Đối thoại PPP - Hợp tác, đổi mới, hiệu quả

PPP: Thúc đẩy hợp tác và huy động nguồn lực mới

Theo đó, nhằm thúc đẩy triển khai hiệu quả các quy định pháp luật hiện hành về PPP, huy động nguồn lực để phát triển hạ tầng, kinh tế, xã hội, đặc biệt là trong lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, Bộ Tài chính phối hợp ADB tổ chức chương trình “Đối thoại PPP - Hợp tác, đổi mới, hiệu quả”.

Phát biểu khai mạc chương trình, ông Trần Quốc Phương, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho biết, trong bối cảnh Việt Nam hướng tới mục tiêu tăng trưởng nhanh, bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, nhu cầu phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng hiện đại là rất lớn. Nguồn lực công hiện nay mới chỉ đáp ứng được một phần nhu cầu; do đó, việc huy động khu vực tư nhân là hết sức cần thiết và mang lại hiệu quả rõ rệt.

Trong những năm qua, khuôn khổ chính sách về PPP đã liên tục được hoàn thiện. Việc sửa đổi Luật PPP và các nghị định liên quan đã mở rộng tối đa các lĩnh vực đầu tư theo phương thức PPP, tăng tính linh hoạt trong cơ chế tài chính, cơ chế chia sẻ rủi ro, đồng thời rút gọn quy trình và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các nhà đầu tư.

“Có thể nói, sau giai đoạn nỗ lực hoàn thiện khung khổ pháp lý, Việt Nam đã sẵn sàng bước vào giai đoạn thúc đẩy triển khai mạnh mẽ các dự án PPP có tính lan tỏa cao”, Thứ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh.

Theo ông Trần Quốc Phương, đối thoại năm nay được tổ chức để thảo luận các lĩnh vực ưu tiên, phản ánh nhu cầu thực tiễn và xu hướng hợp tác giữa Nhà nước, đối tác phát triển, doanh nghiệp, tập trung vào ba nhóm nội dung sau:

Thứ nhất, lĩnh vực giao thông. Đây là trụ cột của chương trình PPP, có nhu cầu vốn rất cao và khả năng thu hút mạnh mẽ nhà đầu tư. Từ đường bộ cao tốc, cảng biển, sân bay đến hạ tầng kết nối liên vùng, việc triển khai PPP trong lĩnh vực giao thông sẽ giúp đẩy nhanh tiến độ các dự án trọng điểm, chia sẻ rủi ro hợp lý giữa Nhà nước và doanh nghiệp, nâng cao hiệu quả quản lý, vận hành theo chuẩn quốc tế; đồng thời tạo lực lan tỏa mạnh mẽ cho tăng trưởng kinh tế và phát triển vùng.

Thứ hai, lĩnh vực giao thông đô thị tích hợp phát triển đô thị theo mô hình phát triển đô thị định hướng giao thông công cộng (TOD).

Theo Thứ trưởng Trần Quốc Phương, hiện nay, các đô thị lớn của Việt Nam đang đối mặt với nhu cầu cấp thiết trong cải thiện hạ tầng, phát triển các tuyến metro, hệ thống vận tải công cộng, cùng các mô hình kết nối đô thị thông minh.

“Đây là lĩnh vực quan trọng cần nghiên cứu và xây dựng các giải pháp bền vững để triển khai các dự án hạ tầng đô thị quy mô lớn, đồng thời có cơ chế huy động vốn thông qua khai thác quỹ đất và giá trị gia tăng từ phát triển đô thị”, Thứ trưởng Bộ Tài chính cho hay.

Thứ ba, lĩnh vực đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và hạ tầng xã hội. Trong tầm nhìn phát triển của Việt Nam, đổi mới sáng tạo đã được xác định là một trụ cột chiến lược theo tinh thần Nghị quyết số 57.

“Đây là nhóm lĩnh vực mới nhưng đầy tiềm năng tạo đột phá, với các mô hình như hạ tầng số phục vụ quản trị quốc gia, dịch vụ công, hợp tác ba bên giữa Nhà nước, doanh nghiệp, viện trường. Thời gian tới, Việt Nam mong muốn thúc đẩy các mô hình PPP sáng tạo, phù hợp với xu thế phát triển của kinh tế số”, Thứ trưởng Trần Quốc Phương tin tưởng.

