Đại biểu Quốc hội ủng hộ xây dựng sân bay Long Thành

Đại biểu Trần Văn (đoàn Cà Mau) phát biểu ý kiến.

Báo cáo đầu tư về dự án Cảng HKQT Long Thành, Bộ trưởng Bộ Giao thông - Vận tải Đinh La Thăng cho biết, mục tiêu chung của dự án là đầu tư xây dựng Cảng HKQT Long Thành khắc phục tình trạng quá tải của Cảng HKQT Tân Sơn Nhất, giữ vai trò là cảng HKQT cửa ngõ lớn và quan trọng của quốc gia. Dự kiến trong tương lai sẽ trở thành một trong những trung tâm trung chuyển vận tải hàng không tại khu vực Đông Nam Á, với tổng công suất 100 triệu hành khách/năm và 5 triệu tấn hàng hóa/năm.

Về sơ bộ tổng mức đầu tư, theo Chính phủ, giá trị khái toán của dự án khoảng 15,8 tỷ USD, trong đó: giai đoạn 1 là 5,236 tỷ USD (tương đương khoảng 109.970 tỷ đồng); giai đoạn 2 là 3,999 tỷ USD (tương đương khoảng 83.972 tỷ đồng); và giai đoạn 3 là 6,582 tỷ USD (tương đương khoảng 138.215 tỷ đồng).

Dự án dự kiến phân kỳ đầu tư thành 3 giai đoạn. Giai đoạn 1 sẽ xây dựng 1 đường cất hạ cánh và 1 nhà ga hành khách cùng các hạng mục phụ trợ đồng bộ với công suất 25 triệu khách/năm; 1,2 triệu tấn hàng hóa/năm. Tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 5,2 tỷ USD dự kiến triển khai trong giai đoạn 2018 – 2015, nhưng phấn đấu hoàn thành sớm dự án dự kiến vào khoảng năm 2022. Giai đoạn 2, đầu tư xây dựng 1 đường cất hạ cánh số 2 độc lập, cấu hình mở và 1 nhà ga hành khách để đáp ứng công suất 50 triệu hành khách/năm; 1,2 triệu tấn hàng hóa/năm. Tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 4 tỷ USD, dự kiến triển khai trong giai đoạn 2030 - 2035. Giai đoạn cuối cùng sẽ hoàn thành các hạng mục của dự án để đạt công suất 100 triệu hành khách/năm, 5 triệu tấn hàng hóa/năm theo mục tiêu quy hoạch. Tổng mức đầu tư cho giai đoạn này dự kiến khoảng 6,6 tỷ USD dự kiến triển khai trong những năm 2040 - 2050.

Trước nhiều ý kiến băn khoăn về tính khả thi trong các phương án huy động vốn vì phương án huy động vốn Chính phủ đưa ra là chưa thuyết phục và suất đầu tư của dự án cao hơn so với suất đầu tư trung bình của các cảng HKQT các nước trong khu vực, ông Nguyễn Văn Giàu - Chủ nhiệm Ủy ban kinh tế của Quốc hội cho biết, ở bước tiền khả thi giai đoạn 1 đã giảm 54.618 tỷ đồng do giảm: quy mô, phạm vi thu hồi đất, đền bù và tái định cư; phân kỳ đầu tư cho phù hợp với nhu cầu chỉ đầu tư 1 đường cất hạ cánh độc lập giai đoạn 1 thay vì 2 đường; không đưa vào dự án các hạng mục đầu tư triển khai theo phương án xã hội hóa khác (426,9 triệu USD)... Về đơn giá, theo Ủy ban thường vụ Quốc hội, đơn giá xây dựng được áp dụng đơn giá của các dự án đã triển khai trong thời gian gần đây tại Việt Nam và các nước trong khu vực như nhà ga hành khách quốc tế T2 (Cảng HKQT Nội Bài), sân bay Manila Ninoy Aquio (Philippines), sân bay Suvarnabhumi (Thái Lan).

Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, việc đầu tư xây dựng Cảng HKQT Long Thành sẽ mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội như: Thúc đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa cả nước nói chung và khu vực kinh tế trọng điểm Đông Nam Bộ và các tỉnh phía Nam Đồng Bằng sông Cửu Long nói riêng; đóng góp vào tăng trưởng GDP cả nước; góp phần nâng cao trình độ khoa học - công nghệ; tăng nguồn thu cho ngân sách quốc gia; hình thành khu vực công nghiệp, dịch vụ chất lượng cao, tập trung lao động có tay nghề; góp phần giảm ùn tắc giao thông tại Cảng HKQT Tân Sơn Nhất…

Thảo luận tại hội trường, đại biểu Dương Trung Quốc (đoàn Đồng Nai) cho rằng cần đẩy mạnh tính minh bạch, thu hút tiếng nói người dân và tiếng nói chuyên môn để đánh giá chính xác về dự án. Dự án phải có lộ trình hợp lý, không đặt vào chuyện đã rồi.

Ủng hộ chủ trương đầu tư xây dựng sân bay Long Thành, đại biểu Trần Ngọc Vinh (đoàn TP. Hải Phòng) nhấn mạnh: “Nếu chậm sẽ mất thời cơ vàng”. Tuy nhiên, ông Vinh cũng lưu ý, Chính phủ nên đưa ra một số phương án huy động vốn trên cơ sở phân tích sâu ưu, nhược điểm của từng phương án để các vị đại biểu cho ý kiến. Đồng thời, phải tính toán tới yếu tố trượt giá hàng năm cho từng phân kỳ đầu tư để đưa ra góc nhìn khái quát nhất về tổng mức vốn phải đầu tư. Bên cạnh đó, nghiên cứu xây dựng cơ chế kiểm tra giám sát chặt chẽ quá trình triển khai xây dựng dự án bảo đảm tiết kiệm, tránh lãng phí.

Trong công tác giải phóng mặt bằng xây dựng dự án, đại biểu Nguyễn Sỹ Cương (đoàn Ninh Thuận) kiến nghị: Làm thế nào để không gây khó khăn, thiệt thòi cho người có đất bị thu hồi, không gây khiếu kiện và phản ứng của người dân làm ảnh hưởng đến tiến độ công trình. Đây là vấn đề cần được quan tâm thích đáng.

Để dự án phát triển mang tính bền vững, đại biểu Trần Văn (đoàn Cà Mau) mong muốn ngành Hàng không tiếp tục lắng nghe ý kiến của các đại biểu Quốc hội, chuyên gia và người dân như đã làm trong thời gian qua để hoàn thiện hồ sơ, đảm bảo hiệu quả cao nhất của dự án. Từ đó, có nguồn thu để trả nợ vay không chỉ riêng với ngân sách nhà nước mà còn đối với tất cả các nhà đầu tư tham gia. Ngoài ra, không tạo gánh nặng cho ngân sách nhà nước và cho các thế hệ mai sau.