Đầu tư đường bộ cao tốc: Tìm lời giải cho bài toán vốn

Trong vòng 10 năm tới, dự kiến có khoảng 5.000km đường bộ cao tốc được đầu tư xây dựng, tuy nhiên vốn vẫn là bài toán khó khi việc huy động nguồn tài chính vẫn xác định rất khó khăn.

Vốn tự có gần như không đáng kể

Theo Bộ Giao thông vận tải, nhu cầu vốn đầu tư đường bộ đến năm 2030 vào khoảng 900.000 tỷ đồng, chiếm 48% nhu cầu vốn đầu tư toàn ngành. Tuy nhiên, tại Tọa đàm “Giải pháp tài chính đầu tư đường bộ cao tốc: Lựa chọn kênh tiếp cận” do Tạp chí Kinh tế Việt Nam (VnEconomy) tổ chức ngày 25/10, TS. Cấn Văn Lực- chuyên gia kinh tế cho rằng, nguồn vốn đầu tư thực tế sẽ tăng lên đáng kể bởi con số dự toán đưa ra khá khiêm tốn với nhu cầu thực tế. Một số dự án trọng điểm như đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025 có tổng nhu cầu vốn khoảng 118.672 tỷ đồng; đường vành đai 4 Hà Nội có tổng vốn đầu tư 90.400 tỷ đồng; đường vành đai 3 thành phố Hồ Chí Minh có tổng vốn đầu tư 31.000 tỷ đồng. Ngoài ra chưa tính nhu cầu đầu tư đường sắt khoảng vài chục nghìn tỷ đồng nữa.

Quốc hội cũng đã phê duyệt vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025. Theo Bộ Giao thông vận tải, số vốn đầu tư công dành cho Bộ giai đoạn này là khoảng 253.000 tỷ đồng, số vốn được phân bổ mới đáp ứng được 54,6% nhu cầu. “Bài toán huy động từ các nguồn vốn khác là rất cấp thiết cho hạ tầng nói chung và hạ tầng giao thông nói riêng”, TS. Cấn Văn Lực nói.

Đầu tư đường bộ cao tốc: Tìm lời giải cho bài toán vốn
Tìm lời giải cho bài toán vốn đầu tư đường bộ cao tốc

Tuy nhiên có một thực tế, vốn tự có gần như không đáng kể, doanh nghiệp BOT vẫn trông chờ vào vốn vay từ ngân hàng. Thế nhưng, Ngân hàng Nhà nước thời gian qua đã tiết giảm việc cho vay, tốc độ tăng trưởng tín dụng các dự án BT, BOT đang giảm dần.

Lý do các dự án đường bộ khó khăn về vốn, theo TS. Cấn Văn Lực thì rất nhiều nhưng nguyên nhân thứ nhất là Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) chưa thể hiện được vai trò tài trợ chính trong đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng tại Việt Nam. Các ngân hàng thương mại không mặn mà với việc cho vay các dự án hạ tầng giao thông bởi chất lượng tín dụng của các dự án BT, BOT gặp nhiều vấn đề, khi thời gian vay dài, quy mô vay lớn kéo theo nhiều rủi ro. Cơ chế chia sẻ rủi ro chưa thực sự rõ ràng, kể cả trong Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) có hiệu lực từ ngày 1/1/2021. Rủi ro chính sách, rủi ro thay đổi quy hoạch là lớn, các địa phương chưa vào cuộc quyết liệt.

Cùng đó là việc phát hành trái phiếu của doanh nghiệp PPP gặp vướng mắc pháp lý. Việc phát hành ra công chúng hay phát hành trái phiếu quốc tế cũng chưa được phép thực hiện, làm hạn chế các kênh gọi vốn của doanh nghiệp.

“Phương án tài chính của các dự án BOT trong 2 năm vừa qua chỉ đạt mức dưới 50% là rất nhiều. Rõ ràng cực kỳ khó khăn cho doanh nghiệp và ngân hàng thương mại kể cả tổ chức quốc tế nếu tham gia góp vốn”, TS. Cấn Văn Lực thông tin thêm.