Bên cạnh đó, Thứ trưởng Bộ Tài chính tin rằng những nội dung trao đổi tại đối thoại sẽ góp phần quan trọng để hiện thực hóa khung pháp lý về PPP, bảo đảm việc triển khai các dự án một cách thực chất, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu huy động mọi nguồn lực cho phát triển trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

ADB và Australia đánh giá cao tiến trình PPP của Việt Nam

Cũng tại sự kiện, ông Shantanu Chakraborty, Giám đốc Quốc gia, ADB tại Việt Nam cho hay, trong vòng 10-15 năm qua, Việt Nam đã đạt được nhiều bước tiến đáng ghi nhận trong xây dựng nền tảng pháp lý và thể chế cho PPP. Từ những bước đi đầu tiên đã mở ra cánh cửa cho sự tham gia có cấu trúc của khu vực tư nhân trong phát triển hạ tầng. Sau đó là các nghị định liên quan nhằm giải quyết các thách thức trong chuẩn bị dự án, cơ chế chia sẻ rủi ro và lựa chọn nhà đầu tư.

“Đặc biệt, Luật PPP đã hợp nhất tất cả các văn bản pháp lý trước đây thành một khung pháp lý thống nhất. Các sửa đổi gần đây vào năm 2024 và 2025 tiếp tục thể hiện quyết tâm của Chính phủ Việt Nam trong hoàn thiện hệ thống, đồng thời phản ánh kinh nghiệm triển khai thực tiễn”, ông Shantanu Chakraborty bày tỏ.

Theo đại diện ADB, đây là một hành trình dài và đã tạo ra nền tảng để Việt Nam triển khai PPP theo định hướng chiến lược và nhất quán hơn. Tuy nhiên, chúng ta vẫn còn nhiều việc phải làm để có thêm các dự án thực sự khả thi, có khả năng vay vốn và thu hút được nguồn lực tư nhân. Chúng tôi rất mong muốn được thấy nhiều hơn những dự án khả thi được đưa ra thị trường.

“Chúng tôi cũng rất ấn tượng với tốc độ cải cách của Việt Nam. Nghị quyết 68 mới được ban hành tạo động lực mạnh mẽ để phát triển khu vực kinh tế tư nhân, được coi là một trong những trụ cột quan trọng của tăng trưởng Việt Nam. Theo quan điểm của ADB, chỉ khi chúng ta có một khung nền tảng đủ mạnh thì khu vực tư nhân mới có thể đóng góp ở quy mô lớn hơn. Cùng với sự tập trung gần đây vào đầu tư hạ tầng và các siêu dự án, tất cả các yếu tố này chỉ có thể mang lại thành quả khi các tiêu chuẩn và cơ chế PPP hiệu quả được vận hành”, ông Shantanu Chakraborty nhấn mạnh.

Tại sự kiện, bà Gillian Bird, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Australia tại Việt Nam cũng có chia sẻ về PPP đối với Việt Nam. Theo bà Gillian Bird, quan hệ đối tác hợp tác PPP với ADB thể hiện cam kết của Australia trong việc hỗ trợ tăng cường khả năng chống chịu kinh tế của Việt Nam và thúc đẩy tăng trưởng bền vững.

Đối thoại PPP hôm nay cũng phản ánh cam kết của Australia trong khuôn khổ chiến lược kinh tế Đông Nam Á của Australia đến năm 2040. Trong đó, Australia đẩy mạnh thúc đẩy thương mại và đầu tư hai chiều, đây là một ưu tiên quan trọng của Chính phủ Australia.

“Australia nhận thức rõ vai trò quan trọng của PPP trong việc mang lại cơ sở hạ tầng và dịch vụ chất lượng cao, những yếu tố nền tảng cho tăng trưởng kinh tế bền vững. PPP có thể kết hợp sức mạnh của Chính phủ, các đối tác phát triển và khu vực tư nhân để huy động nguồn lực, chia sẻ rủi ro và mang lại kết quả hiệu quả hơn cho cộng đồng. PPP có thể đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng của Việt Nam, thúc đẩy chuyển đổi số và mở ra các cơ hội đầu tư mới”, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Australia nói.

Cũng theo bà Gillian Bird, sự kiện hôm nay là dịp quan trọng để trao đổi về khung PPP tại Việt Nam, học hỏi kinh nghiệm quốc tế và thảo luận các giải pháp thực tiễn nhằm xây dựng danh mục dự án PPP khả thi, có khả năng vay vốn. Australia hoan nghênh trọng tâm thảo luận vào các lĩnh vực giao thông, đô thị thông minh, giao thông công cộng, chuyển đổi số và hạ tầng xã hội, đây là những yếu tố then chốt giúp nâng cao năng lực cạnh tranh và khả năng chống chịu của Việt Nam trong tương lai.

Đối thoại PPP cho thấy quyết tâm mạnh mẽ của Việt Nam trong hoàn thiện khung pháp lý, mở rộng hợp tác và huy động nguồn lực tư nhân cho phát triển hạ tầng, đô thị thông minh, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo.