Đối thoại tại nơi làm việc: Hướng tới kinh doanh bền vững

Ngày 23/2, Đại sứ quán Thụy Điển, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Chương trình Thụy Điển tại nơi làm việc (SWP) phối hợp tổ chức Hội thảo trực tuyến “Đối thoại tại nơi làm việc đóng góp như thế nào tới kinh doanh bền vững trong và sau đại dịch”. Đây là sự kiện nhằm góp phần tạo ra điều kiện làm việc tốt hơn và tăng năng suất, cũng như truyền cảm hứng cho các nhà hoạch định chính sách và các doanh nghiệp địa phương tăng cường đối thoại tại nơi làm việc, thông qua việc nghiên cứu, ứng dụng kinh nghiệm thực tiễn của Thụy Điển, đặc biệt từ các doanh nghiệp và tổ chức công đoàn.

Đối thoại tại nơi làm việc nhằm thúc đẩy xây dựng đồng thuận và sự tham gia dân chủ giữa các bên liên quan chủ chốt trong thị trường lao động

Theo Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), đối thoại tại nơi làm việc bao gồm tất cả các hình thức thương lượng, tham vấn hoặc đơn giản là trao đổi thông tin giữa hoặc giữa các đại diện của chính phủ, người sử dụng lao động và người lao động về các vấn đề cùng quan tâm liên quan đến chính sách kinh tế và xã hội. Mục tiêu chính của đối thoại tại nơi làm việc là nhằm thúc đẩy xây dựng đồng thuận và sự tham gia dân chủ giữa các bên liên quan chủ chốt trong thị trường lao động. Các cấu trúc và quy trình đối thoại tại nơi làm việc thành công có khả năng giải quyết các vấn đề kinh tế và xã hội quan trọng, khuyến khích quản trị tốt, thúc đẩy hòa bình và ổn định xã hội và công nghiệp cũng như thúc đẩy tiến bộ kinh tế.

Tại Hội thảo, Đại sứ Thụy Điển tại Việt Nam - bà Ann Måwe cho hay, khi làn sóng Covid-19 xuất hiện tại Việt Nam vào tháng 5/2021 đã kéo theo những thách thức lớn đối với nền kinh tế và xã hội, như thiếu lao động, chuỗi cung ứng bị gián đoạn, cũng như làm bộc lộ những thách thức về kinh tế và xã hội. Đại dịch cũng cho thấy sự cần thiết phải cân nhắc về cách thức kinh doanh để chúng ta triển khai làm việc đó theo cách bền vững hơn. “Đối thoại tại nơi làm việc là yếu tố then chốt cho một nền kinh tế thị trường vận hành tốt, thúc đẩy một xã hội gắn kết hơn, thúc đẩy tăng trưởng bao trùm và kinh doanh bền vững. Người lao động có thêm ảnh hưởng và đạt được điều kiện làm việc tốt hơn; các công ty hưởng lợi nhờ việc tăng năng suất và cả xã hội hưởng lợi từ sự ổn định chung xã hội''- Đại sứ Ann Måwe bày tỏ.

Nhìn nhận đối thoại tại nơi làm việc chính là chìa khóa để cân bằng lợi ích giữa người lao động và chủ doanh nghiệp trong các mối quan hệ lao động, đồng thời tôn trọng các chuẩn mực của văn hóa, ứng xử chung tại nơi làm việc, ông Phạm Tấn Công, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cũng cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, đối thoại xã hội đóng vai trò là một trong các trụ cột giúp phục hồi, giải quyết các tác động tiêu cực.

Vượt qua năm 2021 với những khó khăn chưa từng có về phòng chống dịch Covid-19, đến nay Việt Nam đã trở thành một trong những nước có độ phủ vắc-xin Covid-19 cao nhất trên thế giới, tạo tiền đề cho kinh tế Việt Nam mở cửa và hợp tác trong trạng thái bình thường mới với thế giới, đồng thời là cơ sở để các doanh nghiệp phục hồi sản xuất kinh doanh. Vì vậy, ông Phạm Tấn Công tin rằng doanh nghiệp sẽ chỉ phát triển bền vững khi xây dựng được mối quan hệ tốt đẹp hài hòa giữa doanh nghiệp với người lao động.