Chuyên gia hiến kế

Hiện nay có 5 kênh vốn cơ bản trong dự án BOT giao thông, gồm: Vốn chủ sở hữu, tín dụng, phát hành trái phiếu, vốn từ khu vực nhà nước và vốn quốc tế. Tuy nhiên, việc huy động kênh tài chính nào đầu tư cho các dự án giao thông, nhất là dự án 5.000km đường bộ cao tốc không phải dễ. Tại buổi Toạ đàm “Giải pháp tài chính đầu tư đường bộ cao tốc: Lựa chọn kênh tiếp cận” do Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức chiều nay, ông Nguyễn Xuân Bắc- Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế - Ngân hàng Nhà nước, cho hay: Chính phủ đã ban hành các chính sách khuyến khích đầu tư của khu vực tư nhân, điển hình là khuyến khích đầu tư BOT trong lĩnh vực giao thông. Tuy nhiên, việc cho vay đang gặp rất nhiều khó khăn vướng mắc. Khó khăn lớn nhất là rủi ro trong cho vay các dự án BOT giao thông khá lớn khiến một số tổ chức tín dụng tỏ ra rất thận trọng cho vay dự án mới.

Đồng tình với quan điểm trên, ông Nguyễn Quốc Hưng- Giám đốc Ban Tài trợ Dự án - BIDV, bổ sung: Các dự án BOT giao thông đã bộc lộ nhiều vướng mắc, bao gồm cả vấn đề liên quan đến chính sách dẫn đến nhiều dự án này không đảm bảo phương án tài chính, doanh thu không đạt theo dự kiến hợp đồng, gặp khó khăn trong việc trả nợ, đặc biệt là có nhiều dự án là không có nguồn thu để trả nợ vay. Chính vì vậy, các ngân hàng nói chung và BIDV nói riêng cũng đã phải thực hiện nhiều biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp như là cơ cấu nợ, điều chỉnh kỳ hạn trả nợ, giảm lãi suất. Điều này gây áp lực lớn đến kết quả kinh doanh và tình hình tài chính của ngân hàng. Cộng thêm ảnh hưởng từ đại dịch Covid-19 kéo dài gây áp lực cho các dự án BOT giao thông trong thời gian tới. “Việc cho vay trong lĩnh vực BOT đến nay chưa đem lại lợi ích tương xứng, trong khi rủi ro hường xuyên hiện hữu”, ông Nguyễn Quốc Hưng thẳng thắn chia sẻ.

Vậy làm thế để khu vực ngân hàng mở “hầu bao” trong thời gian tới để hoàn thành mục tiêu xây dựng 5.000km đường bộ cao tốc trong thời gian tới là câu hỏi hóc búa đặt ra với các diễn giả. Về phía ngân hàng ông Nguyễn Quốc Hưng, bày tỏ: Trong khi tính toán phương án tài chính của dự án, ngân hàng chủ yếu tính vào doanh thu từ phí đường bộ mà hầu như chưa tính toán thu phí từ các cấu phần khác, ví dụ như thu phí quảng cáo. Đây cũng là nguồn thu tốt để bổ sung phương án tài chính của dự án. Ngoài ra, việc triển khai các dự án khu công nghiệp dọc theo đường BOT giúp tăng lưu lượng xe, đồng thời, nên cho các chủ đầu tư dự án BOT tham gia vào các dự án này như nhà đầu tư chính hoặc cổ đông chính. Từ đó, phương án tài chính của các dự án BOT có thể tốt hơn, làm cho các ngân hàng dễ dàng cho vay hơn.

