Diễn đàn Khởi nghiệp quốc tế: Áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn trong khởi nghiệp tạo tác động

Phát triển kinh tế tuần hoàn – xu hướng không thể đảo ngược

Chiều 15/11, tại Hà Nội, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam đã tổ chức Diễn đàn Khởi nghiệp quốc tế: Áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn trong khởi nghiệp tạo tác động.

Phát triển kinh tế tuần hoàn là xu hướng tất yếu được nhiều quốc gia lựa chọn

Thông tin tại hội thảo cho thấy, kinh tế tuần hoàn là một xu hướng phát triển được nhiều quốc gia trên thế giới quan tâm, trong đó Việt Nam cũng không ngoại lệ. Theo ông Nguyễn Tiến Huy – Giám đốc Văn phòng Doanh nghiệp vì sự phát triển bền vững (VCCI): Ngày 15/11/2022, dân số thế giới đã cán mốc 8 tỷ người, như vậy trong vòng 60 năm qua, dân số thế giới đã tăng gần 2,7 lần. Sự bùng nổ của dân số thế giới cho thấy, điều kiện sống của con người được nâng cao, chăm sóc y tế ngày càng tốt hơn, giúp tuổi thọ tăng lên…

Tuy nhiên, theo báo cáo đánh giá rủi ro toàn cầu, nhân loại đang đối mặt với 3 thách thức lớn, bao gồm: Biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên. Đặc biệt, cùng với sự gia tăng dân số, quá trình đô thị hóa, sự phát triển nóng của các hoạt động phát triển kinh tế không bền vững gắn với hoạt động sản xuất, kinh doanh tuyến tính truyền thống với nền kinh tế khai thác quá mức tài nguyên thiên nhiên và xả thải gây ô nhiễm môi trường và là tác nhân gây biến đổi khí hậu.

Theo ông Nguyễn Tiến Huy, ước chừng mỗi năm có khoảng 100 tỷ tấn tài nguyên thiên nhiên được khai thác sử dụng cho nền kinh tế toàn cầu, tài nguyên này có thể từ khoáng sản kim loại, các nhiên liệu hóa thạch đến các thực vật hữu cơ từ thực vật đến động vật, trong số này mới chỉ có 8,6% là được tái chế và sử dụng lại.

“Theo ước tính, nếu cứ giữ nguyên tốc độ khai thác tài nguyên như hiện nay thì đến năm 2050 thì chúng ta sẽ phải cần đến 3 trái đất mới đủ cung cấp tài nguyên cho hoạt động của con người. Chính vì lẽ đó, chuyển đổi từ nền kinh tế tuyến tính sang nền kinh tế bền vững hơn là vô cùng cấp thiết, cùng với kinh tế xanh, kinh tế phát thải các bon thấp mô hình kinh tế tuần hoàn được coi là "chìa khóa" để sử dụng tiết kiệm tài nguyên, chống ô nhiễm môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu” – ông Nguyễn Tiến Huy khẳng định.

Áp dụng kinh tế tuần hoàn mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp và nền kinh tế

Cùng quan điểm với ông Nguyễn Tiến Huy, bà Trần Hồng Minh – Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương – Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng: Thời gian qua, nhiều quốc gia trên thế giới đã quan tâm đến phát triển bền vững, thích ứng và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, đa dạng sinh học. Theo đó, sự quan tâm đối với mô hình kinh tế tuần hoàn là rất lớn, nhất là trong bối cảnh dịch Covid-19, các quốc gia trên thế giới càng nhìn nhận rõ ràng hơn yêu cầu phát triển bền vững, nhiều nền kinh tế đã quan tâm đến mô hình kinh tế tuần hoàn và coi đó là xu hướng không thể đảo ngược.

Lợi ích từ mô hình kinh tế tuần hoàn

Tại Việt Nam, để phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn, theo bà Trần Hồng Minh, Chính phủ vừa ban hành Quyết định 687/QĐ- TTg ngày 7/6/2022 phê duyệt Đề án Phát triển kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam. Quyết định nêu rõ, răng cường nhận thức, sự quan tâm đầu tư của các doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước đối với mô hình kinh tế tuần hoàn; đẩy nhanh ứng dụng mô hình kinh tế tuần hoàn thúc đẩy xanh hóa các ngành kinh tế.

Mục tiêu của Quyết định, đến năm 2025 các dự án kinh tế tuần hoàn bước đầu đi vào thực hiện và phát huy hiệu quả kinh tế, xã hội, công nghệ và môi trường. Đến năm 2030, các dự án kinh tế tuần hoàn trở thành một động lực chủ yếu trong giảm tiêu hao năng lượng sơ cấp, có năng lực tự chủ phần lớn hoặc toàn bộ nhu cầu năng lượng dựa trên năng lượng tái tạo…

Không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường, tiết kiệm tài nguyên thiên nhiên, các chuyên gia kinh tế cho rằng, giống như nhiều quốc gia trên thế giới, Việt Nam cũng đang đối mặt với quá trình gia tăng dân số, đô thị hóa, công nghiệp hóa, nên cân nhắc đến yêu cầu phát triển bền vững là cần thiết, điều đó sẽ giúp Việt Nam đạt được phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 như cam kết của Chính phủ tại COP26, đồng thời đáp ứng được các yêu cầu mà Việt Nam đã cam kết tại các Hiệp định thương mại tự do, giúp Việt Nam tận dụng tốt hơn cơ hội từ các FTA đã tham gia.

Liên quan đến vấn đề này, bà Trần Hồng Minh cho rằng, năm 2021, mức độ tận dụng ưu đãi từ Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) mới chỉ đạt 63%, trong khi đó đối với Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – Liên minh châu Âu mới đạt chưa tới 30%, theo đó, dư địa để Việt Nam khai thác các FTA này còn rất lớn, đòi hỏi cần Việt Nam cần có chủ trương, lộ trình cụ thể phát triển kinh tế tuần hoàn.

Bên cạnh lợi ích đối với nền kinh tế, các chuyên gia kinh tế cho rằng, chuyển đổi kinh tế tuyến tính sang kinh tế tuần hoàn sẽ mang lại lợi ích cho doanh nghiệp. Giúp doanh nghiệp sử dụng tiết kiệm tài nguyên, đảm bảo nguồn cung cấp nguyên liệu ổn định, tối ưu hóa quan hệ khách hàng, chuỗi cung ứng và tăng khả năng hội nhập vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Bởi các nhà nhập khẩu hiện nay, bên cạnh yêu cầu về chất lượng sản phẩm, giá thành cạnh tranh thì họ còn đặc biệt quan tâm đến trách nhiệm của doanh nghiệp sản xuất đối với yếu tố môi trường, tăng trưởng xanh…. Nên phát triển kinh tế tuần hoàn không chỉ là hướng đi, là xu thế tất yếu của cả nền kinh tế mà còn là xu thế không thể đảo ngược của cộng đồng doanh nghiệp.