Đà Nẵng: Gượng dậy sau bão lũ

Bắt đầu lại từ đầu

Đã 10 ngày trôi qua kể từ đợt lũ lịch sử đổ về, người dân thôn Hòa Hữu Đông (xã Hà Nha, TP. Đà Nẵng) vẫn đang phải vật lộn với lớp bùn đất trải dài trên ruộng đồng. Có người thở dài bảo rằng, tất cả giống hóa thành sa mạc bởi chỉ toàn cát với cát. Hoa màu bị vùi lấp hoàn toàn, chẳng thể cứu vãn.

Bà Nguyễn Thị Miền (67 tuổi, thôn Hòa Hữu Tây) cho biết, gia đình bà trồng mướp, chuối, dứa trên hơn 3 sào đất ven sông nhưng nay chỉ còn lại bãi đất trống. “Giờ tất cả đều bị cuốn xuống sông. Ngay cả giếng nước tưới tiêu cũng đã nằm giữa sông sau trận sạt lở. Thiệt hại hơn 100 triệu đồng”, bà Miền nói trong tiếng thở dài.

Theo người dân địa phương, chỉ trong một đợt lũ, bờ sông Vu Gia bị ăn sâu gần 100 mét, hàng chục hécta đất nông nghiệp bị cuốn trôi. Nhiều hộ dân mất đất sản xuất, đường bê tông dẫn ra khu trồng trọt cũng bị vùi lấp.

Ông Lê Vinh (48 tuổi, thôn Hòa Hữu Đông) cũng trở thành người trắng tay sau lũ. Toàn bộ vườn cây ăn quả của ông gồm: hơn 1.000 cây bưởi, 500 cây ổi, 200 cây xoài và 30.000 cây thơm đã bị cuốn sạch. “Gia đình tôi thiệt hại hơn 600 triệu đồng. Ba năm gây dựng, giờ chỉ còn bãi cát trắng”, ông Vinh bần thần.

Còn rất nhiều trường hợp tượng tự, cũng mất trắng sau bão lũ, nhưng thẳm sâu trong đôi mắt của những người nông dân trên bãi biền này vẫn giữ được nét rắn rỏi đã được trui rèn qua bao biến cố. “Từng này tuổi rồi, lũ thì năm nào chả có, nhưng dữ dội như năm này thì chưa thấy. Nước ngâm tới 4-5 ngày thì có thứ chi chịu nổi? Nhưng thôi, còn người, còn sức. Rồi cũng phải gắng gượng mà làm lại từ đầu. Chứ giờ có buông xuôi được không?”, ông Vinh nói.

Ở cạnh đó, ông Ngô Tấn Lạc (52 tuổi) cũng cười, xoa đôi tay chai sạn vào với nhau: “Làm lại từ đầu thôi chớ biết sao giờ. Chính quyền hỗ trợ được chừng nào hay chừng đó, còn phần mình, là phải làm lại. Còn da lông mọc, còn chồi nảy cây mà. Khó thì vốn lâu ni vẫn khó rứa rồi, nên rang thêm chút nữa”.

Ông Mai Thanh Sang, Chủ tịch UBND xã Hà Nha cho biết, trận lũ cuối tháng 10 đã khiến 8.195 hộ dân bị ngập từ 1 đến hơn 3 mét, nhiều tài sản, vật nuôi bị cuốn trôi, hạ tầng hư hỏng nặng. “Ước tính thiệt hại toàn xã hơn 137,5 tỷ đồng. Chúng tôi đang đề nghị thành phố hỗ trợ kinh phí khắc phục, đầu tư trang thiết bị phòng chống thiên tai lâu dài”, ông Sang thông tin.

Giúp dân dựng nhà tạm

Con đường đầy rẫy dấu vết sạt lở dẫn chúng tôi vào xã vùng cao Phước Thành (TP. Đà Nẵng). Đây là nơi xảy ra rất nhiều vụ lở núi khiến tuyến đường giao thông bị cắt đứt, đặc biệt là vụ sạt lở núi chiều 2/11, vùi lấp 6 căn nhà của đồng bào dân tộc Gié Triêng ở thôn 4.

Ông Hồ Văn Phong (46 tuổi) cho biết, gia đình ông vừa dọn về căn nhà mới được 20 ngày thì núi sạt. Căn nhà ông Phong cùng toàn bộ vật dụng, tài sản bị đất đá vùi lấp. Vợ chồng ông vay hơn 70 triệu đồng để làm nhà, giờ mất sạch. “Cứ tưởng an cư thì sẽ lạc nghiệp, nào ngờ nợ chưa kịp trả thì nhà đã không còn. Giờ trắng tay, chỉ mong có chỗ ở an toàn, không còn lo sợ nữa”, ông Phong nói.

Cũng ở thôn 4, chị Hồ Thị Nhút (35 tuổi) lo lắng khi đất đã sạt đến sát bếp. “Phía trước là núi, phía sau là vực. Mưa đến là mất ngủ. Muốn đi nơi khác cũng không có tiền”, chị Nhút nói.

Ông Lưu Huyền Thoại, Phó Chủ tịch UBND xã Phước Thành cho biết, đợt mưa lũ vừa qua đã làm sạt lở xảy ra tại nhiều điểm, ảnh hưởng giao thông, nhà dân. Hiện tại, xã có khoảng 100 hộ ở vùng nguy cơ cao cần được tái định cư khẩn cấp. “Hiện tại, để sớm ổn định cho người dân, chúng tôi đang khảo sát địa hình để làm những ngôi nhà tạm cho những hộ mất nhà hoàn toàn và những hộ nguy cơ cao có chỗ để ở. Nói là nhà tạm nhưng đây là những ngôi nhà làm bằng khung sắt, lợp tôn chắc chắc với chi phí cũng từ 40 - 50 triệu đồng/căn. Sau này, khi đã tìm được mặt bằng thì sẽ tháo dỡ những ngôi nhà này, để khi cấp thiệt lại đem ra lắp ráp để dùng”, ông Thoại cho hay.

Cũng theo ông Thoại, chính quyền xã đã kiến nghị UBND TP. Đà Nẵng sớm bố trí quỹ đất và hỗ trợ người dân xây dựng nơi ở mới. “Hiện tại, xã đang khảo sát địa hình để bố trí tái định cư cho người dân. Để họ sớm ổn định cuộc sống, chính quyền đã hỗ trợ 18 tấn gạo cho người dân, mỗi người bị mất nhà hoàn toàn 2 triệu đồng; hư hỏng nhà được hỗ trợ 1 triệu đồng. TP. Đà Nẵng đã cấp về 4 tỷ đồng cho xã để khắc phục hậu quả của mưa lũ nên đụng đâu làm đó. Xã có thể chủ động để giúp bà con sớm ổn định cuộc sống”, ông Thoại thông tin thêm.

Khắp nơi vùng sạt lở vẫn là những gương mặt sạm đen vì nắng gió. Nhưng ở đó, nét kiên cường vẫn hằn in trên từng vết chân chim. Trải qua nhiều biến cố, thảm họa của thiên tai nên họ đã tự rèn đúc cho mình ý chí kiên cường, mạnh mẽ dù ở trong bất cứ hoàn cảnh nào.

Đợt mưa lũ cuối tháng 10, đầu tháng 11/2025 khiến hơn 8.000 hộ dân xã Hà Nha bị ngập, thiệt hại 137,5 tỷ đồng; tại Phước Thành, sạt lở núi vùi lấp 6 căn nhà, hơn 100 hộ có nguy cơ cao cần tái định cư khẩn cấp.