Ông Nguyễn Xuân Bắc, đề xuất: Muốn để ngân hàng mở hầu bao thì cần phải thay đổi cơ chế chính sách, theo hướng tập trung tháo gỡ vướng mắc ngân hàng đang gặp phải. Đầu tiên là cần có cơ chế để hạn chế rủi ro, qua đó giúp các ngân hàng yên tâm cho vay. Cùng đó là vấn đề chia sẻ rủi ro, trong Luật PPP có quy định về cơ chế chia sẻ rủi ro với nhà đầu tư. Cơ chế này phải quyết định ngay ở khâu quyết định chủ trương đầu tư đối với dự án. Theo đó, lợi ích từ hạ tầng xung quanh dự án BOT như khu công nghiệp, dự án bất động sản… chủ dự án BOT đều được hưởng lợi cũng sẽ bớt được một phần rủi ro.

Về ngưỡng đầu tư vốn nhà nước vào dự án PPP, ông Lê Song Lai- Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Đầu tư và Kinh doanh Vốn Nhà nước (SCIC), khẳng định: SCIC sẵn sàng nguồn lực tài chính, bộ máy, cơ chế pháp lý để tham gia dự án BOT, nguồn vốn chủ sở hữu của SCIC hiện là 65.000 tỷ đồng, 50% có thể giải ngân được nếu tìm được dự án khả thi. Lãnh đạo SCIC cũng nhấn mạnh, yêu cầu bảo toàn vốn phát triển nhà nước luôn được đặt lên hàng đầu, các dự án BOT giao thông thời gian thu hồi vốn dài, nhiều rủi ro, dưới góc độ bảo toàn vốn thì SCIC mong muốn lý tưởng thu hồi vốn 15 năm, dài nhất là 20 năm.

Việt Nga
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Bà Rịa – Vũng Tàu: Hạn chế, tiến tới dừng đốt vàng mã ở Côn Đảo

Bà Rịa – Vũng Tàu: Hạn chế, tiến tới dừng đốt vàng mã ở Côn Đảo

UBND huyện Côn Đảo khuyến khích người dân và du khách không đốt vàng mã tại các di tích, điểm thờ tự trên địa bàn huyện.
Tập thể Kim Liên trước ngày thay áo mới

Tập thể Kim Liên trước ngày thay áo mới

Hà Nội - Nằm trên "đất vàng" của Thủ đô, nhưng khu tập thể Kim Liên đang trở nên nhếch nhác, mất an toàn phòng cháy chữa cháy, bởi tình trạng cơi nới, "chuồng cọp" nhằng nhịt.
Hóa giải thách thức trong kiểm toán đầu tư xây dựng

Hóa giải thách thức trong kiểm toán đầu tư xây dựng

Thực tế cho thấy, hoạt động kiểm toán trong lĩnh vực đầu tư xây dựng vẫn còn nhiều thách thức. Kiểm toán nhà nước phải làm gì để hóa giải những thách thức này?
Thái Bình: Xác minh nguyên nhân khiến nữ giáo viên tử vong sau khi làm phẫu thuật tại bệnh viện

Thái Bình: Xác minh nguyên nhân khiến nữ giáo viên tử vong sau khi làm phẫu thuật tại bệnh viện

Sở Y tế Thái Bình đang tiến hành kiểm tra, làm rõ nguyên nhân khiến một nữ giáo viên tử vong sau ca phẫu thuật tại Bệnh viện Đa khoa huyện Tiền Hải.
Nhà báo Nguyễn Đức Thành được bổ nhiệm giữ chức Phó Tổng Biên tập Báo Lao Động

Nhà báo Nguyễn Đức Thành được bổ nhiệm giữ chức Phó Tổng Biên tập Báo Lao Động

Nhà báo Nguyễn Đức Thành, sinh năm 1982, nguyên Trưởng ban Kinh tế Báo Lao Động vừa được bổ nhiệm là Phó Tổng Biên tập tờ báo này.

