Định hướng phát triển điện hạt nhân trong Nghị quyết 70-NQ/TW

Sớm triển khai dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1, 2

Nghị quyết số 70-NQ/TW về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 được Tổng Bí thư Tô Lâm thay mặt Bộ Chính trị ký ngày 20/8.

Nghị quyết nêu rõ, sau 5 năm thực hiện Nghị quyết số 55-NQ/TW, ngày 11/02/2020 của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, ngành năng lượng đã duy trì tăng trưởng ổn định, cơ bản bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao cho phát triển nhanh và bền vững, bảo đảm quốc phòng, an ninh đất nước và nâng cao đời sống người dân.

Tuy nhiên, để đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh và bền vững đất nước trong thời gian tới, nhất là thực hiện 2 mục tiêu chiến lược đến năm 2030 và năm 2045, công tác bảo đảm an ninh năng lượng có vai trò rất quan trọng, năng lượng phải đi trước một bước, đáp ứng đầy đủ nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và nâng cao đời sống nhân dân. Trong đó, phát triển điện hạt nhân được coi là một trong những giải pháp chiến lược.

Bộ Chính trị yêu cầu khẩn trương triển khai các dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2 với các đối tác phù hợp, bảo đảm lợi ích cao nhất của Việt Nam có tính đến thỏa thuận trước đây, đưa vào vận hành trong giai đoạn 2030 - 2035. 

Cùng với đó, xây dựng Chương trình phát triển điện hạt nhân theo các quy mô linh hoạt và các nhà máy điện hạt nhân lắp ráp module nhỏ; đẩy mạnh đầu tư cho nghiên cứu, phát triển công nghệ năng lượng nguyên tử, từng bước làm chủ công nghệ điện hạt nhân, bao gồm công nghệ lò phản ứng hạt nhân; lựa chọn công nghệ tiên tiến, phù hợp với điều kiện của Việt Nam, bảo đảm an ninh, an toàn tuyệt đối và tối ưu hóa hiệu quả tổng thể về kinh tế - xã hội; khuyến khích doanh nghiệp khu vực nhà nước và tư nhân tham gia phát triển điện hạt nhân module nhỏ.

Đào tạo nhân lực, huy động nguồn lực xã hội cho điện hạt nhân

Để bảo đảm triển khai hiệu quả, Nghị quyết 70 đặt mục tiêu đào tạo từ 25.000 - 35.000 kỹ sư, chuyên gia trong lĩnh vực năng lượng, đặc biệt ưu tiên cho ngành điện hạt nhân. Có chính sách ưu tiên đào tạo nhân lực chất lượng cao và thu hút chuyên gia là người nước ngoài, người Việt Nam ở nước ngoài về nước làm việc trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân, năng lượng tái tạo và năng lượng mới.

Đồng thời, khẳng định chủ trương khuyến khích doanh nghiệp nhà nước và tư nhân cùng tham gia phát triển điện hạt nhân, đặc biệt ở lĩnh vực nhà máy module nhỏ. Chủ trương này nhằm huy động tối đa nguồn lực xã hội, tăng sức cạnh tranh và nâng cao hiệu quả đầu tư.

Nghị quyết cũng đề cập nhiệm vụ tăng cường hợp tác quốc tế, mở rộng và làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác quốc tế về năng lượng với các đối tác quan trọng trong tất cả các phân ngành, lĩnh vực. Đẩy mạnh hợp tác trong nghiên cứu, phát triển, chuyển giao công nghệ và đào tạo nguồn nhân lực, đặc biệt là nhân lực cho phát triển điện hạt nhân và năng lượng mới. 

Đẩy mạnh phát triển các dự án xuất khẩu điện năng lượng tái tạo sang các nước ASEAN và hợp tác quốc tế về điện hạt nhân với các nước có công nghệ tiên tiến. Chủ động, tích cực tham gia các tổ chức quốc tế về năng lượng hạt nhân, đặc biệt là IAEA. Triển khai các cam kết quốc tế trong việc nghiên cứu ứng dụng năng lượng hạt nhân cho mục đích hòa bình.

Trong tổng thể chiến lược an ninh năng lượng, Bộ Chính trị định hướng phát triển đồng bộ, đa dạng hóa các loại hình năng lượng, giảm dần tỷ trọng điện than, ưu tiên năng lượng tái tạo, năng lượng mới và điện khí. Điện hạt nhân cùng các nguồn năng lượng này sẽ đóng vai trò chủ chốt trong bảo đảm cung ứng điện ổn định, lâu dài, đáp ứng cam kết quốc tế về giảm phát thải khí nhà kính.

Việt Nam đã khởi động lại dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, trong đó nhà máy Ninh Thuận 1 đặt tại xã xã Phước Hải, nhà máy Ninh Thuận 2 tại xã Vĩnh Hải tỉnh Khánh Hoà và giao cho Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (PVN) làm chủ đầu tư. 

Hiện, Chính phủ đã lên Kế hoạch triển khai cơ chế đặc biệt đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Trong đó, Bộ Công Thương được giao cùng các bên liên quan tổ chức đàm phán, ký kết điều ước quốc tế với các đối tác về hợp tác đầu tư xây dựng hai dự án. Việc này hoàn thành trong tháng 9/2025 với dự án Ninh Thuận 1 và tháng 12/2025 với dự án Ninh Thuận 2. 

Chính phủ cũng yêu cầu EVN và PVN trình hồ sơ đề nghị phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư để cấp thẩm quyền xem xét. Việc này dự kiến hoàn thành trong kỳ họp Quốc hội tháng 10-11/2025 với Ninh Thuận 1 và chậm nhất là vào tháng 5/2026 với Ninh Thuận 2. Sau đó, Hội đồng thẩm định nhà nước (Bộ Tài chính chủ trì) sẽ thẩm định, trình Thủ tướng duyệt dự án đầu tư, địa điểm vào 2026.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký Quyết định số 1689/QĐ-TTg ngày 6/8/2025 kiện toàn thành viên Ban Chỉ đạo xây dựng nhà máy điện hạt nhân. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính làm Trưởng ban.

Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn là Phó Trưởng ban Thường trực. Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên là Phó Trưởng ban.