Công viên địa chất toàn cầu UNESCO: Cú hích để Lạng Sơn bứt phá du lịch

"Viên ngọc" trong vùng núi phía Bắc Việt Nam

Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn là công viên địa chất toàn cầu thứ tư tại Việt Nam, sau Cao nguyên đá Đồng Văn, Non nước Cao Bằng và Công viên Địa chất Đắk Nông.

Việc Lạng Sơn gia nhập mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu UNESCO, gồm 229 điểm đến thuộc 50 quốc gia trên thế giới là niềm vinh dự, tự hào và là thành quả của những nỗ lực không ngừng nghỉ của các cấp ủy đảng, chính quyền và nhân dân các dân tộc tỉnh Lạng Sơn trong hành trình vươn đến một danh hiệu quốc tế.

Trải dài trên diện tích rộng lớn 4.842,58 km2, dân số khoảng 627.500 người (tương đương chiếm khoảng 58% diện tích và 78% dân số toàn tỉnh). Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn là viên ngọc trong vùng núi phía Bắc Việt Nam.

Đó là một minh chứng sống động, gói gọn trong những cảnh quan đa dạng của nó hành trình trải qua 500 triệu năm tiến hóa của sự sống. Từ vùng biển cổ xưa và vùng đất núi lửa đến rừng gỗ nghiến, mỗi mặt của Công viên địa chất đều kể một câu chuyện độc đáo.

Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn sở hữu những giá trị di sản địa chất độc đáo mang tầm quốc tế, có hệ thống hang động kỳ vĩ, hố sụt độc đáo. Những địa điểm như Hang Ngườm Moóc, Hố sụt Thẩm Lũm và Hố sụt Ùng Roặc là những minh chứng rõ ràng cho giá trị này, không chỉ mang ý nghĩa khoa học mà còn thu hút mạnh mẽ du khách, đặc biệt là những người có niềm đam mê khám phá và trải nghiệm mạo hiểm.

Bên cạnh đó, Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn còn là nơi có đa dạng sinh học phong phú, với hệ sinh thái đa dạng và nhiều loài động thực vật quý hiếm, như Khu Dự trữ thiên nhiên Hữu Liên. Sự đa dạng sinh học này mở ra tiềm năng lớn cho các loại hình du lịch sinh thái và du lịch khám phá thiên nhiên.

Không chỉ vậy, Lạng Sơn còn là vùng đất giàu có về văn hóa và lịch sử, với nhiều di tích lịch sử và văn hóa độc đáo, tạo nên sự kết hợp hài hòa giữa giá trị địa chất, sinh học và văn hóa, là một tấm thảm rực rỡ về sự đa dạng sắc tộc, với những đóng góp về phong tục và truyền thống độc đáo của mỗi nhóm dân tộc. Đời sống tâm linh của Công viên địa chất bắt nguồn sâu xa từ Đạo Mẫu, một tín ngưỡng thờ Mẫu được UNESCO công nhận.

Bên cạnh đó, Then - một thực hành nghi lễ không thể thiếu trong đời sống tâm linh của người Tày, Nùng của người dân Lạng Sơn, cũng như ở các tỉnh Đông Bắc Việt Nam và một số địa phương khác, phản ánh các quan niệm về con người, thế giới tự nhiên và vũ trụ, cũng đã được UNESCO ghi danh vào Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại.

Sự kết hợp hài hòa giữa lịch sử tự nhiên, đa dạng văn hóa và truyền thống tâm linh khiến Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn trở thành một điểm đến độc đáo để tìm hiểu, khám phá. Nó được coi là ngọn hải đăng cho sự phát triển bền vững, là sự tôn vinh khả năng phục hồi của thiên nhiên và văn hóa.

Mở ra nhiều cơ hội to lớn

Chia sẻ với phóng viên Báo Công Thương mới đây, ông Dương Xuân Huyên - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lạng Sơn cho biết, Công viên địa chất Lạng Sơn được UNESCO công nhận là Công viên địa chất toàn cầu là một dấu mốc đặc biệt quan trọng, khẳng định giá trị nổi bật toàn cầu về địa chất, địa mạo, cảnh quan thiên nhiên, đa dạng sinh học và di sản văn hóa của tỉnh Lạng Sơn.

"Đây không chỉ là niềm tự hào của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc trong tỉnh, mà còn mở ra nhiều cơ hội to lớn cho ngành du lịch và phát triển kinh tế - xã hội của địa phương" - ông Dương Xuân Huyên nhấn mạnh. 

