Công nghệ ép rung và nguy cơ ô nhiễm tiếng ồn

Nhược điểm của dòng máy ép rung là tiếng ồn quá cao - Ảnh minh họa

Lợi ích của việc sản xuất gạch không nung do không dùng nguyên liệu đất sét để sản xuất, không dùng nhiên liệu như than, củi… để đốt, sẽ không làm ảnh hưởng đến đất canh tác, hệ sinh thái, tiết kiệm nhiên liệu và không thải khói bụi gây ô nhiễm môi trường, hạn chế những tác động tiêu cực từ thiên nhiên đến con người và toàn xã hội. Với những lợi ích đó, ngành công nghiệp sản xuất gạch không nung ở nhiều nước trên thế giới đã phát triển từ nhiều năm trước. Tại Việt Nam, ngành công nghiệp này cũng đang được Chính phủ khuyến khích, xã hội quan tâm.

Thực tế trong những năm qua, hoạt động đầu tư sản xuất gạch không nung tại Việt Nam đã bắt đầu nở rộ với hàng trăm doanh nghiệp đầu tư sản xuất loại vật liệu này, bước đầu được người tiêu dùng đón nhận. Tuy nhiên, hiện nay công nghệ mà nhiều doanh nghiệp đang sử dụng, chủ yếu và chiếm ưu thế là các loại máy ép rung thủy lực. Các dòng máy này có ưu điểm là sản xuất được đa dạng sản phẩm, sản lượng lớn và suất đầu tư thấp. Tuy nhiên, nhược điểm cố hữu lại là tiếng ồn quá lớn.

Theo các chuyên gia, tiếng ồn của dòng máy ép rung, nhất là loại nhập của Trung Quốc thông thường đều vượt quá ngưỡng 120 dB. Trong khi TCVN 3985-1999 và Quyết định số 3733/2002/QĐ-BYT ngày 10/10/2002 của Bộ Y tế quy định mức ồn tối đa trong ca làm việc (8 giờ) cho phép không quá 85 dB. Như vậy, thực trạng chung của các nhà máy sản xuất gạch không nung bằng công nghệ ép rung là đang gây ô nhiễm môi trường về tiếng ồn một cách trầm trọng.

Nghiên cứu của Tổ chức Sức khỏe và an toàn lao động Vương quốc Anh (HSE - UK) và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho thấy, ô nhiễm tiếng ồn ảnh hưởng rất lớn đến an toàn sức khỏe người lao động và cộng đồng dân cư gần khu vực sản xuất có nguồn gây ồn. Vì vậy, từ nhiều năm nay tại châu Âu và Bắc Mỹ, các đơn vị cung cấp dây chuyền thiết bị sản xuất gạch bê tông cũng phải bảo đảm có biện pháp kiểm soát tiếng ồn để đáp ứng tiêu chuẩn cho phép.

Qua khảo sát thực tế tại nhiều nhà máy sản xuất gạch không nung công nghệ ép rung, các công nhân ở đây đều có ý kiến chung là tiếng ồn quá lớn. Ban đầu khi nhà máy mới đi vào sản xuất, nhiều công nhân không chịu nổi phải xin nghỉ việc, các công nhân trụ lại thì hầu như ai cũng có biểu hiện "di chứng" vì phải chịu đựng tiếng ồn quá lớn, thường xuyên như nói to, giảm thính giác, hay bị đau đầu, tinh thần căng thẳng, mệt mỏi, giảm sút trí nhớ...

Đối với dân cư xung quanh, tiếng ồn và rung động quá lớn của máy gạch ép rung đã làm ảnh hưởng lớn đến cuộc sống người dân, nhất là vào ban đêm. Hàng loạt các vụ việc khiếu nại, phản ứng của dân cư khu vực gần nhà máy sản xuất gạch không nung công nghệ ép rung.

Theo các chuyên gia, tình trạng ô nhiễm tiếng ồn trong sản xuất gạch không nung bằng công nghệ ép rung nếu không kịp thời chấn chỉnh có thể làm ảnh hưởng đến chủ trương đúng đắn của nhà nước về phát triển gạch không nung, cũng như làm giảm sút uy tín của sản phẩm được mệnh danh là thân thiện với môi trường.

Đã đến lúc các cơ quan quản lý, các nhà đầu tư sản xuất gạch không nung cần quan tâm nhiều hơn tới vấn đề tiếng ồn. Cần thẩm định chặt chẽ và khuyến khích lựa chọn công nghệ, thiết bị tiên tiến trong quá trình đầu tư. Đồng thời có các chế tài hợp lý buộc các đơn vị sản xuất phải có biện pháp kiểm soát hữu hiệu để giảm tiếng ồn.