Chuyên gia quốc tế nói gì về chu kỳ giá mới của vàng?

Cơn sóng mới 

Giá vàng thế giới đang bước vào một giai đoạn mới, nơi dòng tiền đầu cơ chiếm lĩnh thị trường và khiến biến động giá trở nên mạnh mẽ. Dù vậy, các chuyên gia vẫn tin tưởng xu hướng tăng giá của kim loại quý này sẽ còn tiếp diễn trong năm 2026, ngay cả khi lực mua từ các ngân hàng trung ương có dấu hiệu chậm lại.

Tính từ đầu năm, vàng đã tăng tới 54%, mức cao nhất kể từ năm 1979, đánh dấu một năm bứt phá lịch sử. Chỉ trong vài tháng, kim loại quý này lần lượt chinh phục những ngưỡng tâm lý quan trọng.

Cụ thể, giá vàng đạt mức 3.000 USD/ounce hồi tháng 3, rồi 4.000 USD/ounce vào tháng 10. Mức tăng ngoạn mục ấy được thúc đẩy bởi ba yếu tố chính: căng thẳng địa chính trị, sự bất định trong chính sách thuế của các nước lớn, và đặc biệt là làn sóng đầu tư theo tâm lý “sợ bỏ lỡ cơ hội” (FOMO) của các nhà đầu tư cá nhân.

Theo ông John Reade, chiến lược gia thị trường cấp cao tại Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), bản chất của đợt tăng giá hiện nay đã thay đổi đáng kể. 

“Động lực chính giờ đến từ các nhà đầu tư phương Tây, thay vì người mua tại các thị trường mới nổi như hai năm qua. Điều này đồng nghĩa với nhiều biến động và rủi ro hơn, dù các yếu tố cơ bản thúc đẩy giá vàng vẫn còn”, ông John Reade nhận định 

Đầu tuần này, vàng giao dịch ở mức 4.381 USD/ounce, một mốc cao so với cách đây 1 năm trước. Tại hội nghị thường niên của Hiệp hội Thị trường Vàng London (LBMA) ở Nhật Bản năm ngoái, dự báo lạc quan nhất cũng chỉ dừng ở 2.941 USD. Việc giá vàng vượt xa mọi kỳ vọng đã khiến nhiều nhà đầu tư lo ngại rằng thị trường có thể quá nóng.

Nỗi lo này nhanh chóng thành hiện thực khi chỉ một ngày sau, vàng “rơi” 5% trong phiên ngày 21/10, mức giảm trong ngày mạnh nhất kể từ năm 2019. 

Theo chuyên gia Carsten Menke của ngân hàng Julius Baer, đợt điều chỉnh này “hoàn toàn bình thường và thậm chí là lành mạnh. Các yếu tố cơ bản hỗ trợ vàng như chính sách tiền tệ nới lỏng, nhu cầu phòng ngừa rủi ro, và sự mất niềm tin vào các loại tài sản khác vẫn còn”, ông Menke nhận định, đồng thời cho rằng sau một chuỗi tăng nhanh và dốc, thị trường cần một giai đoạn nghỉ để củng cố nền tảng. 

Những ẩn số cho năm 2026

Cột mốc 4.381 USD/ounce đạt được đầu tuần qua cũng đánh dấu mức tăng 20% kể từ khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) bắt đầu cắt giảm lãi suất hồi tháng 9. Theo các chuyên gia của Oxford Economics, đây là mức tăng vượt xa so với mọi chu kỳ nới lỏng tiền tệ trong quá khứ.

“Trong các chu kỳ trước, Fed thường hạ lãi suất khi thị trường chứng khoán đang yếu. Nhưng lần này, họ cắt giảm trong bối cảnh thị trường Mỹ vẫn ở đỉnh lịch sử, bong bóng tài sản xuất hiện ở nhiều lĩnh vực và lạm phát vẫn cao hơn mục tiêu. Đó là một tình huống chưa từng có”, bà Nicky Shiels, trưởng bộ phận chiến lược kim loại tại MKS PAMP, nhận định. 

Giới phân tích hiện theo dõi sát sao mối tương quan giữa vàng và chỉ số S&P 500, hai kênh đầu tư tưởng như đối lập nhưng lại có mối liên hệ chặt chẽ trong các giai đoạn biến động mạnh. Ông James Steel, chuyên gia kim loại quý của HSBC, cho biết: “Một phần lượng mua vàng hiện nay là nhằm phòng ngừa rủi ro sụt giảm của thị trường cổ phiếu. Tuy nhiên, nếu thị trường chứng khoán điều chỉnh sâu, nhà đầu tư có thể buộc phải bán vàng để đáp ứng lệnh gọi ký quỹ (margin call), như từng xảy ra trong các cú sốc tài chính trước đây”.

Ở một khía cạnh khác, ngân hàng trung ương và các nhà đầu tư tổ chức vẫn là nhóm nắm giữ vai trò trọng yếu. Trong hai năm qua, họ là lực đỡ quan trọng giúp giá vàng duy trì xu hướng tăng. Với các ngân hàng trung ương ở các thị trường mới nổi, mục tiêu tăng tỷ trọng vàng trong dự trữ ngoại hối nhằm đa dạng hóa rủi ro vẫn đang được duy trì, dù không cần mua thêm quá nhiều khi giá trị danh mục đã tự động tăng mạnh nhờ đà giá.

Theo bà Shiels, điều này cũng đúng với các quỹ đầu tư và nhà đầu tư tổ chức dài hạn. “Khi tỷ trọng vàng trong danh mục đã đạt ngưỡng tối ưu, họ có thể phải cơ cấu lại, bán ra một phần để kiểm soát rủi ro”, bà nói. 

Tuy nhiên, rủi ro không phải không có. Một khi dòng tiền đầu tư đầu cơ chậm lại, thị trường có thể đối mặt với nguồn cung vật chất dư thừa, đặc biệt khi nhu cầu trang sức tại các quốc gia tiêu thụ lớn đang sụt giảm. Theo số liệu của Trade Data Monitor, nhập khẩu vàng của Trung Quốc trong 9 tháng năm 2025 giảm 26%, trong khi Ấn Độ cũng ghi nhận mức giảm 25% trong 7 tháng đầu năm.

Năm 2026 được dự báo sẽ là một giai đoạn then chốt: thị trường sẽ chứng kiến sự giằng co giữa lực cầu đầu cơ và nhu cầu thực tế, giữa kỳ vọng lãi suất thấp kéo dài và nguy cơ điều chỉnh khi tâm lý “quá hưng phấn” lên cao.