Chuyển đổi số sẽ tạo ra động lực phát triển mới cho Việt Nam

Mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam

Vietnam ICT Summit 2019 do Bộ Thông tin và Truyền thông, Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA) tổ chức. Diễn đàn năm nay có sự tham dự của trên 700 đại biểu cấp cao từ Chính phủ, bộ và các cơ quan ngang bộ; các cục, tổng cục, trung tâm, viện nghiên cứu; lãnh đạo tỉnh, sở, ban ngành từ 47 tỉnh, thành phố trên cả nước; đại sứ, tham tán thương mại của 13 quốc gia tại Việt Nam, các lãnh đạo doanh nghiệp, tập đoàn, tổng công ty, các hiệp hội, các viện nghiên cứu, các trường đại học, cùng đông đảo phóng viên báo chí trong và ngoài nước.

Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam phát biểu chỉ đạo tại diễn đàn

Với chủ đề “Chuyển đổi số vì một Việt Nam hùng cường” và xác định đây là diễn đàn của hành động, Vietnam ICT Summit 2019 đặc biệt nhấn mạnh tính cấp thiết của việc tiến hành chuyển đổi số tại Việt Nam. Chuyển đổi số không chỉ là một xu thế về công nghệ trên toàn cầu, mà còn tác động vô cùng sâu rộng lên các lĩnh vực của nền kinh tế - chính trị - xã hội.

Theo nghiên cứu từ năm 2017 của Microsoft tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương, tác động mà chuyển đổi số mang lại cho GDP năm 2017 là khoảng 6%, năm 2019 được dự đoán là 25% và tới năm 2021 là 60%. Chuyển đổi số cũng làm tăng năng suất lao động 15% trong năm 2017, dự kiến 2020 là 21%; 85% công việc trong khu vực sẽ bị biến đổi trong ba năm tiếp theo. Còn công ty nghiên cứu McKensey chỉ ra rằng, vào năm 2025, mức độ tác động của chuyển đổi số tới GDP của nước Mỹ là khoảng 25%, còn ở các nước châu Âu là khoảng 36%.

Tại Việt Nam, đề án chuyển đổi số quốc gia do Bộ Thông tin và Truyền thông xây dựng cũng nhận định: Chuyển đổi số đang tác động ảnh hưởng sâu rộng đến cấu trúc và các mối quan hệ trong nền kinh tế toàn cầu. Cụ thể, thay lao động chân tay bằng tự động hóa; thay vốn bằng tri thức và dữ liệu; thay đổi toàn diện mối quan hệ của chính quyền với người dân và giữa các chủ thể trong nền kinh tế thông qua việc xóa bỏ các cơ chế trung gian trong chuỗi giá trị bằng công nghệ kết nối trực tiếp; thay đổi thói quen tiêu dùng cũng như hành vi ứng xử của toàn xã hội.

Với Việt Nam, áp lực từ công cuộc chuyển đổi số đang ngày càng gia tăng, thậm chí mang tính “sống còn” đối với sự tồn tại của nhiều doanh nghiệp. Những hiệu quả mà chuyển đổi số mang lại không chỉ là việc nâng cao năng suất, tối ưu hóa nguồn lực, gia tăng các trải nghiệm của người mà còn là yếu tố giúp doanh nghiệp xây dựng được năng lực cạnh tranh, bắt kịp thời đại và dẫn đầu xu hướng.

Tại diễn đàn, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông - ông Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định, chuyển đổi số làm thay đổi cái mà nền kinh tế sản xuất ra, thay đổi cách mà chúng được sản xuất ra và thay đổi hạ tầng sản xuất ra chúng. Chuyển đổi số cũng sẽ thay đổi căn bản tư duy nhận thức về tầm nhìn tương lai và các mối quan hệ kinh tế - xã hội định hình nó.

Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông - ông Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu

Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, chuyển đổi số bao gồm bước một là số hoá. Không chỉ con người được số hoá mà tất cả các vật vô tri vô giác sẽ được số hoá. Bước hai của chuyển đổi số là hình thành các mối quan hệ mới trong nền kinh tế số, xã hội số - các mối quan hệ mới trong thế giới ảo. Và đây mới là thách thức lớn nhất của chuyển đổi số. Nhưng chính những mối quan hệ mới này, những mô hình kinh doanh mới này mới phát huy hiệu quả của chuyển đổi số. Nó phụ thuộc vào chuyển đổi nhận thức của con người.