Chia sẻ cách thức đối thoại xã hội đã cải thiện điều kiện sống và làm việc của người lao động, cũng như đóng góp hiệu quả kinh tế cho các ngành công nghiệp, ông Christer Horn af Åminne, Giám đốc chi nhánh Văn phòng H&M Campuchia & Việt Nam cho biết, là một công ty toàn cầu trong ngành công nghiệp thời trang, doanh nghiệp nhận thức được tầm quan trọng của quan hệ lao động trong việc bảo vệ và thúc đẩy quyền con người. Còn ông Giafar Safaverdi, Giám đốc điều hành Công ty Dịch vụ IKEA Việt Nam cho rằng, đối thoại tại nơi làm việc đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy điều kiện lao động tốt và kinh doanh hiệu quả. Hiện, KEA mong muốn trở thành những người đi đầu trong việc tạo ra một xã hội công bằng và bình đẳng, mang lại lợi ích cho nhiều người.

“Mô hình Thụy Điển” về tranh chấp lao động, đối thoại tại nơi làm việc trên thị trường lao động đã được thiết lập cách đây gần 100 năm và được xem là nhân tố chính thúc đẩy sự phát triển thành công của nền kinh tế và xã hội Thụy Điển trong thế kỷ 20. Kể từ khi mô hình được biết tới, Thụy Điển đã có các công đoàn, doanh nghiệp vững mạnh và họ cùng nhau trở thành đối tác trong hoạt động đối thoại xã hội. Điều này không chỉ mang đến điều kiện làm việc tốt hơn cho người lao động mà còn tạo nên nhiều doanh nghiệp Thụy Điển thành công.

Với kinh nghiệm đó, theo Đại sứ quán Thụy Điển tại Việt Nam, việc hỗ trợ Việt Nam trong lĩnh vực quyền lao động đã và vẫn là một khía cạnh quan trọng của quan hệ đối tác 52 năm qua giữa Thụy Điển và Việt Nam. Ngày nay, sự hỗ trợ được thực hiện thông qua các tổ chức đa phương như UNDP và ILO để đóng góp hơn nữa vào sự bền vững và phát triển của Việt Nam. Bên cạnh đó, gần nhất là sự khởi động của Chương trình Thụy Điển tại nơi làm việc (SWP) tại Việt Nam trong năm 2020.

Ông Phạm Tấn Công cũng nhấn mạnh, Việt Nam và Thụy Điển có lịch sử hợp tác lâu đời cùng nhau và đạt được những cột mốc thành tựu đáng nhớ, đặc biệt là trong khu vực tư nhân. Trong những năm qua, cộng đồng doanh nghiệp hai nước đã có nhiều hoạt động khởi sắc. Đặc biệt, Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) được ký kết đã mang lại rất nhiều giá trị gia tăng cho hoạt động của cộng đồng doanh nghiệp nói chung cũng như cho nền kinh tế của hai nước nói riêng. Theo đó, sau hơn một năm EVFTA đi vào thực thi, mặc cho đại dịch Covid-19 vẫn đang hoành hành khắp nơi trên thế giới, kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Thụy Điển vẫn giữ đà tăng trưởng, cụ thể trong năm 2021 đạt khoảng 1,52 tỷ USD, tăng 2,8% so với năm 2020, trong đó xuất khẩu của Việt Nam sang Thụy Điển đạt khoảng 1,2 tỷ USD, tăng 6%.

Khi tham gia vào EVFTA, Việt Nam cam kết phê chuẩn tất cả tám công ước cốt lõi của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) về Tiêu chuẩn lao động. Trong đó, năm 2019, VCCI đã ủng hộ và nỗ lực thúc đẩy phê chuẩn Công ước số 98 về Quyên tổ chức và Thương lượng tập thể. "Tôi có thể khẳng định rằng, hỗ trợ trong lĩnh vực quyền lao động là một trong những lĩnh vực quan trọng trong quan hệ đối tác giữa Việt Nam và Thụy Điển, và tôi tin rằng, kinh nghiệm sâu sắc của Thụy Điển trong lĩnh vực này sẽ hỗ trợ rất hiệu quả cho Việt Nam”- ông Công cho hay.