Doanh nghiệp nhỏ và vừa cần tận dụng cơ hội tham gia chuỗi giá trị

Nhiều cơ hội cho DNNVV tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu

Nhiều cơ hội

Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Bộ KH&ĐT), hiện Việt Nam có khoảng 518 ngàn doanh nghiệp (DN) hoạt động, trong đó khoảng 97% là DNNVV. Với những đóng góp tích cực vào tăng trưởng kinh tế, xuất khẩu và tạo công ăn việc làm, DNNVV được ví như “xương sống” của nền kinh tế.

Để tạo điều kiện cho khu vực DN này phát triển, thời gian qua rất nhiều chính sách thuận lợi cho khu vực DNNVV đã được áp dụng. Trong đó, quan trọng nhất là trong năm 2017, Quốc hội đã thông qua Luật Hỗ trợ DNNVV, với rất nhiều chính sách hỗ trợ cụ thể, tạo cơ hội cho khu vực DN này phát triển, tham gia vào chuỗi giá trị.

Bên cạnh những ưu đãi về chính sách, bà Nguyễn Bích Thủy - Cục Phát triển doanh nghiệp - Bộ KH&ĐT - cho rằng, bối cảnh kinh tế trong nước cũng đang tạo nhiều thuận lợi cho khu vực DNNVV tham gia vào chuỗi giá trị. Trong số đó, phải nói đến việc Việt Nam đã thu hút được 320 tỷ USD vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Trong số các dự án FDI đầu tư vào Việt Nam, có rất nhiều tập đoàn hàng đầu thế giới, họ cũng đưa ra những chính sách liên kết, tạo điều kiện thuận lợi cho DNNVV tham gia chuỗi giá trị của họ như Samsung, Canon, LG,…

Bên cạnh những DN FDI, rất nhiều DN lớn trong nước cũng cho biết, họ sẽ tạo thuận lợi cho các DNNVV tham gia chuỗi giá trị, điển hình trong số đó là Tập đoàn TH True Milk. Theo ông Ngô Minh Hải - Phó Tổng giám đốc TH True Milk, để xây dựng chuỗi giá trị “từ trang trại đến bàn ăn”, Tập đoàn TH đã và đang có nhu cầu liên kết với các DNNVV ở rất nhiều khâu. Thời gian tới, TH sẽ đẩy mạnh bán hàng trực tuyến và giao hàng tận nhà, đây là cơ hội rất lớn cho các startup công nghệ trong tương lai.

Nhằm tháo gỡ khó khăn về vốn cho các DNNVV, bà Nguyễn Quỳnh Nga - Phó Giám đốc phụ trách khối SME - OCB - cho biết, OCB đang triển khai rất nhiều chính sách hỗ trợ vay vốn cho các DNNVV tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu. Theo đó, DNNVV có cơ hội vay tín chấp lên tới 3 tỷ đồng.

Cần nỗ lực

Phát biểu tại hội thảo, GS- TSKH Nguyễn Mại - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài cho rằng: Năm 2017, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam đạt 213,77 tỷ USD, đứng thứ 25 trên thế giới. Cũng trong năm này, Việt Nam đã vượt qua Hồng Kông trở thành thị trường xuất khẩu lớn thứ 3 của Hàn Quốc sau (Trung Quốc và Mỹ), dự báo năm 2020, Việt Nam sẽ vượt Mỹ trở thành thị trường xuất khẩu thứ 2 của Hàn Quốc với kim ngạch thương mại hai chiều đạt khoảng 100 tỷ USD.

Rất nhiều ngành hàng xuất khẩu của Việt Nam trong năm 2017 có sự tăng trưởng bứt phá. Trong đó, xuất khẩu dệt may từ 15,8 tỷ USD vào năm 2011 đã lên tới 31 tỷ USD vào năm 2017; kim ngạch xuất khẩu điện thoại và linh kiện đạt 45,27 tỷ USD trong năm 2017, tăng 32% so với năm 2016; máy tính, sản phẩm điện tử đạt 25,94%, tăng 36,9% so với năm 2016. Năm 2017, Việt Nam cũng xuất khẩu rau quả sang 60 quốc gia trên thế giới, với kim ngạch đạt 3,5 tỷ USD.

Điều đó càng chứng tỏ, có rất nhiều cơ hội cho DNNVV liên kết với các DN FDI, DN lớn trong nước tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu. Tuy nhiên, DNNVV có tận dụng được cơ hội này hay không, điều đó phụ thuộc vào chính bản thân các DNNVV, cũng như các chính sách của Chính phủ, chính sách của các DN FDI và DN lớn trong nước.

Từ phân tích trên, GS - TSKH Nguyễn Mại nhận định, để tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu, bản thân các DNNVV phải nỗ lực, tận dụng cơ hội. Theo đó, cần chú trọng đầu tư hơn nữa đến con người, công nghệ. Cùng với đó, Chính phủ cần đưa ra những chính sách khuyến khích DNNVV tham gia chuỗi giá trị, đồng thời khuyến khích các DN FDI, DN lớn tạo điều kiện cho DNNVV tham gia vào chuỗi giá trị.

Đặc biệt, các chuyên gia kinh tế cho rằng, bản thân các DN FDI, DN lớn cũng cần có thêm những chính sách khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho DNNVV tham gia cung ứng linh kiện, sản phẩm cho mình. Bởi nội địa hóa sản xuất, trước khi mang lại lợi ích cho DNNVV và nền kinh tế trong nước thì còn mang lại lợi ích cho chính các DN FDI và DN lớn.

Bên cạnh những giải pháp trên, GS - TSKH Nguyễn Mại cho rằng, để tăng cường liên kết DNNVV với DN FDI thì bản thân các hiệp hội, ngành hàng đóng vai trò quan trọng. Theo đó, để thúc đẩy được chuỗi liên kết này, nhà nước và các Bộ, ngành, địa phương cần dành sự quan tâm hơn nữa đến các hiệp hội, ngành hàng. Muốn như vậy, việc cần làm ngay là sớm ban hành đạo luật về hiệp hội, có như vậy hiệp hội mới hỗ trợ được cho các DN, thúc đẩy chuỗi liên kết giá trị.