Chùm ảnh: Độc đáo tục xin lửa cầu may đầu năm tại Hà Nam

Hiện nay ở nhiều địa phương trên cả nước vẫn giữ được những phong tục, tập quán mang đậm nét văn hóa độc đáo, đặc trưng, trong đó có tục xin lửa cầu may mắn trong đêm Giao thừa, cầu may ngay trong khoảnh khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới.

Và tại Tổ dân phố Phương Thượng, phường Lê Hồ, thị xã Kim Bảng, Hà Nam vẫn giữ được phong tục đó - phong tục xin lửa cầu may mắn.

Tương truyền, với quan niệm xin lửa cầu may, trong đêm Giao thừa hàng năm, bất kể già trẻ, gái trai trong Tổ dân phố lại đổ ra đình Phương Thượng xin lửa về cắm ban thờ để cầu mong một năm mạnh khỏe, làm ăn phát đạt. Đây cũng là dịp để người dân tưởng nhớ đến người đã có công lao “khai thiên lập địa”, mở mang bờ cõi đất nước.

Cụ Nguyễn Quang Dưỡng (86 tuổi), trú tại Tổ dân phố Phương Thượng cho biết, phong tục xin lửa cầu may trong đêm Giao thừa là việc làm rất linh thiêng, vừa để cầu may mắn, bình an cho năm mới, vừa tưởng nhớ người có công với dân làng, đất nước. Khi đi xin lửa đầu năm, mỗi người sẽ tự chuẩn bị hương, nhang hoặc lấy hương nhang do các cụ trong đình chuẩn bị để châm lửa mang về.

“Đúng thời khắc chuyển giao giữa năm cũ, năm mới, khi tiếng chuông trong đình vang lên cũng là lúc cửa đình mở ra để Tế chủ châm lửa vào vạt dầu đã được chất đầy hương, nhang ở bên ngoài sân đình. Ngay sau khi ngọn lửa bùng lên, mọi người bắt đầu lễ xin lửa” - cụ Nguyễn Quang Dưỡng chia sẻ và cho biết, mỗi gia đình sẽ có ít nhất một người đi xin lửa rồi chạy thật nhanh về nhà, thắp những nén hương, nhang đã được châm lửa từ đình thắp hương gia tiên.

Quá trình rước lửa về nhà, người xin lửa phải giữ cho nén nhang, hương luôn cháy. Nếu lửa tắt giữa chừng sẽ là điềm xui, kém may mắn.

Tại Tổ dân phố Phương Thượng, phường Lê Hồ, thị xã Kim Bảng, Hà Nam vẫn giữa được phong tục xin lửa cầu may mắn trong khoảng khắc Giao thừa chuyển giao năm cũ sang năm mới

Không chỉ với những người sinh sống ở Tổ dân phố Phương Thượng, nhiều người con xa quê hương đi làm ăn cũng mong muốn được trở về để rước lộc cầu may. Anh Nguyễn Văn Hải (48 tuổi) sinh ra và lớn lên tại Phương Thương nhưng lại đi xa quê, lập nghiệp trong Gia Lai, năm nay gia đình nhỏ của anh ra Bắc, về đón Tết cùng đại gia đình.

Trong thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, anh Nguyễn Văn Hải bồi hồi, xúc động: “Tết Ất Tỵ 2025 có lẽ là Tết hạnh phúc, đủ đầy nhất của tôi cùng gia đình nhỏ trong những năm xa nhà lập nghiệp. Tết của các năm trước, vì điều kiện khó khăn có năm về được có năm không. Năm thì về 1,2 người, chưa đủ đầy. Còn năm nay, tôi đưa được cả gia đình ra Bắc đón Tết, vừa để gắn kết tình cảm gia đình, vừa là cơ hội để các con trải nghiệm, được hiểu hơn về phong tục truyền thống của quê cha. Bên cạnh bánh chưng, dưa hành… quê cha còn có tục xin lửa đầu năm”.

Thời khắc Giao thừa đã điểm. Ở sân đình, sau khi thắp hương khấu tạ Thành Hoàng, tạ các thánh, người dân im lặng chờ đợi giây phút thiêng liêng. Sau tiếng chuông đánh điểm, một cụ ông ra châm lửa vào vạt dầu đã được chất đầy hương, nhang ở bên ngoài sân đình.

Ngọn lửa bùng cháy lên, sáng rực, ấm áp trong thời khắc chuyển giao năm mới. Những người đi xin lửa nhanh chóng châm những nén hương, nén nhang của mình vào ngọn lửa lớn, rồi vừa đi vừa chạy thật nhanh để mang lửa về nhà của mình, để ngọn lửa thánh sáng lên đầy vượng khí…

Sau tiếng chuông đánh điểm, một cụ ông ra châm lửa vào vạt dầu đã được chất đầy hương, nhang ở bên ngoài sân đình

Ngọn lửa bùng cháy lên, sáng rực, ấm áp trong thời khắc chuyển giao năm mới. Những người đi xin lửa nhanh chóng châm những nén hương, nén nhang của mình vào ngọn lửa lớn

Phong tục xin lửa cầu may trong đêm Giao thừa là việc làm rất linh thiêng, vừa để cầu may mắn, bình an cho năm mới, vừa tưởng nhớ người có công với dân làng, đất nước

Để tránh sự đông đúc bên vạt dầu, nhiều người dân đã chọn xin lửa từ những cốc nến do các cụ cao niên trong đình chuẩn bị để phục vụ nhu cầu của bà con

Những người đầu tiên châm được lửa cầu may

Sau khi xin được lửa mọi người phải nhanh chóng đi về hoặc tìm mọi cách giữ lửa trước khi về đến nhà