Tin cùng chuyên mục

10 nghìn người Việt Nam được tiếp cận nước sạch từ sáng kiến Beyond2020

10 nghìn người Việt Nam được tiếp cận nước sạch từ sáng kiến Beyond2020

Sáng kiến Beyond2020 của Giải thưởng Bền vững Zayed cải thiện khả năng tiếp cận nguồn nước sạch cho 10.000 người Việt Nam.
Uống nước ép lựu mỗi ngày - tác dụng “thần kỳ” cho tuổi 50

Uống nước ép lựu mỗi ngày - tác dụng “thần kỳ” cho tuổi 50

Quả lựu không chỉ thơm ngon mà còn đem đến vô số lợi ích sức khoẻ tuyệt vời. Lựu chứa nhiều chất chống oxy hóa mạnh mẽ giúp chống lại sự lão hóa tế bào.
TP. Hồ Chí Minh: Đã có kết quả giải mã gene ca mắc bệnh đậu mùa khỉ đầu tiên

TP. Hồ Chí Minh: Đã có kết quả giải mã gene ca mắc bệnh đậu mùa khỉ đầu tiên

Ngày 3/10, Sở Y tế TP.Hồ Chí Minh cho biết, đã có kết quả giải mã gene của trường hợp mắc bệnh đậu mùa khỉ (Mpox) nội địa đầu tiên được phát hiện tại thành phố.
Các tỉnh, thành phố từ Quảng Ninh đến Khánh Hòa chủ động ứng phó bão Koinu

Các tỉnh, thành phố từ Quảng Ninh đến Khánh Hòa chủ động ứng phó bão Koinu

Dự báo trong 48 giờ tới bão Koinu đi theo hướng Tây Tây Bắc, khoảng sáng 5/10 sẽ đi vào Biển Đông của nước ta.
Nước ép cần tây: Uống sao cho đúng?

Nước ép cần tây: Uống sao cho đúng?

Cần tây giúp giảm cholesterol, kháng viêm, nhiễm trùng đường tiết niệu và ung thư, tốt cho người cao huyết áp và giảm cân, bảo vệ gan và giải độc, lợi tiểu.
Quảng Ninh: Điều tra nguyên nhân người đàn ông đuổi đánh ghen bị xe chở rác cán tử vong

Quảng Ninh: Điều tra nguyên nhân người đàn ông đuổi đánh ghen bị xe chở rác cán tử vong

Cơ quan chức năng huyện Hải Hà (tỉnh Quảng Ninh) đang khẩn trương điều tra vụ người đàn ông tử vong bất thường khi đuổi đánh ghen, bị xe chở rác cán tử vong.
Đồng Nai dự kiến quy hoạch 4 trung tâm logistics quy mô lớn

Đồng Nai dự kiến quy hoạch 4 trung tâm logistics quy mô lớn

Trong dự thảo quy hoạch tỉnh Đồng Nai thời kì 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, đơn vị tư vấn đề xuất quy hoạch 4 trung tâm logistics quy mô lớn.
Hà Nội: Quận Ba Đình khai mạc Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời năm 2023

Hà Nội: Quận Ba Đình khai mạc Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời năm 2023

Sáng 3/10, quận Ba Đình khai mạc “Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời” năm 2023 tại Trường THCS Hoàng Hoa Thám (phường Vĩnh Phúc, quận Ba Đình, TP Hà Nội).
Hà Nội: Tiếp tục xảy ra vụ cháy tại siêu thị ở phường Mai Dịch

Hà Nội: Tiếp tục xảy ra vụ cháy tại siêu thị ở phường Mai Dịch

Trưa ngày 3/10, một siêu thị ở đường Nguyễn Khả Trạc (phường Mai Dịch, quận Cầu Giấy, Hà Nội) bất ngờ bốc cháy dữ dội.
Phiên đấu giá biển số ô tô sáng 3/10: Nhiều biển đẹp “đồng giá”, biển 51K-889.99 chốt giá bất ngờ

Phiên đấu giá biển số ô tô sáng 3/10: Nhiều biển đẹp “đồng giá”, biển 51K-889.99 chốt giá bất ngờ

Tại phiên đấu giá sáng 3/10, trong 50 biển số lên sàn, có 19 biển được chốt giá bằng tiền đặt cọc là 40 triệu đồng, biển 51K-889.99 được trả giá 1,485 tỷ đồng.
Tôn vinh 100 nông dân xuất sắc và 63 hợp tác xã nông nghiệp tiêu biểu