Đây là lợi thế của các nước đang phát triển như Việt Nam, vì sự chuyển đổi nhận thức này không phụ thuộc vào cơ sở vật chất mà một nước đang sở hữu. Các nước đi sau thì ít gánh nặng của quá khứ, cả về hạ tầng vật chất và thể chế, cả về năng lực cạnh tranh của thời 2.0, 3.0. Những gánh nặng quá khứ này có thể lại là cản trở cho 4.0, vì 4.0 cần năng lực cạnh tranh mới, hạ tầng mới, thể chế mới. Nếu chúng ta có chính sách phù hợp thì Việt Nam sẽ tận dụng được cơ hội này để vượt lên thành nước phát triển.

“Chuyển đổi số là một cuộc cách mạng về chính sách và thể chế nhiều hơn là một cuộc cách mạng về công nghệ. Và đây lại càng là lợi thế của Việt Nam khi chúng ta có Đảng lãnh đạo, có thể đưa ra được những quyết sách lớn một cách nhanh và tập trung, tạo ra sự thống nhất trong toàn xã hội” - Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh.

Các đại biểu tham quan triển lãm chuyển đổi số

Chuyển đổi số mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam. Nhưng đây là một sự thay đổi mang tính toàn diện, đến từng doanh nghiệp, từng tổ chức, đến từng người dân, đến mọi lĩnh vực. Một khối lượng công việc khổng lồ, một sự chuyển dịch mang tính lịch sử, ngàn năm mới có một lần. Việt Nam muốn thay đổi thứ hạng thế giới thì phải đi nhanh và đi đầu để có lợi thế cạnh tranh. Chuyển đổi số không cần nhiều cơ sở vật chất mà cái cần chính là thay đổi tư duy. Những nước đi sau như Việt Nam lại là cơ hội. Thêm vào đó là văn hoá người Việt Nam thích ứng nhanh với cái mới, ham học hỏi cái mới, sáng tạo trong ứng dụng cái mới.

Kiến tạo môi trường cho chuyển đổi số

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, năm nay, Việt Nam sẽ tuyên bố chiến lược về chuyển đổi số quốc gia, để tiến tới một nền kinh tế số, xã hội số. Các yếu tố nền tảng sẽ được nhấn mạnh, sẽ được đầu tư trước, sẽ đi trước, sẽ phải có thứ hạng cao trên thế giới, phải nằm trong top 50 vào năm 2025 và top 30 vào năm 2030. Chúng ta nhấn mạnh 5 yếu tố nền tảng là: Thể chế, hạ tầng, an ninh mạng, các giải pháp nền tảng (platform) và đào tạo.

Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, để chuyển đổi số, Việt Nam có thể chọn chiến lược 3 bước. Bước một, đẩy nhanh việc số hoá các lĩnh vực. Bước hai, sử dụng chuyển số như một lợi thế cạnh tranh trong từng lĩnh vực, từng tổ chức. Bước ba, tiến tới nền kinh tế số toàn diện, hình thành các ngành công nghiệp số thế hệ mới, các ngành công nghiệp mới này sẽ là động lực tăng trưởng cho nền kinh tế.

Cắt băng khai mạc triển lãm chuyển đổi số

Chuyển đổi số cần sự dẫn dắt của Chính phủ, không chỉ là kiến tạo môi trường cho chuyển đổi số thông qua thể chế, mà còn là đi đầu trong thực hiện. Đầu tư cho chính phủ điện tử hướng tới chính phủ số, kinh tế số; đầu tư cho đô thị thông minh hướng tới xã hội số; thúc đẩy các bộ, ngành chuyển đổi số; thúc đẩy các doanh nghiệp nhà nước đi đầu trong chuyển đổi số doanh nghiệp… Đây sẽ vừa là Nhà nước đi đầu và cũng vừa là kiến tạo thị trường chuyển đổi số cho các doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam phát triển.

Đặc biệt, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng lưu ý, “hạt nhân” của quá trình chuyển đổi số là các doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam, các doanh nghiệp ICT Việt Nam. Chúng ta phải phát triển thêm 50.000 doanh nghiệp ICT tại khắp các tỉnh thành để đẩy nhanh chuyển đổi số Việt Nam. Chúng ta sẽ tập trung phát triển 4 loại doanh nghiệp công nghệ số: Các doanh nghiệp công nghệ lớn, làm chủ nghiên cứu phát triển các công nghệ cốt lõi và đầu tư hạ tầng ICT; các doanh nghiệp công nghệ đã 10-20 năm kinh nghiệm; các doanh nghiệp công nghệ mới khởi nghiệp, làm tư vấn công nghệ, chuyển giao công nghệ, mang công nghệ số áp dụng vào mọi lĩnh vực kinh tế, xã hội; các doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, phát triển các công nghệ mới, mô hình kinh doanh mới đột phá.

