Độc đáo món gỏi 60 loại lá ở Hội chợ Mùa Thu

Hương vị Tây Nguyên giữa lòng Hà Nội

Trong không gian Lễ hội ẩm thực "Thu Mỹ Vị" đậm đà hương vị vùng miền tại Hội chợ Mùa Thu lần thứ nhất - 2025 đang diễn ra tại Trung tâm Triển lãm Việt Nam (Đông Anh, Hà Nội), món gỏi lá của Nhà hàng gỏi lá Yến Vy Kon Tum (tỉnh Quảng Ngãi) đã trở thành một trong những điểm nhấn đặc biệt, thu hút đông đảo khách tham quan và thực khách trải nghiệm.

Chị Nguyễn Thị Hồng Yến, nghệ nhân ẩm thực bàn tay vàng quốc gia năm 2025, chủ cơ sở Nhà hàng gỏi lá Yến Vy Kon Tum cho biết, đây là lần thứ hai mang món gỏi lá đặc sản tham gia một sự kiện xúc tiến thương mại quy mô quốc gia.

"Trước đó, khi tham dự triển lãm A80, món gỏi lá được người dân đón nhận rất nhiệt tình. Chúng tôi phải vận chuyển từ Quảng Ngãi ra 4 lần mới đủ phục vụ, doanh thu khá cao. Nhờ hiệu ứng tích cực đó nên tôi rất vui khi có cơ hội tiếp tục mang món gỏi lá đến Hội chợ Mùa Thu", chị chia sẻ.

Theo ghi nhận, ngay từ những ngày đầu hội chợ mở cửa đón khách, gian hàng của cơ sở luôn đông kín người. Theo chị Yến, lượng khách ghé gian hàng rất đông, nhiều thời điểm món ăn "cháy hàng". "Cứ khoảng hai tiếng bày bán là hết sạch, có lúc chúng tôi phải nhờ gian hàng bên cạnh hỗ trợ phục vụ khách vì lượng người mua quá đông", chị kể.

Gỏi lá Kon Tum là món ăn mang đậm bản sắc của đồng bào Tây Nguyên, được chế biến cầu kỳ từ 30 đến 60 loại lá rừng khác nhau như: lá tàu bang, lá kim cang, lá lưỡi trâu, lá lộc vừng, lá sung, lá ổi, lá xoài, chùm ruột, đinh lăng, lá mơ... Tùy theo mùa, người làm bếp sẽ chọn lựa những loại lá tươi ngon, phối trộn hài hòa để tạo nên hương vị đặc trưng, vừa chua, chát, bùi, cay, vừa thanh mát. Món ăn thường được dùng kèm với thịt ba chỉ thái mỏng, giò thủ, da heo trộn thính, tôm đất rang khô và nước chấm nóng đặc biệt.

Khi thưởng thức, thực khách dùng lá lớn làm nền, cuốn thêm nhiều loại lá nhỏ dần, gói cùng tôm, thịt, da heo, rồi chấm vào thứ nước chấm sền sệt, dậy hương men nếp. Vị béo, cay, chát, ngọt, thơm hòa quyện, tạo nên cảm giác như "bản hòa tấu hương vị" của núi rừng Kon Tum.

Chị Yến cho biết, điểm làm nên nét riêng của mỗi quán gỏi lá chính là nước chấm. Chị tự tay chọn nếp rẫy từ các làng bản, ủ lên men hơn một tuần để tạo hương men nồng nàn. Sau đó, nếp được xay nhuyễn cùng tôm khô, thịt ba chỉ, nấu nhỏ lửa cho đến khi hỗn hợp sền sệt.

"Khi khách muốn ăn, tôi sẽ đun liu riu trên bếp, thêm hành phi, sa tế, gia vị cho đến khi mùi men rượu bốc lên, lúc đó mới đưa lên mâm gỏi. Nước chấm phải nóng, thơm, vừa ngậy vừa cay để làm nổi bật hương vị của lá rừng", chị chia sẻ và cho hay để tăng thêm vị đặc trưng, thực khách sẽ dùng thêm ớt xanh, tiêu rừng ăn kèm.

