Nhiều hỗ trợ
Hiện nay, nhiều chương trình KHCN quốc gia đang được triển khai như: Chương trình phát triển sản phẩm quốc gia đến năm 2020; Chương trình quốc gia phát triển công nghệ cao đến năm 2020; Chương trình đổi mới công nghệ quốc gia đến năm 2020; Chương trình hỗ trợ phát triển DN KHCN và tổ chức KHCN công lập chuyển đổi sang cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm; Chương trình hợp tác nghiên cứu song phương và đa phương về KHCN đến năm 2020; Chương trình tìm kiếm và chuyển giao công nghệ nước ngoài đến năm 2020…
Theo Văn phòng các chương trình KHCN quốc gia, với quan điểm lấy DN làm trung tâm để đổi mới và ứng dụng KHCN, các chương trình nói trên hướng vào nhiều đối tượng. Cụ thể, là các DN, tổ chức hoạt động KHCN; các tổ chức, cá nhân có tiềm lực để hình thành DN KHCN… Theo đó, sẽ tập trung các nguồn lực đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, đầu tư “tới ngưỡng” để hình thành, phát triển các sản phẩm hàng hóa thương hiệu Việt Nam có khả năng cạnh tranh cao.
Kinh phí hỗ trợ từ ngân sách nhà nước tùy thuộc vào nội dung cụ thể trong từng chương trình. Tuy nhiên, đối với hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ sẽ hỗ trợ tối đa 100% kinh phí; tối đa 50% đối với hoạt động hoàn thiện công nghệ, dự án sản xuất thử nghiệm, chuyển giao công nghệ, dự án đầu tư sản xuất sản phẩm quốc gia; tối đa đến 30% kinh phí mua vật tư, nguyên liệu, nhiên liệu, thiết bị đo kiểm, phân tích trong quá trình sản xuất thử nghiệm và sản xuất lô số không của dây chuyền công nghệ; tối đa 100% chi phí đào tạo ngắn hạn, bồi dưỡng nâng cao nguồn nhân lực đối với đơn vị trực tiếp tham gia dự án. Đồng thời, nhà nước sẽ hỗ trợ hoạt động thương mại hoá sản phẩm và phát triển thị trường, hoạt động xây dựng và phát triển hạ tầng kỹ thuật.
Tiếp cận không dễ
Cũng theo Văn phòng các chương trình KHCN quốc gia, để được hỗ trợ từ ngân sách nhà nước dành cho các chương trình KHCN quốc gia, các DN phải chứng minh tính thiết thực của dự án, tính mới trong khoa học, phải có năng lực về nhân lực, vật lực, tài chính. Khó khăn nhất hiện nay của DN là kinh phí đối ứng, tức là DN phải cam kết về nguồn tài chính sẵn sàng bỏ ra để cùng với nhà nước thực hiện dự án. Ngoài ra, DN phải đưa ra được các báo cáo tài chính trong 3 năm gần nhất, phải chứng minh không nợ đọng về tài chính.
Tại hội thảo về đổi mới sáng tạo trước thách thức hội nhập do Cục Ứng dụng và phát triển công nghệ tổ chức gần đây, phó giáo sư Nguyễn Thị Hòe - Chủ tịch Tập đoàn Sơn Kova - chia sẻ: DN đã nghiên cứu và ứng dụng thành công các sản phẩm sơn chống đạn, sơn chống cháy, sơn diệt khuẩn nhưng tất cả đều đến từ sự chủ động của DN. Hiện DN chưa nhận được bất kỳ một sự hỗ trợ nào từ ngân sách qua chương trình đổi mới công nghệ quốc gia, mặc dù DN đã từng liên hệ với các cơ quan chức năng để mong nhận được hỗ trợ thử nghiệm sơn chống đạn nhưng quy trình quá phức tạp.
Đồng quan điểm, đại diện Công ty Cổ phần Thuốc thú y trung ương Navetco cho biết, không dễ để nhận kinh phí hỗ trợ từ các chương trình KHCN quốc gia. Bởi nhiều thủ tục, giấy tờ về tài chính khiến DN đôi khi thấy “nản”. Bên cạnh đó, nguồn kinh phí hỗ trợ của nhà nước thường chậm hơn so với DN mong muốn, ảnh hưởng phần nào đến tiến độ dự án.
Theo Cục Ứng dụng và Phát triển công nghệ: Việc có quá nhiều thủ tục quy định về quy trình đề xuất, tham gia, xét duyệt và phê duyệt nhiệm vụ, thanh quyết toán… khiến DN chưa “mặn mà” với các chương trình KHCN quốc gia. |