Ông Trương Gia Bình, Chủ tịch VINASA cho rằng, để chuyển đổi số thành công tại Việt Nam, mỗi địa phương, mỗi bộ ngành, doanh nghiệp/tổ chức nên bắt đầu từ một lĩnh vực được lựa chọn như một “điểm đột phá” để tập trung nguồn lực với những chính sách cụ thể để tiến hành chuyển đổi số. Khi đã tìm được đường hướng phát triển, với nền tảng vững chắc, bền vững, cùng đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm tư vấn chiến lược, các tổ chức/doanh nghiệp đó có thể đo đếm, đánh giá tính hiệu quả thực sự để điều chỉnh và tìm ra giải pháp phù hợp nhất dựa trên đặc tính cơ sở.

Câu chuyện về quyết tâm xây dựng trung tâm trí tuệ nhân tạo tại Quy Nhơn là một ví dụ cho điều này. Với quyết tâm cao của địa phương và những tư vấn từ các chuyên gia công nghệ có kinh nghiệm về chuyển đổi số, đây sẽ là nơi thu hút nhân tài khu vực miền Trung, đào tạo mới cũng như hội tụ đội ngũ nhân sự tài năng về trí tuệ nhân tạo để cung ứng cho công cuộc chuyển đổi số tại Việt Nam. Các địa phương, tổ chức, doanh nghiệp khác cũng có thể từ những thông tin, kiến thức thu được từ diễn đàn có thể tìm ra những định hướng riêng cho mình.

Ông Nguyễn Văn Khoa, Tổng Giám đốc Tập đoàn FPT khẳng định, có thể nói, đến nay, các doanh nghiệp, tập đoàn công nghệ tiên phong tại Việt Nam đã sẵn sàng và đang từng bước cung cấp các giải pháp cho chuyển đổi số. Với những nền tảng mang tính toàn diện, đi vào chiều sâu, sự thấu hiểu quy trình - kinh nghiệm chuyển đổi số cùng nguồn nhân lực chuyên môn cao, đây sẽ là động lực để Việt Nam có thể bứt phá và bắt kịp tốc độ công nghệ vũ bão của thế giới.

Ra mắt Liên minh chuyển đổi số Việt Nam

Phát biểu chỉ đạo tại diễn đàn, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam đánh giá cao nội dung được chia sẻ tại Vietnam ICT Summit 2019. Các ý kiến được chia sẻ tại diễn đàn sẽ gián tiếp hoặc trực tiếp đóng góp vào đề án chuyển đổi số quốc gia mà Việt Nam sắp sửa tuyên bố. Chúng ta sẽ cùng nhau tiếp thu ý kiến để đề án được thực hiện đúng tinh thần, đề ra được những mục tiêu cụ thể và bằng các hành động cụ thể.

“Chuyển đổi số là cơ hội của Việt Nam, nhưng cũng là cơ hội của nhiều quốc gia khác. Trong cuộc đua tranh này, nếu Việt Nam không tận dụng được cơ hội, nó sẽ biến thành thách thức với chúng ta” - Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh và chia sẻ, đây không phải là lần đầu tiên công nghệ thông tin mang lại cơ hội cho Việt Nam. Từ những năm 1990, chúng ta đã nói về kỷ nguyên số, kỷ nguyên thông tin, kinh tế tri thức, chính phủ điện tử, còn bây giờ chúng ta nói đến chuyển đổi số.

Dù thời đại nào thì cốt lõi vẫn là ứng dụng công nghệ thông tin để tạo ra giá trị gia tăng lớn hơn cho doanh nghiệp, hiệu quả lớn hơn cho tổ chức và cơ hội cho mỗi người dân. Việt Nam từng thành công khi mạnh dạn số hoá ngành nông nghiệp. Tuy vậy, cũng có không ít cơ hội bị bỏ qua, rất nhiều đề án, mục tiêu vẫn chưa làm được và bây giờ phải làm sao để cơ hội được tận dụng một cách tốt nhất.

Nói về tâm thế khi thực hiện chuyển đổi số, Phó Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh thực tế, Việt Nam đi sau các nước nên muốn bằng hay vượt lên thì sẽ phải nỗ lực gấp nhiều lần. Tâm thế ấy cần hòa cùng khát vọng, quyết tâm và truyền thống đáng tự hào, lịch sử đặc biệt của dân tộc.

Cũng tại Diễn đàn lần này, Liên minh chuyển đổi số Việt Nam đã chính thức được ra mắt với sự tham gia của các doanh nghiệp lớn làm nòng cốt cho Liên minh như: Viettel, FPT, VNPT, CMC, MISA, Hài Hoà, Mobifone, BKAV… thể hiện sự cam kết đồng hành của các doanh nghiệp Việt Nam với Chính phủ trong thúc đẩy nhanh chuyển đổi số Việt Nam.