Công bằng, bình đẳng tiếp cận dịch vụ phòng chống HIV/AIDS

Cam kết mạnh mẽ từ các cấp

Ngày 29/11, Bộ Y tế tổ chức mít tinh hưởng ứng Ngày Thế giới phòng, chống AIDS (1/12) với chủ đề "Công bằng, bình đẳng trong tiếp cận dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS - Hướng tới chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030".

Sự kiện được kết nối trực tuyến với điểm cầu tại các địa phương.

Phó Thủ tướng Lê Thành Long phát biểu tại Lễ mít tinh hưởng ứng Ngày Thế giới phòng, chống AIDS 1/12. Ảnh: VGP/Đức Tuân

Phát biểu tại sự kiện, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long - Chủ tịch Ủy ban quốc gia phòng, chống AIDS, ma túy, mại dâm - nhấn mạnh, đây là sự kiện quan trọng nhằm nâng cao nhận thức, nhắc nhở mỗi quốc gia, mỗi cộng đồng và mỗi người chúng ta về trách nhiệm chung tay đẩy lùi HIV/AIDS.

Phó Thủ tướng cho biết, nhận thức rõ sự nguy hiểm của HIV/AIDS, những năm qua, thế giới đã cùng chung tay ứng phó hiệu quả với đại dịch này. Nhiều tiến bộ khoa học đã được phát minh; nhiều sáng kiến và mô hình tốt đã được triển khai và nhân rộng; hàng trăm triệu người đã tránh khỏi lây nhiễm HIV; hàng chục triệu người đã tránh khỏi tử vong do HIV/AIDS.

Để đạt được mục tiêu chấm dứt dịch bệnh AIDS tại Việt Nam trước năm 2030, Phó Thủ tướng Lê Thành Long đề nghị các bộ, ngành, cơ quan Trung ương và địa phương, các tổ chức chính trị - xã hội xác định công tác phòng, chống HIV/AIDS là một nội dung trong chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội; tiếp tục thực hiện hiệu quả các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, tăng cường đầu tư, phân bổ ngân sách, bảo đảm tài chính cho công tác phòng, chống HIV/AIDS.

Rà soát, bổ sung, hoàn thiện pháp luật về phòng, chống HIV/AIDS bảo đảm phù hợp, đồng bộ. Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng thông tin, tuyên truyền, giáo dục, nhất là chống kỳ thị, phân biệt đối xử liên quan đến HIV/AIDS. Tạo điều kiện cho người dân tiếp cận dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS và có chính sách đãi ngộ thỏa đáng cho đội ngũ làm công tác phòng, chống HIV/AIDS.

Với quyết tâm và tinh thần đoàn kết, Phó Thủ tướng tin tưởng rằng, Việt Nam sẽ tiếp tục đạt được những thành tựu lớn hơn nữa trong công cuộc phòng, chống HIV/AIDS, hoàn thành mục tiêu "chấm dứt đại dịch AIDS vào năm 2030".

Tầm quan trọng của công bằng trong tiếp cận dịch vụ

Tại lễ mít tinh, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, năm 2024, toàn quốc có gần 48.000 người tham gia điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế, có gần 70.000 người được điều trị dự phòng trước phơi nhiễm HIV (PrEP).

Năm 2023, Việt Nam là quốc gia dẫn đầu khu vực châu Á - Thái Bình Dương về số người được điều trị PrEP, giúp kiểm soát được 97% người sử dụng tránh được nguy cơ lây nhiễm HIV. Chương trình tư vấn và xét nghiệm HIV được triển khai từ cơ sở y tế đến cộng đồng với nhiều mô hình đa dạng, hằng năm cung cấp dịch vụ tư vấn và xét nghiệm HIV cho khoảng hơn 2 triệu lượt người, phát hiện khoảng 11.000 trường hợp nhiễm HIV.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan phát biểu khai mạc. Ảnh: VGP/Đức Tuân

Điều trị HIV/AIDS đạt được nhiều thành tựu, hiện tại toàn quốc có gần 183.000 bệnh nhân được điều trị ARV. Việt Nam cũng là một trong những nước đứng đầu thế giới về chất lượng điều trị HIV với trên 97% người nhiễm HIV được điều trị bằng thuốc kháng HIV có tải lượng vi rút dưới ngưỡng phát hiện.

Đáng lưu ý, thời gian qua, Việt Nam cũng đã nỗ lực huy động nguồn lực tài chính trong nước cho công tác phòng, chống HIV/AIDS, nhất là việc chi trả các dịch vụ điều trị HIV/AIDS thông qua Quỹ Bảo hiểm y tế. Các địa phương cũng đã tăng cường ngân sách cho chương trình thông qua các đề án hoặc kế hoạch đảm bảo tài chính, đẩy mạnh sự tham gia của khu vực tư nhân vào phòng, chống HIV/AIDS.

Ông Eamonn Murphy, Giám đốc Chương trình phối hợp của Liên hợp quốc về HIV/AIDS khu vực châu Á - Thái Bình Dương và khu vực Đông Âu và Trung Á chia sẻ. Ảnh: VGP/Đức Tuân

Theo ông Eamonn Murphy - Giám đốc Chương trình phối hợp của Liên hợp quốc về HIV/AIDS khu vực châu Á - Thái Bình Dương và khu vực Đông Âu và Trung Á, hiện tại chính là lúc Việt Nam cần dồn tổng lực để đẩy mạnh ứng phó với HIV nhằm thực hiện được mục tiêu của quốc gia.

Các can thiệp dự phòng lây nhiễm HIV có hiệu quả cao cần được mở rộng hơn nữa. Khoảng trống còn lớn giữa số người được chẩn đoán nhiễm HIV và số người tham gia điều trị kháng HIV cần được lấp đầy. Các hành động để giảm kỳ thị, phân biệt đối xử và đảm bảo mọi người dân có nhu cầu đều có thể tiếp cận dịch vụ phòng, chống HIV cần phải mạnh mẽ hơn nữa.

"Để làm được như vậy, Việt Nam sẽ cần gia tăng nỗ lực trong công tác xây dựng chính sách và phối hợp liên ngành phòng, chống HIV", ông Eamonn Murphy nhấn mạnh.