Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh
CôngThương - Thưa Thứ trưởng, thời gian tới, ngành Công Thương sẽ triển khai công tác đào tạo, phát triển nhân lực như thế nào?
- Theo chỉ đạo của Chính phủ, các bộ, ngành tổ chức triển khai xây dựng và thực hiện Quy hoạch Phát triển nhân lực phù hợp với Quy hoạch Phát triển nhân lực quốc gia và yêu cầu phát triển của ngành.
Trong Quy hoạch Phát triển nhân lực giai đoạn 2011-2020, Bộ Công Thương hướng đến xây dựng đội ngũ lao động chất lượng cao, chuyên môn giỏi, có bản lĩnh vững vàng, tư duy sáng tạo, tác phong công nghiệp… cung ứng kịp thời yêu cầu về nhân lực trong thời kỳ mới. Dự kiến, đến năm 2020, nhân lực toàn ngành có khoảng 11-12 triệu người, tỷ lệ nhân lực qua đào tạo chiếm khoảng 92%, trong đó, bậc CĐ chiếm khoảng 5%, bậc ĐH và trên ĐH chiếm khoảng 7%.
Đây là thách thức không nhỏ đối với công tác phát triển nhân lực của ngành trong giai đoạn tới, đặc biệt là giai đoạn tăng tốc để đưa nước ta cơ bản thành nước công nghiệp hóa - hiện đại hóa vào năm 2020. Bởi công tác đào tạo nguồn nhân lực ngành Công Thương phải xác định được yêu cầu cơ bản về quy mô, cơ cấu ngành nghề, cơ cấu trình độ, nội dung, chương trình, tổ chức đào tạo... đáp ứng được yêu cầu nguồn nhân lực có chất lượng cao, vừa có kiến thức, vừa có kỹ năng, đồng thời phải đa dạng hoá mô hình đào tạo để vừa đảm bảo chất lượng, vừa đảm bảo quyền, lợi ích của nhân dân là được học, được đào tạo nghề. Vì vậy, các cơ sở đào tạo ngành Công Thương phải thực hiện những giải pháp mạnh và hiệu quả hơn để đáp ứng yêu cầu phát triển.
Năm 2011, năm đầu tiên cả nước thực hiện đổi mới giáo dục theo yêu cầu của Nghị quyết Đại hội Đảng XI. Vậy ngành Công Thương sẽ có những đổi mới gì?
- Việc đổi mới trong phương thức đào tạo là những bài toán hết sức có ý nghĩa đảm bảo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Trước hết, sẽ tiến hành tổ chức lại bộ máy quản lý và tiến hành phân cấp để tạo tính chủ động cao hơn cho các cơ sở đào tạo. Việc nâng cao tính chủ động của các cơ sở là một phần quan trọng trong công tác đổi mới, góp phần để các trường tự xây dựng, tự đưa ra các chương trình đào tạo phù hợp, tiên tiến.
Thứ hai, phải xác định được những yêu cầu của nền kinh tế trong hội nhập. Việc này giúp chúng ta có được lối đi đúng cho hướng đào tạo, nhất là một số ngành kinh tế mũi nhọn có khả năng tạo ra những đột biến cho phát triển kinh tế.
Thứ ba, đào tạo nguồn nhân lực phải tính đến đa dạng hóa nguồn đào tạo và các cấp đào tạo. Các cơ sở đào tạo phải vừa kết hợp đào tạo nghề, vừa đào tạo chuyên sâu. Thực tiễn mô hình và nội dung chương trình đào tạo của các trường thuộc Bộ Công Thương, vừa cho phép đào tạo ra được đội ngũ kỹ thuật viên, công nhân lành nghề. Mặt khác, thông qua đào tạo chính quy hoặc liên thông, giúp chúng ta tạo ra được đội ngũ nhân lực có chất lượng cao ở ĐH và sau ĐH.
Vậy đâu là định hướng cụ thể cho các cơ sở đào tạo thuộc Bộ Công Thương?
- Bên cạnh việc nâng cấp các trường, phải đặt trọng tâm vào một số lĩnh vực đào tạo mũi nhọn để có chiến lược xây dựng bản sắc và thương hiệu riêng cho mỗi cơ sở đào tạo. Đặc biệt, những chuyên ngành đào tạo phải gắn bó chặt chẽ với quy hoạch đào tạo của Bộ Công Thương. Tôi cho rằng, đó là hướng mà các trường nên quan tâm đầu tư.
Ngoài ra, không chỉ xác định chuyên ngành đào tạo mũi nhọn cho riêng từng trường, tôi muốn lưu ý đến những ngành phục vụ cho nền kinh tế có tầm nhìn lâu dài hay phát triển bền vững, vấn đề liên quan đến bảo vệ môi trường, biến đổi khí hậu, công nghiệp phụ trợ… cũng đòi hỏi các trường phải có sự chuẩn bị trước, có tầm nhìn để đưa vào quy hoạch.
Sự phối hợp giữa Bộ Công Thương, các cơ sở đào tạo với các tập đoàn, tổng công ty và các DN cũng rất quan trọng. Đây là vấn đề lớn và nên tổ chức lại, kết nối tốt hơn giữa các bên để nắm bắt cụ thể nhu cầu của các đơn vị sử dụng đào tạo, từ đó sẽ cân nhắc và đưa ra chương trình đào tạo theo đúng yêu cầu cho phù hợp.
Thời gian tới, sẽ có một số ngành mới như năng lượng hạt nhân, công nghiệp phụ trợ. Đây là những lĩnh vực chưa thể đáp ứng ngay về nguồn nhân lực. Do xuất phát điểm thấp, nên phải có cơ chế đột phá, các cơ sở đào tạo cần năng động hơn để tiếp cận những lĩnh vực này. Từ góc độ quản lý, chúng tôi đã có một số định hướng để hợp tác với các đối tác nước ngoài nhằm chuyển giao công nghệ. Bước đầu có thể sẽ tranh thủ sự hỗ trợ của các nước bạn, các chuyên gia đầu ngành để đào tạo và mở rộng lĩnh vực này.
Trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!
