Doanh nghiệp cần làm gì để huy động vốn hiệu quả, an toàn?

Doanh nghiệp cần chủ động thích ứng pháp lý mới để huy động vốn hiệu quả

Sáng 14/8, tại TP. Hồ Chí Minh, Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP. Hồ Chí Minh (ITPC) phối hợp cùng Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC) tổ chức Hội nghị “Khung pháp lý và giải pháp huy động vốn cho doanh nghiệp”.

Đây là sự kiện mở màn cho Chuỗi chương trình “Quản trị pháp lý doanh nghiệp TP. Hồ Chí Minh 2025 - LMS 2025”, thu hút hơn 200 đại biểu tham dự, bao gồm đại diện các doanh nghiệp, tổ chức tín dụng, quỹ đầu tư, luật sư và các chuyên gia kinh tế.

Phát biểu khai mạc, bà Hồ Thị Quyên, Phó Giám đốc ITPC nhấn mạnh vai trò của ITPC là cầu nối giữa cộng đồng doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước, luôn đồng hành, hỗ trợ doanh nghiệp trong quá trình đầu tư, kinh doanh. Đồng thời đánh giá cao sáng kiến tổ chức các hoạt động như LMS 2025, nhằm cung cấp thông tin kịp thời, thiết thực, giúp doanh nghiệp định hướng chiến lược và kiểm soát rủi ro hiệu quả.

Theo Phó Giám đốc ITPC, chuỗi chương trình LMS 2025 gồm 9 sự kiện, tập trung vào ba lĩnh vực trọng điểm: Tài chính - ngân hàng, năng lượng và bất động sản. Với chủ đề chính “Định hình hướng đi mới trong quản trị rủi ro pháp lý doanh nghiệp”, chương trình kỳ vọng mang đến những kiến thức cập nhật, góp phần giúp doanh nghiệp thích ứng nhanh với những thay đổi trong chính sách và môi trường pháp lý.

Từ góc độ cơ quan chuyên trách giải quyết tranh chấp, Luật sư Vũ Ánh Dương, Phó Chủ tịch thường trực kiêm Tổng Thư ký VIAC - cho biết, số lượng tranh chấp trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng gia tăng nhanh, đồng thời có tính chất phức tạp hơn do liên quan đến kỹ thuật chuyên ngành, yếu tố đa quốc gia và tác động liên ngành.

Ông Vũ Ánh Dương cho rằng, trong bối cảnh pháp luật và chính sách phát triển kinh tế thường xuyên điều chỉnh, tranh chấp trong lĩnh vực tài chính còn tiếp tục tăng. Đặc biệt, Nghị quyết 222/2025/QH15 của Quốc hội thông qua ngày 27/6/2025 về Trung tâm Tài chính Quốc tế tại Việt Nam với khung pháp lý thông thoáng, phù hợp thông lệ quốc tế, được kỳ vọng sẽ mở ra cơ hội lớn cho ngành tài chính nói riêng và doanh nghiệp nói chung.

Tại hội nghị, TS. Tạ Thanh Bình - Tổng Giám đốc Tổng Công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán Việt Nam (VSDC), Trọng tài viên VIAC - trình bày tham luận “Thực trạng huy động vốn của doanh nghiệp: Thuận lợi, bất cập và những thay đổi trong bối cảnh mới”.

Theo TS. Tạ Thanh Bình, hiện doanh nghiệp có thể huy động vốn từ nhiều kênh như tín dụng ngân hàng, tổ chức tài chính, phát hành chứng khoán, hay từ các quỹ đầu tư trong và ngoài nước. Thị trường chứng khoán phát triển cùng xu hướng hội nhập tài chính mở ra cơ hội tiếp cận nguồn vốn lớn với chi phí hợp lý, đặc biệt cho doanh nghiệp có chiến lược rõ ràng và năng lực quản trị tốt.

Tuy nhiên, TS. Tạ Thanh Bình cũng lưu ý rằng, thách thức vẫn còn lớn, nhất là với doanh nghiệp vừa và nhỏ. Họ thường gặp khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn chất lượng do hạn chế về năng lực quản trị, minh bạch tài chính và tuân thủ pháp lý.

Trong khi đó, thị trường vốn và khung pháp lý hiện đang có nhiều thay đổi quan trọng. Gần đây nhất, ngày 5/8/2025, Chính phủ ban hành Nghị quyết 226/NQ-CP đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2025 ở mức 8,3 - 8,5%, cao hơn dự báo trước đó. Điều này đặt ra yêu cầu tăng huy động vốn cho sản xuất, kinh doanh, tái cơ cấu nợ và đầu tư công.

