Giảm chi phí y tế cho người dân
Ngày 17/11, tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày tờ trình về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về các cơ chế, chính sách để thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 72-NQ/TW ngày 9/9/2025 của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan.
Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho hay, trên cơ sở rà soát các vướng mắc, khó khăn, bất cập của lĩnh vực y tế hiện nay, dự thảo Nghị quyết dự kiến sẽ tập trung giải quyết các vấn đề mạng tính đột phá, chiến lược để kịp thời thể chế hóa Nghị quyết 72-NQ/TW của Bộ Chính trị và để phát triển lĩnh vực y tế.
Cụ thể, ở nhóm chính sách về giảm chi phí y tế cho người dân, dự thảo Nghị quyết nêu: Từ năm 2026 thực hiện khám sức khỏe định kỳ miễn phí ít nhất mỗi năm 1 lần theo nhóm đối tượng và lộ trình ưu tiên.
Đây là chính sách mới của Đảng cần được Quốc hội cụ thể hóa để có căn cứ pháp lý cho việc tổ chức triển khai thực hiện; phù hợp với thẩm quyền của Quốc hội về quy định chính sách cơ bản về kinh tế, xã hội tại điểm c khoản 1 và điểm c khoản 2 Điều 5 Luật Tổ chức Quốc hội.
Theo Bộ trưởng, để phù hợp với quy định của Nghị quyết số 72-NQ/TW “Triển khai khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí cho người dân ít nhất mỗi năm 1 lần theo nhóm đối tượng và lộ trình ưu tiên” và khả năng cân đối của ngân sách, Chính phủ đề xuất: Từ năm 2026, người dân được khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí ít nhất mỗi năm 1 lần theo nhóm đối tượng và lộ trình ưu tiên.
Đồng thời, tổ chức phối hợp giữa các hoạt động khám sức khỏe định kỳ, khám sàng lọc miễn phí, kiểm tra sức khỏe của học sinh, sinh viên, khám bệnh nghề nghiệp, khám sức khỏe cho người lao động theo quy định và khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế để khám bệnh miễn phí và hoàn thành việc tạo lập sổ sức khỏe điện tử cho toàn bộ người dân và giao Chính phủ xác định các nguồn kinh phí phù hợp để thực hiện.
Về nguồn kinh phí thực hiện, Bộ trưởng Bộ Y tế cho hay, khi xây dựng Nghị quyết số 72-NQ/TW của Bộ Chính trị đã xác định kinh phí bảo đảm từ nhiều nguồn khác nhau. Về khám sức khỏe định kỳ: Doanh nghiệp chi cho người lao động theo quy định, Quỹ bảo hiểm y tế, ngân sách nhà nước... Trong đó, ngân sách nhà nước chi cho các đối tượng ưu tiên trước, ước khoảng 6.000 tỷ đồng/1 năm và có thể tăng dần theo khả năng cân đối.
Về khám sàng lọc miễn phí: Kinh phí từ Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026-2035.
Để phù hợp với quy định của Nghị quyết số 72-NQ/TW “Từng bước thực hiện chính sách miễn viện phí, trước hết là đối với đối tượng chính sách xã hội, người yếu thế, người có thu nhập thấp và một số đối tượng cần ưu tiên khác trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế theo lộ trình” và khả năng cân đối của ngân sách, Chính phủ đề xuất: Từ năm 2027, thực hiện mức hưởng trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế 100% cho đối tượng thuộc hộ gia đình cận nghèo, đối tượng người cao tuổi từ đủ 75 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
Mặt khác, để phù hợp với quy định của Nghị quyết số 72-NQ/TW “Cho phép thực hiện thí điểm, đa dạng hóa các gói bảo hiểm y tế, bảo hiểm y tế bổ sung theo nhu cầu của người dân” và khả năng tổ chức triển khai thực hiện, Chính phủ đề xuất Quốc hội cho phép thí điểm và giao Chính phủ quy định khi đủ điều kiện.
