Bộ Nội vụ cho biết, Luật Thi đua, Khen thưởng được Quốc hội Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam khóa XI (kỳ họp thứ 4) thông qua ngày 26/11/2003, có hiệu lực từ ngày 01/7/2004. Luật Thi đua, Khen thưởng đã được sửa đổi, bổ sung năm 2005 và năm 2013. Sau 15 năm thực hiện, Luật đã và đang đi vào cuộc sống, được các cấp, các ngành tổ chức thực hiện có hiệu quả. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, Luật còn bộc lộ một số tồn tại, hạn chế cần được nghiên cứu sửa đổi cho phù hợp với tình hình thực tiễn.
Luật xây dựng còn thiếu cần bổ sung một số danh hiệu thi đua, nhất là ở cấp cơ sở như: Cờ thi đua cấp tổng cục thuộc bộ và tương đương, Đại học Quốc gia; Tập đoàn kinh tế, Tổng công ty nhà nước do Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập; danh hiệu thi đua “Xã tiêu biểu”, “Phường, thị trấn tiêu biểu”, trên thực tế các danh hiệu thi đua này đã và đang thực hiện có hiệu quả.
Về công tác khen thưởng: Luật có đối tượng điều chỉnh rộng liên quan đến cả hệ thống chính trị nhưng điều kiện, tiêu chuẩn khen thưởng cụ thể chủ yếu tập trung vào đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang; cán bộ lãnh đạo, quản lý; chưa bao quát đối tượng đông đảo người trực tiếp lao động, sản xuất trong cả nước (công nhân, nông dân, trí thức…). Các quy định về tiêu chuẩn còn chung chung định tính, phải điều chỉnh bằng nghị định, thông tư và các văn bản hướng dẫn; do đó các văn bản quy phạm thường xuyên phải sửa đổi, bổ sung cho phù hợp thực tiễn. Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi đua, Khen thưởng năm 2013 đã có quy định điều kiện, tiêu chuẩn để khen thưởng cho công nhân, nông dân, người lao động trực tiếp; nhưng trong quá trình tổ chức thực hiện ở từng vùng miền, lĩnh vực khác nhau còn bất cập, vì vậy việc khen thưởng cho đối tượng này chưa được nhiều.
Dự thảo thêm mới 07 điều
Dự thảo Luật thêm mới 07 điều, trong đó có 04 điều mới hoàn toàn và 03 điều mới do tách ra từ các điều của Luật TĐKT hiện hành. Trong đó có 04 điều mới hoàn toàn, gồm: Điều 25: Tiêu chuẩn Cờ thi đua cấp tổng cục thuộc bộ; Điều 28: Tiêu chuẩn Danh hiệu “Xã tiêu biểu”, “Phường, thị trấn tiêu biểu”; Điều 50: Huân chương vì cộng đồng; Điều 74: Bằng khen cấp Tổng cục.
Việc quy định thêm các điều về danh hiệu thi đua và hình thức khen thưởng xuất phát từ thực tiễn là một số danh hiệu thi đua không có trong quy định của Luật nhưng thực tế một số bộ, ngành, địa phương đã thực hiện và có hiệu quả tốt như danh hiệu xã, phường văn hóa, Cờ thi đua, Bằng khen cấp tổng cục…
Có 03 điều mới do tách từ các điều của Luật hiện hành, gồm: Điều 10 trong Luật hiện hành: Tách thành Điều 8 Căn cứ xét tặng danh hiệu thi đua và Điều 9 Căn cứ xét khen thưởng để đảm bảo rõ ràng quy định từng nội dung.
Điều 20 trong Luật hiện hành: Tách thành Điều 17 về danh hiệu thi đua đối với cá nhân và Điều 18 về danh hiệu thi đua đối với tập thể và hộ gia đình để đảm bảo rõ ràng quy định từng nội dung.
Điều 69 trong Luật hiện hành: Tách thành Điều 69 Kỷ niệm chương và Điều 70 Huy hiệu vì một Điều quy định 02 hình thức khen thưởng khác nhau là không phù hợp.
Bổ sung nhiều danh hiệu thi đua, khen thưởng
Dự thảo tập trung vào việc sửa đổi các chủ đề lớn sau: Bổ sung danh hiệu Cờ thi đua cấp tổng cục thuộc bộ và tương đương, Đại học Quốc gia; Tập đoàn kinh tế, Tổng công ty nhà nước do Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập; tiêu chuẩn cụ thể giao cho bộ, ngành quản lý quy định.
Bổ sung danh hiệu “Xã tiêu biểu”, “Phường, thị trấn tiêu biểu”; bổ sung quy định tiêu chuẩn các danh hiệu thi đua theo hướng: Luật quy định tiêu chuẩn cụ thể đối với 02 danh hiệu thi đua cấp nhà nước là “Cờ thi đua của Chính phủ”, “Chiến sĩ thi đua toàn quốc”; các danh hiệu thi đua cấp bộ, ngành, địa phương Luật chỉ quy định các nguyên tắc, tiêu chuẩn chung, trên cơ sở đó các bộ, ngành, địa phương quy định cụ thể đối tượng, tiêu chuẩn.
Đối với nhóm nội dung liên quan đến việc sửa đổi những bất cập từ thực tiễn đối với hệ thống hình thức khen thưởng, Dự thảo tập trung vào việc sửa đổi các chủ đề lớn sau: Bổ sung hình thức “Huân chương Vì cộng đồng”, để tặng cho cá nhân, tổ chức có thành tích trong công tác xã hội, từ thiện. Bổ sung hình thức bằng khen cấp tổng cục thuộc bộ và tương đương, Đại học Quốc gia; Tập đoàn kinh tế, Tổng công ty nhà nước do Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập; tiêu chuẩn cụ thể giao cho bộ, ngành quản lý quy định cụ thể. Bổ sung quy định tiêu chuẩn khen thưởng các loại huân chương, huy chương cho tập thể, cá nhân người nước ngoài.