Cũng giống như các khu vực đang phục hồi từ biến thể Delta, biến thể Omicron xuất hiện, đưa tỷ lệ nhiễm toàn cầu lên mức cao mới. Khi năm 2022 bắt đầu, các nền kinh tế đang thích ứng với biến thể mới, rất dễ lây lan. Mặc dù nhẹ hơn đáng kể so với các chủng trước đó, Omicron đang làm giảm cung và cầu ở các khu vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất, làm trì hoãn việc giải quyết tình trạng mất cân bằng thị trường.
 |
Tăng trưởng kinh tế toàn cầu sẽ chậm lại
Sau khi giảm 3,4% vào năm 2020, GDP thực tế thế giới tăng trở lại ước tính 5,6% vào năm 2021, đạt mức cao mới trong quý đầu tiên. Tăng trưởng toàn cầu được dự báo sẽ chậm lại còn 4,2% vào năm 2022, thấp hơn một chút so với dự báo của tháng trước do hoạt động kém hơn ở Tây Âu, Bắc Mỹ, Trung Quốc đại lục và Nhật Bản. Cũng giống như sự phục hồi trên diện rộng năm 2021, hầu hết các khu vực sẽ giảm tốc vào năm 2022.
Một ngoại lệ đáng chú ý là Trung Đông và Bắc Phi, nơi doanh thu xuất khẩu dầu cao hơn sẽ thúc đẩy tăng trưởng. Tăng trưởng GDP thực tế toàn cầu sẽ đạt mức 3,4% vào năm 2023 và 3,1% vào năm 2024 khi các chính sách tài khóa và tiền tệ thắt chặt và nhu cầu tiêu dùng bị dồn nén được thỏa mãn. Với tình trạng tắc nghẽn vận chuyển và một số tình trạng thiếu hụt nguồn cung nghiêm trọng vẫn tiếp diễn, lạm phát giá toàn cầu sẽ vẫn ở mức cao vào năm 2022.
Lạm phát giá tiêu dùng toàn cầu đạt 5,2% so với cùng kỳ năm trước vào tháng 11 và tháng 12/2021, mức cao nhất kể từ tháng 9/2008. Lạm phát trên toàn thế giới có thể sẽ duy trì ở mức gần 5,0% vào đầu năm 2022 trước khi giảm dần do giá hàng hóa nông nghiệp và công nghiệp giảm. Trên cơ sở hàng năm, lạm phát giá tiêu dùng toàn cầu tăng từ 2,2% vào năm 2020 lên 3,8% vào năm 2021 và sẽ trung bình 4,1% vào năm 2022 trước khi giảm xuống 2,8% vào năm 2023. Rủi ro đối với triển vọng lạm phát đang tập trung vào chiều hướng tăng. Tình trạng thiếu lao động cũng đang góp phần làm tăng lạm phát.
Tại Mỹ, sự tham gia của lực lượng lao động vẫn dưới mức trước đại dịch và tỷ lệ thiếu việc làm đã tăng lên mức cao kỷ lục. Trên khắp châu Âu, Covid-19 đã làm gián đoạn dòng lao động nhập cư. Chính sách không Covid của Trung Quốc đại lục và sự thay đổi nhân khẩu học đang hạn chế nguồn cung lao động. Áp lực tiền lương là nghiêm trọng nhất trong các ngành dịch vụ nơi người lao động tiếp xúc nhiều nhất với virus. Các tác động kinh doanh của tình trạng thiếu lao động và tiếp tục gián đoạn chuỗi cung ứng là tự động hóa nhiều hơn các quy trình sử dụng nhiều lao động, nguồn cung cấp gần hết và việc xem xét lại chính sách hàng tồn kho tinh gọn. Sự mở rộng kinh tế của Mỹ sẽ phải đối mặt với những trở ngại từ lạm phát và việc rút các biện pháp kích thích chính sách tài khóa và tiền tệ.
Do đó, tăng trưởng GDP thực tế được dự báo sẽ chậm lại từ 5,7% năm 2021 xuống 4,1% năm 2022 và 2,5% vào năm 2023. Về mặt tích cực, bảng cân đối hộ gia đình lành mạnh, điều kiện tài chính hỗ trợ và tăng việc làm sẽ hỗ trợ chi tiêu tiêu dùng tiếp tục tăng trưởng. Có những dấu hiệu ban đầu cho thấy làn sóng Omicron đang giảm dần ở những khu vực bị tấn công sớm nhất.
