Độc đáo thiên nhiên Động Châu- Khe Nước Trong ở Quảng Bình

Nằm trong hệ thống dãy núi Trung Trường Sơn, ở phía Tây Nam của tỉnh Quảng Bìnhthuộc địa phận huyện Lệ Thủy cách thành phố Đồng Hới khoảng 70 km về phía Tây Bắc, giáp Khu Bảo tồn Bắc Hướng Hóa ở tỉnh Quảng Trị, nước Lào về phía Tây, cách biển Đông 40 km về phía Đông, Khu dự trữ thiên nhiên Động Châu - Khe Nước Trong được các chuyên gia, các nhà khoa học gọi với cái tên trìu mến là “Khu rừng hy vọng”.

Đây là khu vực được các tổ chức bảo tồn thiên nhiên thế giới đánh giá rất quan trọng đối với công tác bảo tồn đa dạng sinh học. Quỹ bảo tồn thiên nhiên thế giới (WWF) coi đây là một trong 200 trung tâm đa dạng sinh học trên thế giới (Global 200, WWF 2000). Tổ chức Bảo tồn Chim quốc tế (BirdLife International) đánh giá đây là một trong 62 vùng chim quan trọng và đặc hữu của Việt Nam (BirdLife International 2002). Những quan điểm về địa sinh học của các tác giả đều cho rằng, đây là vùng quan trọng đối với đa dạng sinh học của Việt Nam và toàn cầu.

Khu dự trữ thiên nhiên Động Châu - Khe Nước Trong có ranh giới giáp với khu bảo tồn thiên nhiên Bắc Hướng Hóa (tỉnh Quảng Trị), tạo thành một khu vực liền vùng có diện tích tương đối lớn và sẽ có một vị trí quan trọng trong hệ thống khu rừng đặc dụng của Việt Nam. Đây được ví như là “Vườn thượng uyển” đối với sự tồn tại của các hệ sinh thái rừng vùng thấp và những loài động thực vật, đặc biệt là các loài thú lớn và loài chim có kích thước lớn.

Về động vật, nơi đây có 357 loài động vật có xương sống trên cạn; trong đó: 76 loài thú, 214 loài chim và 67 loài bò sát ếch nhái. Tổng số 76 loài thú ghi nhận ở khu vực Động Châu-Khe Nước Trong có tất cả các loài thú đặc trưng cho vùng Bắc Trường Sơn đã ghi nhận được thông qua khảo sát trực tiếp hoặc kết quả bẫy ảnh có nhiều loại thú nguy cấp, quý hiếm cần phải bảo tồn như: Chà vá chân nâu, voọc Hà Tĩnh, vượn siki, cu ly nhỏ, thỏ vằn, tê tê Java, gấu ngựa, mang Trường Sơn, mang lớn, sao la, sơn dương... So với các khu vực bảo tồn và vườn quốc gia khác ở Việt Nam, độ phong phú của các loài động vật ở Khu dự trữ thiên nhiên Động Châu - Khe Nước Trong còn rất cao.

Đặc biệt hơn, khu vực Động Châu - Khe Nước Trong nằm ở vị trí giáp vĩ tuyến 17, gắn liền với chiến trường của các trận đánh ác liệt ở đường Hồ Chí Minh nhánh Tây (đường Trường Sơn huyền thoại), khu vực phân chia ranh giới giữa hai miền Bắc - Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của dân tộc ta. Các địa danh như Bãi Đạn, bản Trung Đoàn có giá trị lịch sử và tiềm năng lớn đối với du lịch tham quan chiến trường xưa, tìm về cội nguồn. Người dân sinh sống gần khu vực, đặc biệt là đồng bào Bru-Vân Kiều có phong tục, tập quán rất đặc trưng, khác biệt với văn hóa của các dân tộc khác nên có tiềm năng về du lịch văn hóa cộng đồng.

Ông Trần Xuân Cương - Giám đốc Công ty Du lịch Netin - chia sẻ: "Tiềm năng để phát triển du lịch phía Nam Quảng Bình - Lệ Thủy có dư địa rất lớn. Tại đây hội tụ nhiều tài nguyên để phát triển du lịch như: Khí hậu đa dạng, nguồn sinh vật phong phú, cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ. Ngoài các điểm du lịch như: Nhà lưu niệm Đại tướng Võ Nguyên Giáp, chùa Hoằng Phúc, Lăng mộ Thành hầu Nguyễn Hữu Cảnh, Suối Bang, Bàu Sen…, hệ thống hang Chà Lòi ở Ngân Thủy và Khu Dự trữ sinh quyển Động Châu - Khe Nước Trong là một khía cạnh du lịch khám phá trải nghiệm mang lại cho du khách những cảm giác không thể nào quên".

TS. Bạch Thanh Hải - Giám đốc Khu Dự trữ thiên nhiên Động Châu - Khe Nước Trong - cho biết: “Chúng tôi luôn xác định phát triển dịch vụ du lịch sinh thái là một trong bốn nhiệm vụ trọng tâm của đơn vị, ngoài các nhiệm vụ bảo vệ, phát triển bền vững tài nguyên rừng, nghiên cứu bảo tồn đa dạng sinh học và tuyên truyền, hỗ trợ thúc đẩy phát triển kinh tế người dân sống gần rừng. Phát triển du lịch sinh thái một cách bền vững gắn với bảo vệ phát triển rừng, bảo tồn đa dạng sinh học là một trong những chiến lược quan trọng của đơn vị nhằm phát huy tiềm năng, lợi thế, giá trị của tài nguyên đa dạng sinh học".