Ở nhóm chính sách về chế độ, chính sách về tiền lương và phụ cấp cho nhân viên, để phù hợp với quy định của Nghị quyết số 72-NQ/TW “100% cho người thường xuyên và trực tiếp làm chuyên môn y tế tại trạm y tế cấp xã, cơ sở y tế dự phòng ở khu vực vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn, biên giới, biển đảo, lĩnh vực tâm thần, pháp y, pháp y tâm thần, hồi sức cấp cứu, giải phẫu bệnh và một số đối tượng đặc thù khác phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế, xã hội” và khả năng cân đối của ngân sách, Chính phủ đề xuất trước mắt chưa quy định về một số đối tượng đặc thù khác mà chỉ quy định chế độ đối với các đối tượng đã được xác định cụ thể tại Nghị quyết số 72-NQ/TW và giao Chính phủ quy định chi tiết.
Để phù hợp với quy định của Nghị quyết số 72-NQ/TW “Thực hiện đào tạo chuyên sâu đặc thù trình độ sau đại học thuộc hệ thống giáo dục quốc dân trong lĩnh vực sức khỏe do Bộ Y tế quản lý”, Chính phủ đề xuất bổ sung nội dung này vào dự thảo các luật đang được trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10: Luật Giáo dục (sửa đổi) và Luật Giáo dục đại học (sửa đổi).
Làm rõ nội dung “miễn viện phí ở mức cơ bản”
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh cho hay, căn cứ Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và yêu cầu cấp thiết ban hành Nghị quyết, Ủy ban tán thành với đề nghị của Chính phủ về việc trình Quốc hội ban hành Nghị quyết theo trình tự, thủ tục rút gọn.

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh.
Đối với khoản 1 quy định về khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí ít nhất mỗi năm 1 lần từ năm 2026, Ủy ban thấy rằng nội dung này liên quan đến hoạt động phòng bệnh. Do đó, đa số ý kiến đề nghị chuyển nội dung này vào dự án Luật Phòng bệnh (xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 10), trong đó quy định rõ nguyên tắc về cơ chế tài chính, đối tượng áp dụng, lộ trình ưu tiên, thời điểm thực hiện và giao Chính phủ quy định chi tiết.
Có ý kiến đề nghị giữ nội dung này tại dự thảo Nghị quyết. Song, có ý kiến đề nghị cân nhắc sử dụng cụm từ “lộ trình ưu tiên” và sửa thành “theo lộ trình và nhóm đối tượng ưu tiên” để bảo đảm rõ nghĩa.
Đối với khoản 2 quy định chính sách miễn viện phí: Ủy ban thấy rằng nội dung của khoản 2 chỉ quy định về thay đổi chính sách đối với người tham gia bảo hiểm y tế và sẽ thực hiện theo lộ trình từ năm 2027 đến năm 2030 (áp dụng mức hưởng 100% chi phí khám bệnh, chữa bệnh trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế).
Do đó, đa số ý kiến cho rằng khoản 2 chỉ cần quy định nguyên tắc và giao Chính phủ nghiên cứu trình Quốc hội xem xét, thông qua sửa đổi Luật Bảo hiểm y tế trong năm 2026 (bổ sung nhiệm vụ này vào Điều 6 dự thảo Nghị quyết).
Ngoài ra, Ủy ban đề nghị Chính phủ làm rõ nội dung “miễn viện phí ở mức cơ bản” trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế; việc tăng mức hưởng trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế là so với mức cơ bản hay mức nào.
Để phù hợp với quy định của Nghị quyết số 72-NQ/TW “Ngân sách nhà nước bảo đảm kinh phí chi thường xuyên và đầu tư cho y tế cơ sở, y tế dự phòng”, Chính phủ đề xuất quy định: Ngân sách nhà nước bảo đảm kinh phí chi thường xuyên, chi đầu tư cho y tế cơ sở, y tế dự phòng không phụ thuộc vào mức độ tự chủ tài chính.