Trong khi đó, việc dự trữ hàng tồn kho sẽ hỗ trợ tăng trưởng trong ngắn hạn. Với lạm phát chính (được đo bằng chỉ số giá tiêu dùng) đạt 7,0% trong tháng 12 và lạm phát cơ bản ở mức 5,5%, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ có thể sẽ bắt đầu tăng lãi suất vào giữa tháng 3, sớm hơn dự kiến trước đó.
Tây Âu phải đối mặt với một chặng đường gập ghềnh khác vào năm 2022. Sau cú bứt phá tăng trưởng vào giữa năm 2021, tăng trưởng của khu vực đồng euro đã đột ngột chậm lại vào cuối năm 2021 và đầu năm 2022 do chi phí năng lượng cao kỷ lục, sự gián đoạn chuỗi cung ứng đang diễn ra và sự gia tăng rộng rãi các ca nhiễm mới. Khi những khó khăn này giảm bớt, tăng trưởng sẽ tăng cường trong quý thứ hai. Các nền kinh tế theo định hướng dịch vụ ở Nam Âu sẽ được hưởng lợi từ sự phục hồi của du lịch và các hoạt động liên quan đến du lịch trong quý thứ ba. Sau khi giảm 6,4% vào năm 2020 và ước tính phục hồi 5,2% vào năm 2021, GDP thực tế của khu vực đồng euro dự kiến sẽ tăng 3,7% vào năm 2022 và 2,3% vào năm 2023.
Sự suy thoái bất động sản của Trung Quốc đại lục làm giảm tốc độ tăng trưởng kinh tế. Tăng trưởng GDP thực tế chậm lại còn 4,0% trong quý 4/2021 do chiến dịch xóa bỏ tỷ lệ đòn bẩy của chính phủ dẫn đến hoạt động bất động sản và xây dựng bị thu hẹp. Trong khi đó, chính sách không Covid, quá trình giảm phát thải cacbon và các quy định thắt chặt đã đè nặng lên hầu hết các lĩnh vực. Ổn định kinh tế hiện đã trở thành mục tiêu chính sách hàng đầu. Chính phủ bắt đầu nới lỏng chính sách tiền tệ vào cuối năm 2021 và sẽ đẩy nhanh đầu tư cơ sở hạ tầng vào năm 2022. Tăng trưởng GDP thực tế của Trung Quốc đại lục được dự báo sẽ chậm lại từ 8,1% năm 2021 xuống 5,4% vào năm 2022 và 5,3% vào năm 2023.
Châu Á Thái Bình Dương sẽ dẫn đầu tăng trưởng kinh tế toàn cầu, hưởng lợi từ tự do hóa thương mại.
Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) có hiệu lực vào ngày 1/1/2022 đối với những quốc gia đã phê chuẩn hiệp định - Trung Quốc đại lục, Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc, New Zealand, Singapore, Thái Lan, Việt Nam, Campuchia, Brunei và Lào.
Một lợi thế quan trọng của RCEP là các quy tắc xuất xứ thuận lợi, sẽ mang lại lợi ích tích lũy dọc theo chuỗi cung ứng sản xuất. Điều này sẽ giúp thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào các dự án sản xuất và cơ sở hạ tầng ở các quốc gia thành viên. Sau khi giảm nhẹ 1,0% vào năm 2020 và tăng trưởng 6,0% vào năm 2021, GDP thực tế của châu Á Thái Bình Dương dự kiến sẽ tăng 4,8% vào năm 2022 và 4,5% vào năm 2023.
Sự mở rộng kinh tế toàn cầu sẽ tiếp tục với tốc độ vừa phải vào năm 2022 và 2023 cùng với sự chuyển đổi từ đại dịch sang bệnh thông thường. Với sự gián đoạn nguồn cung tiếp tục, lạm phát sẽ tiếp tục tăng cao trong những tháng tới, dẫn đến việc thắt chặt chính sách tiền tệ. Khi nhu cầu tăng trưởng hạ nhiệt và các vấn đề của chuỗi cung ứng dần được giải quyết, lạm phát sẽ giảm dần.
