Cuộc cạnh tranh khốc liệt về khí đốt mang đến rủi ro mùa đông cho châu Á

Câu hỏi về việc liệu thế giới có đủ khí đốt ở quy mô lớn hay không khi Bắc bán cầu phải đối mặt với mùa đông đầu tiên kể từ khi xảy ra cuộc chiến Ukraine đã gây ra sự biến động trên thị trường năng lượng toàn cầu. Các nhà nhập khẩu châu Á đang cảm thấy bị ảnh hưởng bởi cuộc chiến kinh tế giữa Nga và châu Âu về khí đốt.

Việc Moscow hạn chế cung cấp khí đốt cho EU thông qua đường ống và quyết tâm của phương Tây trong việc chấm dứt sử dụng nhiên liệu hóa thạch của Nga đã làm tăng nhu cầu về khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG), được vận chuyển trên toàn cầu. Các quốc gia châu Á, thường là những nhà nhập khẩu lớn nhất, đã tăng cường nỗ lực để đảm bảo nguồn cung cho mùa đông và xa hơn nữa, vì sự xuất hiện của châu Âu với tư cách là nhà nhập khẩu LNG lớn hơn đã làm thay đổi động lực thị trường.

Takayuki Nogami, Nhà kinh tế trưởng của Tập đoàn Dầu khí và kim loại quốc gia Nhật Bản (Jogmec) cho biết, châu Á hiện phải tranh giành, cạnh tranh với châu Âu, nơi mà LNG không còn là nguồn năng lượng bổ sung nữa.

Theo Cơ quan Năng lượng quốc tế, báo cáo "Triển vọng năng lượng thế giới" được theo dõi chặt chẽ, nhập khẩu LNG của châu Âu đã tăng 65% trong 8 tháng đầu năm 2022 so với cùng kỳ năm ngoái. Nhu cầu tăng thêm xuất phát từ mong muốn của châu Âu để đảm bảo khí đốt cho mùa đông.

Theo IEA, mức tồn kho của châu Âu ở mức 87% khả năng lưu trữ còn hoạt động của họ vào cuối tháng 9. Châu Âu vẫn đang đặt mục tiêu giảm nhu cầu khí đốt tự nguyện 15% trong giai đoạn từ tháng 8 đến tháng 3, so với mức trung bình 5 năm. Vấn đề là cắt giảm nhu cầu như thế nào và thời tiết sẽ như thế nào. Châu Âu đã được hưởng lợi từ nhu cầu thấp hơn ở những nơi khác.

Chuyên gia Hiroshi Hashimoto, người đứng đầu nhóm khí đốt tại Viện Kinh tế, Năng lượng Nhật Bản (IEEJ) cho biết: Việc châu Á giảm nhập khẩu LNG trong nửa đầu năm 2020 đã làm cho tăng khối lượng cung cấp cho thị trường châu Âu.

Theo dữ liệu của S&P Global Platts, tiêu chuẩn cho giá LNG giao ngay ở Đông Bắc Á, đã tăng vọt vào tháng 8 lên mức cao nhất là 69 USD / triệu đơn vị nhiệt của Anh. Giá đã giảm hơn một nửa kể từ đó. Khi giá LNG tăng, Trung Quốc, nhà nhập khẩu LNG lớn nhất thế giới, đã cắt giảm khối lượng và thay vào đó tăng cường sử dụng khí đốt và than trong nước cũng như nhập khẩu khí đốt qua đường ống. Sự suy thoái kinh tế của Trung Quốc và chính sách không Covid cũng làm giảm nhu cầu.

Chuyên gia Massimo Di Odoardo, Phó Chủ tịch phụ trách nghiên cứu về khí đốt và LNG tại Wood Mackenzie, cho biết, nhu cầu LNG sẽ tăng lên trong suốt mùa đông, nhưng Trung Quốc vẫn được cung cấp đầy đủ LNG theo hợp đồng và không có khả năng phải mua LNG giao ngay, trừ khi mùa đông đặc biệt lạnh. Các kho dự trữ LNG khác của châu Á cũng tương đối mạnh. Tính đến tháng 6, dự trữ LNG ở Nhật Bản và Hàn Quốc cao hơn 8% so với mức trung bình 5 năm của họ.