Tôn vinh 100 nông dân xuất sắc và 63 hợp tác xã nông nghiệp tiêu biểu

Sáng 3/10, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tổ chức họp báo thông tin về Chương trình Tự hào Nông dân Việt Nam năm 2023.
Yêu cầu giải trình việc Phú Lê ăn mặc như vua chúa trong Đêm hội trăng rằm tại huyện Trạm Tấu

Yêu cầu giải trình việc Phú Lê ăn mặc như vua chúa trong Đêm hội trăng rằm tại huyện Trạm Tấu

Huyện ủy và UBND huyện Trạm Tấu (Yên Bái) đã yêu kiểm tra, xác minh việc “giang hồ mạng” Phú Lê ăn mặc như vua chúa trong Đêm hội trăng rằm.
Hà Nội chi 408 tỷ đồng cải tạo Công viên Thống Nhất

Hà Nội chi 408 tỷ đồng cải tạo Công viên Thống Nhất

Danh mục các công trình công cộng đô thị được phê duyệt chủ trương đầu tư của Hà Nội có dự án cải tạo, nâng cấp 3 công viên: Thống Nhất, Thủ Lệ, Bách Thảo.
Vì sao không nên ướp thịt bò với muối?

Vì sao không nên ướp thịt bò với muối?

Thịt bò là thực phẩm rất giàu dinh dưỡng, lại chế biến được nhiều món ngon nhưng không phải ai cũng biết cách chế biến để thịt luôn mềm, mọng nước.
Chính sách tiền lương mới từ 1/7/2024 sẽ được Chính phủ trình Trung ương, Quốc hội

Chính sách tiền lương mới từ 1/7/2024 sẽ được Chính phủ trình Trung ương, Quốc hội

Chính phủ sẽ trình Trung ương, Quốc hội về việc thực hiện cải cách tổng thể chính sách tiền lương mới theo Nghị quyết số 27 kể từ ngày 1/7/2024.
Những điều cần lưu ý khi khám sức khỏe tổng quát

Những điều cần lưu ý khi khám sức khỏe tổng quát

Khám sức khỏe tổng quát là việc làm cần thiết, nhằm đánh giá tình trạng sức khỏe chung, phát hiện và điều trị sớm các bệnh lý nếu có.
Cận cảnh Hòn Vọng Phu ở Thanh Hóa có thể đổ sập bất cứ lúc nào

Cận cảnh Hòn Vọng Phu ở Thanh Hóa có thể đổ sập bất cứ lúc nào

Do bị sét đánh trúng hồi tháng 6/2022, Hòn Vọng Phu, thắng cảnh nổi tiếng của Thanh Hóa trên đỉnh núi Nhồi, hiện đã bị tróc vỡ, xuất hiện nhiều vết nứt.
Tổng đài 5656/156: Mỗi ngày tiếp nhận hơn 570 cuộc gọi, tin nhắn phản ánh lừa đảo

Tổng đài 5656/156: Mỗi ngày tiếp nhận hơn 570 cuộc gọi, tin nhắn phản ánh lừa đảo

6 tháng năm 2023, Tổng đài 5656/156 của Bộ Thông tin và Truyền thông đã tiếp nhận hơn 104.000 phản ánh về các cuộc gọi, tin nhắn có dấu hiệu lừa đảo.
Bão KOINU mạnh cấp 15 gây nguy hiểm ngoài biển Đông

Bão KOINU mạnh cấp 15 gây nguy hiểm ngoài biển Đông

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, ngày 3/10, một cơn bão rất mạnh có tên quốc tế là KOINU đang hoạt động mạnh ngoài biển Đông.
Vạch trần mánh khóe thổi giá cước vận tải

Vạch trần mánh khóe thổi giá cước vận tải

Những chiêu trò gian lận cước vận tải của các tài xế taxi, xe thương hiệu đang hoạt động ở Bà Rịa - Vũng Tàu khiến nhiều người bức xúc.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động