Chủ tịch Hồ Chí Minh và nền kinh tế nhiều thành phần

66 năm sau đọc lại, chúng ta không khỏi ngỡ ngàng trước tầm vóc tư tưởng của vị lãnh tụ vẫn đang soi rọi con đường phát triển và hội nhập của đất nước.

Trong bài viết được đánh số 23 với tiêu đề "Thành phần kinh tế ở nước ta (vùng tự do)", Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu lên 6 thành phần kinh tế của nước ta lúc đó gồm: Kinh tế địa chủ phong kiến bóc lột địa tô; kinh tế quốc doanh, có tính chất chủ nghĩa xã hội; các hợp tác xã tiêu thụ và hợp tác xã cung cấp, có tính chất nửa chủ nghĩa xã hội; kinh tế cá nhân của nông dân và của thủ công nghệ; kinh tế tư bản của tư nhân; kinh tế tư bản quốc gia.

Ảnh Intenet

Trong khi nêu lên 6 thành phần kinh tế này, Chủ tịch Hồ Chí Minh đều xác định hết sức ngắn gọn song cũng rất rõ ràng nội hàm của từng thành phần kinh tế. Người chỉ rõ, "kinh tế quốc doanh, có tính chất chủ nghĩa xã hội. Vì tài sản các xí nghiệp ấy là của chung của nhân dân, của Nhà nước, chứ không phải của riêng. Trong các xí nghiệp quốc doanh thì xưởng trưởng, công trình sư, và công nhân đều có quyền tham gia quản lý, đều là chủ nhân. Việc sản xuất thì do sự lãnh đạo thống nhất của Chính phủ nhân dân". Trong khi đó "kinh tế tư bản của tư nhân. Họ bóc lột công nhân, nhưng đồng thời họ cũng góp phần vào xây dựng kinh tế" và "kinh tế tư bản quốc gia là Nhà nước hùn vốn với tư nhân để kinh doanh, và do Nhà nước lãnh đạo. Trong loại này, tư bản của tư nhân là chủ nghĩa tư bản. Tư bản của Nhà nước là chủ nghĩa xã hội".

Từ việc xác định rõ 6 thành phần kinh tế (ở vùng tự do lúc đó), Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng chỉ ra các chính sách trong bài viết tiếp theo (mang số 24) với tiêu đề "Chính sách kinh tế của Đảng và Chính phủ". 4 giải pháp được Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu lên gồm: Công tư đều lợi; chủ thợ đều lợi; công nông giúp nhau; lưu thông trong ngoài. "Bốn chính sách ấy là mấu chốt để phát triển kinh tế của nước ta", Chủ tịch Hồ Chí Minh viết.

Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng xác định rất rõ kinh tế quốc doanh là công. "Nó là nền tảng và sức lãnh đạo của kinh tế dân chủ mới. Cho nên chúng ta phải ra sức phát triển nó và nhân dân ta phải ủng hộ nó". Trong khi đó, tư là những nhà tư bản dân tộc và kinh tế cá nhân của nông dân và thủ công nghệ. Đó cũng là lực lượng cần thiết cho cuộc xây dựng kinh tế nước nhà. Cho nên Chính phủ cần giúp họ phát triển. "Nhưng họ phải phục tùng sự lãnh đạo của kinh tế quốc gia, phải hợp với lợi ích của đại đa số nhân dân". Người chỉ rõ.

Có thể nói đây là lần đầu tiên, quan điểm phát triển kinh tế nhiều thành phần được Đảng và Nhà nước ta mà trực tiếp là Chủ tịch Hồ Chí Minh đề cập. Các quan điểm kinh tế và giải pháp chính sách được Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ đến nay vẫn nguyên vẹn tính thời sự.