Đáng chú ý, một số quy định mới trong lĩnh vực chứng khoán đã góp phần tạo hành lang pháp lý minh bạch hơn, bảo vệ nhà đầu tư tốt hơn. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần chủ động thích ứng, nâng cao năng lực nội tại, tuân thủ chặt chẽ quy định để tận dụng hiệu quả các cơ hội vốn.

Doanh nghiệp cần chiến lược rõ ràng để tận dụng hiệu quả các kênh huy động vốn

Hội nghị “Khung pháp lý và giải pháp huy động vốn cho doanh nghiệp” được tổ chức thành hai phiên, tập trung thảo luận, phân tích các kênh huy động vốn điển hình và tiềm năng, từ đó đưa ra nhiều giải pháp thiết thực cho cộng đồng doanh nghiệp trong bối cảnh thị trường tài chính - pháp lý đang có nhiều thay đổi.

Tại phiên thảo luận 1, các chuyên gia đã chia sẻ nhiều quan điểm thực tiễn, bàn sâu về cơ hội và thách thức trong việc huy động vốn thông qua kênh chứng khoán.

Ông Hoàng Anh Tuấn, Giám đốc quan hệ khách hàng Công ty Cổ phần Chứng khoán MB (MBS) cho biết, ngày càng nhiều doanh nghiệp trong nước lựa chọn phát hành cổ phiếu và trái phiếu như một phương án huy động vốn chiến lược, nhằm phục vụ nhu cầu mở rộng sản xuất, đầu tư công nghệ và thâm nhập thị trường mới. Đặc biệt, kỳ vọng về việc nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ “cận biên” lên “mới nổi” trong thời gian tới sẽ là động lực thu hút dòng vốn quốc tế, giúp doanh nghiệp tiếp cận nguồn lực tài chính với chi phí hợp lý hơn.

Tuy nhiên, theo Luật sư Nguyễn Văn Hải, thành viên Allen & Overy Shearman Sterling Vietnam, việc huy động vốn qua kênh chứng khoán vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro. Về phía doanh nghiệp, những vi phạm liên quan đến minh bạch thông tin, cam kết lợi nhuận hoặc sử dụng vốn sai mục đích có thể dẫn đến hậu quả pháp lý nghiêm trọng. Trong khi đó, nhà đầu tư cá nhân thường thiếu hiểu biết tài chính, dễ gặp rủi ro khi không nắm rõ các điều khoản hợp đồng, thậm chí ký kết các hợp đồng vô hiệu do vi phạm pháp luật.

Các chuyên gia nhận định, để thị trường chứng khoán thực sự trở thành kênh huy động vốn hiệu quả, cần tăng cường minh bạch thông tin, đảm bảo tuân thủ pháp lý và xây dựng kế hoạch sử dụng vốn rõ ràng, hiệu quả.

Phiên thảo luận 2 tập trung vào kênh huy động vốn từ các quỹ đầu tư và tổ chức tín dụng Bà Mã Thanh Loan, CEO Auxesia Holdings nhận định, mặc dù thị trường quỹ đầu tư tại Việt Nam đang phát triển, nhưng chưa khai thác hết tiềm năng. Tỷ lệ nhà đầu tư cá nhân vẫn chiếm ưu thế, trong khi thói quen “tự đầu tư” thay vì thông qua các quỹ chuyên nghiệp khiến thị trường thiếu tính chuyên sâu và tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Với góc nhìn từ phía doanh nghiệp, TS. LS. Phan Hoài Nam, Tổng Giám đốc W&A Consulting & Law Firm  - cho rằng, việc tiếp cận vốn từ các quỹ đầu tư nước ngoài là lựa chọn ngày càng phổ biến, đặc biệt với các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs). Tuy nhiên, chi phí vốn cao, điều kiện vay chặt chẽ và yêu cầu cam kết rõ ràng từ phía quỹ đầu tư là những yếu tố mà doanh nghiệp cần cân nhắc kỹ lưỡng.

Các chuyên gia cùng thống nhất rằng, thị trường quỹ đầu tư tại Việt Nam còn nhiều dư địa để phát triển. Việc ban hành các chính sách hỗ trợ phù hợp như ưu đãi thuế, đa dạng hóa sản phẩm quỹ và khuyến khích đầu tư dài hạn sẽ là đòn bẩy giúp kênh này trở thành trụ cột quan trọng trong hệ sinh thái huy động vốn của doanh nghiệp Việt…

Hội nghị đã cung cấp nhiều thông tin thực tiễn, mở ra những góc nhìn đa chiều về xu hướng phát triển của thị trường vốn tại Việt Nam, đồng thời đưa ra khuyến nghị giúp doanh nghiệp quản trị rủi ro tốt hơn trong quá trình huy động vốn.