tp.HCM rất nhiều và tỉnh cũng đã nghiên cứu kỹ các phương án giải tỏa, giải quyết đời sống dân sinh cho các hộ dân. Mặt khác các tuyến đường cao tốc tiếp cận sân bay cũng đã có nên sẽ rất thuận lợi.
Điều băn khoăn nhất là sử dụng nguồn vốn từ đâu để xây dựng dự án? Dự án chia thành 3 giai đoạn với khái toán tổng mức đầu tư giai đoạn 1 khoảng 7,837 tỷ USD (tương đương 164.589 tỷ đồng).
Để giảm áp lực vốn đầu tư trong tình hình khó khăn hiện nay, việc huy động vốn đầu tư xây dựng Cảng hàng không quốc tế Long Thành sẽ gắn với các dự án đầu tư hạng mục cụ thể , theo nguyên tắc nhà nước chỉ đầu tư hoặc hỗ trợ đầu tư phần kết cấu hạ tầng không có khả năng thu hồi vốn. Đặc biệt, kêu gọi và khuyến khích đầu tư vào các hạng mục thành phần dịch vụ khai thác có khả năng thu hồi vốn theo hình thức công tư kết hợp. Theo tính toán sơ bộ: Cơ cấu nguồn vốn đầu tư cho giai đọan 1 của dự án bao gồm nguồn vốn ngân sách nhà nước (trái phiếu chính phủ, ODA) là khoảng 85.000 tỷ đồng. Vốn huy động ngoài ngân sách nhà nước (doanh nghiệp, cổ phần, hợp tác công tư) là 80.000 tỷ đồng.
Nếu giải quyết được bài toán nguồn vốn, khi hoàn tất, Cảng hàng không Long Thành sẽ góp phần làm giảm áp lực ùn tắc giao thông khu vực cửa ngõ Cảng TSN; tiết kiệm chi phí xã hội, chi phí cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu hàng hóa qua đường hàng không; giảm ô nhiễm môi trường, tiếng ồn, khí thải, chất thải từ hoạt động sân bay...