Món ăn này có thể thưởng thức quanh năm, mỗi mùa lại mang sắc vị riêng tùy theo nguồn lá hái được. Nhờ sự đa dạng đó, gỏi lá Kon Tum đã tạo nên bản sắc ẩm thực riêng của vùng đất cao nguyên.

Miệt mài quảng bá ẩm thực Tây Nguyên

Không chỉ dừng lại trong nước, tháng 5 vừa qua, chị Yến đã mang món gỏi lá Kon Tum tham gia trình diễn tại Triển lãm thúc đẩy hành lang kinh tế Đông - Tây tại Lào. "Tôi rất bất ngờ khi nhiều người Lào nói họ cũng có món cá ăn với lá nên cảm thấy gần gũi. Họ còn mời tôi tham dự thêm nhiều chương trình ẩm thực khác", chị kể.

Trong hơn 20 năm gắn bó với nghề, chị Yến đã mang gỏi lá Kon Tum đến nhiều sự kiện ẩm thực lớn, trong đó có Liên hoan Ẩm thực toàn quốc tại tỉnh Điện Biên (tháng 11/2024) và Hội thi Sáng tạo Ẩm thực Du lịch Kon Tum (tháng 12/2024), tại đây, chị đã giành giải Đặc biệt ở hạng mục dành cho đầu bếp của cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch cộng đồng.

Theo chị Yến, việc mang món gỏi lá đến Hội chợ Mùa Thu lần thứ nhất - 2025 là cơ hội để giới thiệu hương vị Tây Nguyên đến đông đảo người dân cả nước. Thưởng thức món ăn này, nhiều khách tham quan chia sẻ ấn tượng bởi hương vị độc đáo của món ăn mà còn bởi câu chuyện văn hóa đằng sau từng loại lá, từng cách phối vị. Nhiều người sau khi thưởng thức đã quay lại mua thêm hoặc giới thiệu bạn bè cùng trải nghiệm.

Tại hội chợ, Ban Tổ chức đã hỗ trợ mạnh mẽ trong công tác truyền thông, giúp món ăn được biết đến rộng rãi hơn. Hình ảnh món gỏi lá Kon Tum xuất hiện trong các bài viết giới thiệu, bản tin phóng sự và phiên livestream của chương trình, thu hút hàng chục nghìn lượt xem và chia sẻ trên các nền tảng mạng xã hội. Nhiều KOLs và nhà sáng tạo nội dung cũng trực tiếp trải nghiệm, quay video giới thiệu món ăn, giúp lan tỏa thêm sức hấp dẫn của đặc sản Tây Nguyên đến giới trẻ.

"Tôi mong muốn đưa món gỏi lá ra mọi miền Tổ quốc, để ai cũng có thể cảm nhận được tinh túy của ẩm thực Tây Nguyên. Việc phát triển món ăn này vừa góp phần bảo tồn văn hóa, giúp bà con bản địa có thêm sinh kế, nâng cao giá trị kinh tế địa phương", chị bày tỏ.

Với cách chế biến độc đáo, nguyên liệu tự nhiên và hương vị khó quên, món gỏi lá Kon Tum đang từng bước khẳng định chỗ đứng trong bản đồ ẩm thực Việt Nam. Sự xuất hiện của món ăn này tại Hội chợ Mùa Thu đã góp phần làm phong phú thêm không gian văn hóa ẩm thực Việt, là minh chứng rõ nét cho nỗ lực của các doanh nghiệp, hộ sản xuất địa phương trong việc đưa sản phẩm vùng miền vươn xa, kết nối giữa truyền thống và hiện đại, giữa văn hóa và thương mại.

Hội chợ Mùa Thu lần thứ nhất - 2025 diễn ra từ ngày 25/10 đến hết ngày 4/11 tại Trung tâm Triển lãm Việt Nam (Đông Anh, Hà Nội).

Hội chợ là sự kiện kinh tế, văn hóa có quy mô quốc gia, do Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, UBND thành phố Hà Nội, Tập đoàn Vingroup cùng các bộ, ngành và địa phương tổ chức.