Viện Kinh tế Năng lượng Hàn Quốc trong tháng này cho biết, công ty khí đốt tự nhiên công cộng Korea Gas Corp. sẽ đảm bảo 90% công suất dự trữ LNG vào tháng tới. Theo Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản, dự trữ LNG của các công ty sản xuất điện lớn nhất nước này ở mức 2,5 triệu tấn tính đến ngày 16/10, cao hơn mức trung bình 5 năm là 1,8 triệu tấn.

Các nhà phân tích cho rằng, không có khả năng các nước nhập khẩu khí đốt sẽ ngay lập tức rơi vào tình trạng thiếu nguồn cung nhưng một mùa đông khắc nghiệt bất ngờ có thể thay đổi điều đó.

Tại Nhật Bản, nội các trong tháng này đã thông qua những thay đổi đối với luật cho phép Jogmec thuộc sở hữu nhà nước mua khí đốt khi các công ty tư nhân không thể đảm bảo đủ nguồn cung. Tại Hàn Quốc, chính phủ tháng trước đã tổ chức một cuộc họp với các công ty khí đốt để thảo luận về nguồn cung cho mùa đông năm nay.

Trong cuộc họp, Korea Gas cho biết, họ không thấy có vấn đề gì với việc nhập khẩu LNG. Tuy nhiên, công ty có kế hoạch đảm bảo nguồn cung bổ sung cho mùa và theo dõi cẩn thận thị trường quốc tế. Qatar, nhà xuất khẩu LNG lớn thứ hai thế giới vào năm 2021, đã đảm bảo với châu Á rằng họ sẽ đáp ứng tất cả các hợp đồng cho người mua châu Á bất chấp nhu cầu từ châu Âu tăng lên.

Bộ trưởng Năng lượng Saad Sherida al-Kaabi ngày 18/10 vừa qua cho biết, Qatar hoàn toàn cam kết tuân theo sự tôn trọng của các hợp đồng, nhưng sẽ không lấy đi từ châu Á và chuyển hướng sang châu Âu. Bất chấp nỗ lực cắt giảm nhu cầu của các nước và sự xuất hiện của các nguồn cung mới, các nhà phân tích cho rằng an ninh năng lượng đối với nhiều nước vẫn còn mong manh.

Chuyên gia Odoardo của Wood Mackenzie cho biết: Châu Âu có thể chỉ dự trữ từ 80 - 85% lượng khí đốt vào cuối tháng 10/2023. Tuy nhiên, nếu mùa đông này lạnh hơn mức trung bình và xuất khẩu của Nga sang EU bị cắt giảm hơn nữa, châu Âu có thể chỉ có thể nhận được từ 60 - 70% lượng khí trong kho, mặc dù nhập khẩu tối đa LNG. Các biện pháp cắt giảm nhu cầu sẽ là không thể tránh khỏi. những hoàn cảnh đó.

Ngoài những rủi ro liên quan đến Nga, năm nay đã khiến nguồn cung bị gián đoạn bất ngờ, bao gồm hỏa hoạn tại nhà máy hóa lỏng Freeport LNG ở bang Texas của Mỹ, đình công tại cơ sở Shell LNG ở Australia và tuyên bố bất khả kháng của nhà sản xuất khí đốt Petronas của Malaysia sau khi đường ống bị rò rỉ.

Đối với Nhật Bản, rủi ro vẫn còn liên quan đến nguồn cung cấp khí đốt từ dự án Sakhalin-2 ở Nga. Nhật Bản nhập khẩu khoảng 9% LNG từ dự án. Các công ty thương mại Nhật Bản Mitsui & Co. và Mitsubishi Corp. là cổ đông của công ty Nga Sakhalin Energy LLC mới thành lập. Ngay cả khi vượt qua mùa đông sắp tới mà không gặp bất cứ vấn đề gì thì thách thức thực sự là làm thế nào vượt qua mùa đông năm sau mà không có lựa chọn nào khác ngoài việc giảm nhu cầu.