Động thái mới nhất của nhà điều hành về quản lý thị trường vàng

Trả lời kiến nghị của cử tri tỉnh Thái Nguyên về việc tăng cường các biện pháp quản lý và phát triển thị trường vàng an toàn, lành mạnh, hiệu quả, bền vững, Ngân hàng Nhà nước cho biết, đang hoàn thiện báo cáo đề xuất sửa đổi Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý thị trường vàng, trong đó có nội dung về quản lý sản xuất vàng miếng để hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho việc quản lý hoạt động kinh doanh vàng, đảm bảo bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong việc quản lý thị trường vàng, phù hợp với tình hình thực tiễn trên cơ sở tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm quốc tế trong việc quản lý thị trường vàng, đặc biệt là từ các quốc gia có môi trường kinh doanh, thể chế chính trị tương đồng.

Ngoài ra trong thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục thực hiện các biện pháp cần thiết theo quy định để kiểm soát chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới ở mức phù hợp theo chỉ đạo của các cấp thẩm quyền. Phối hợp với các bộ, ngành liên quan quyết liệt triển khai công tác thanh tra, kiểm tra đối với thị trường vàng, hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh vàng, các cửa hàng, đại lý phân phối và mua bán vàng miếng. Trong đó, tập trung nguồn lực để hoàn thành việc thanh tra theo Quyết định số 324/QĐ-TTGSNH2 ngày 17/5/2024 đối với 2 tổ chức tín dụng và 4 doanh nghiệp kinh doanh vàng theo đúng kế hoạch. Kiên quyết đấu tranh làm rõ, xử lý và đề xuất các cấp thẩm quyền xử lý nghiêm đối với các vi phạm, kể cả vi phạm pháp luật hình sự (nếu có).

Thời gian qua, giá vàng thế giới liên tục tăng cao, lập đỉnh lịch sử vào ngày 26/9/2024 ở mức 2.700 USD/ounce. Phân tích nguyên nhân, nhà điều hành cho rằng, giá vàng thế giới tăng cao do vàng là hàng hóa đặc thù, có tính thanh khoản cao, là tài sản cất trữ được ưa chuộng đặc biệt trong những giai đoạn kinh tế, địa chính trị biến động; tâm lý của giới đầu tư bị ảnh hưởng từ những bất ổn kinh tế vĩ mô, tình hình lạm phát, căng thẳng địa chính trị trên thế giới; ngân hàng trung ương các nước tăng cường mua vàng dự trữ.

Tính đến ngày 26/12/2024, giá vàng miếng SJC tăng 14% trong khi giá vàng nhẫn tăng 35% so với đầu năm. Ảnh: Cấn Dũng

Được biết, giá vàng miếng trong nước tăng và chênh lệch ở mức cao so với giá vàng quốc tế từ năm 2021 đến giữa năm nay. Từ mức chênh lệch khoảng trên dưới 3 triệu đồng/lượng giai đoạn 2014 - 2021, từ cuối năm 2021 tới giữa năm nay chênh lệch giá vàng trong nước so với giá vàng thế giới tăng cao và có lúc lên tới 18 triệu đồng/lượng (tương đương 25%). Điều này nguy cơ tác động đến tâm lý xã hội về ổn định kinh tế vĩ mô, tiền tệ. Do đó, Ngân hàng Nhà nước đã phối hợp với các bộ, ngành và địa phương triển khai tổng thể giải pháp để xử lý tình trạng chênh lệch giá vàng cao, ổn định thị trường vàng, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô.

Cụ thể, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tại các địa phương phối hợp với cơ quan chức năng tăng cường nắm tình hình, kiểm tra, thanh tra đối với hoạt động kinh doanh vàng tại địa phương. Các ngân hàng, doanh nghiệp được cấp phép kinh doanh mua, bán vàng miếng chấp hành nghiêm quy định của pháp luật về hoạt động kinh doanh vàng; thực hiện chế độ hóa đơn, chứng từ theo quy định của pháp luật.

Ngân hàng Nhà nước cũng đề nghị Bộ Công an, Bộ Công Thương, Bộ Tài chính tăng kiểm tra, thanh tra, giám sát… theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật như buôn lậu vàng qua biên giới, thao túng, trục lợi… gây mất ổn định thị trường vàng. Với những giải pháp đồng bộ của Ngân hàng Nhà nước và sự phối hợp hiệu quả của các cơ quan chức năng, chênh lệch giữa giá vàng miếng SJC trong nước và giá vàng thế giới quy đổi đã giảm đáng kể.

Thực tế, năm 2024, vàng là loại tài sản được nhắc đến nhiều nhất. Thống kê mới đây của Hội đồng Vàng thế giới cho thấy, vàng đã có một năm tăng giá tốt nhất trong vòng thập kỷ qua với 40 lần lập đỉnh kể từ đầu năm. Đồng thời, tổng nhu cầu vàng cũng lập kỷ lục trong năm nay.

Cùng với đà tăng của giá vàng thế giới, giá vàng trong nước cũng có một năm “nóng sốt”. Ngay từ những ngày đầu năm, giá vàng đã vào “guồng tăng” trước khi nhanh chóng lập đỉnh 92,4 triệu đồng/lượng đối với vàng miếng SJC và gần 90 triệu đồng/lượng đối với vàng nhẫn vào hồi tháng 5. Tính đến ngày 26/12/2024, giá vàng miếng SJC tăng 14% trong khi giá vàng nhẫn tăng 35% so với đầu năm.

Cũng trong năm nay, thị trường vàng trong nước có nhiều “chuyển động” bất ngờ, như giá vàng nhẫn lần đầu “đuổi kịp” giá vàng miếng, Ngân hàng Nhà nước đấu thầu vàng trở lại sau 11 năm, sau đó nhà điều hành chuyển hướng bán vàng giá bình ổn qua hệ thống 4 ngân hàng thương mại nhà nước và Công ty SJC,…