Trước hết, danh hiệu này giúp nâng tầm hình ảnh và thương hiệu điểm đến của Lạng Sơn trên bản đồ du lịch quốc gia và quốc tế, thu hút mạnh mẽ sự quan tâm của du khách, nhà đầu tư, các tổ chức quốc tế.

Việc trở thành thành viên của Mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu UNESCO cũng tạo điều kiện để Lạng Sơn tăng cường hợp tác, trao đổi kinh nghiệm và liên kết phát triển du lịch với các công viên địa chất khác trong khu vực và trên thế giới.

Bên cạnh đó, đây là cơ hội để tỉnh đa dạng hóa sản phẩm du lịch, nhất là các loại hình du lịch địa chất, sinh thái, trải nghiệm, giáo dục, du lịch cộng đồng…; qua đó kéo dài thời gian lưu trú, tăng chi tiêu của du khách, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng dịch vụ - du lịch.

Danh hiệu cũng sẽ là động lực quan trọng để huy động các nguồn lực đầu tư hạ tầng du lịch, nâng cao chất lượng dịch vụ, phát triển nguồn nhân lực, tạo nhiều việc làm và sinh kế bền vững cho người dân địa phương như thúc đẩy các ngành nghề sản xuất địa phương, các sản phẩm OCOP...; từ đó, cải thiện cuộc sống cho người dân địa phương thông qua hoạt động du lịch.

Quan trọng hơn, quá trình khai thác và phát triển du lịch trong Công viên địa chất toàn cầu sẽ gắn chặt với mục tiêu bảo tồn tài nguyên, gìn giữ cảnh quan, bảo vệ môi trường, phát huy giá trị văn hóa bản địa, hướng tới phát triển du lịch bền vững.

Ông Nguyễn Đặng Ân - Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Lạng Sơn chia sẻ, danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO là cú hích mạnh mẽ để du lịch Lạng Sơn ngày càng được nhiều bạn bè quốc tế biết đến.

Các giá trị đặc sắc về địa chất, địa mạo, cảnh quan cùng với bề dày lịch sử - văn hóa, truyền thống của đồng bào các dân tộc sẽ được quảng bá rộng rãi, góp phần đưa Lạng Sơn trở thành điểm đến hấp dẫn trong hành trình khám phá miền núi phía Bắc Việt Nam.

Trong thời gian tới, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh sẽ phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành, địa phương, doanh nghiệp và cộng đồng để triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. Chúng tôi chú trọng phát triển sản phẩm du lịch gắn với trải nghiệm địa chất, văn hóa bản địa; tăng cường đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao; đẩy mạnh chuyển đổi số trong quảng bá, xúc tiến du lịch.

Đồng thời, Sở sẽ tham mưu cho tỉnh tổ chức các sự kiện văn hóa - du lịch tầm quốc tế, qua đó tiếp tục đưa thương hiệu Lạng Sơn - điểm đến thân thiện, hấp dẫn - đến gần hơn với du khách bốn phương.

Công viên địa chất Lạng Sơn đã được Hội đồng Công viên địa chất công nhận là Công viên địa chất toàn cầu vào tháng 9/2024 và được UNESCO chính thức công nhận danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO vào tháng 4/2025. Tiếp đó, tháng 6/2025, UBND tỉnh Lạng Sơn tổ chức đón nhận danh hiệu Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn.

Từ khi có Công viên địa chất, tổng lượt khách du lịch đến Lạng Sơn tăng lên đáng kể, đồng thời có thêm nhiều nhà đầu tư quan tâm, tìm kiếm cơ hội đầu tư vào tỉnh.

Hiện nay, Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn đã hình thành 4 tuyến du lịch với 38 điểm tham quan Công viên địa chất với chủ đề "Dòng chảy sự sống nơi miền đất thiêng". Cụ thể, tuyến 1: Khám phá thế giới Thượng ngàn; tuyến 2: Hành trình về miền Thiên giới; tuyến 3: Cuộc sống dân dã nơi trần thế; tuyến 4: Đường đến Thuỷ cung.

Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn được kỳ vọng sẽ là một trong những sản phẩm du lịch mang tính đột phá, thu hút lượng lớn khách du lịch nội địa và quốc tế, góp phần phát huy được tiềm năng, thế mạnh du lịch của tỉnh.