Chống thuốc lá cực đoan: Liệu có giảm tác hại thuốc lá?

Việc tuyên truyền tác hại của thuốc lá, vận động cai bỏ thuốc lá vẫn đang được thực hiện đồng bộ và tích cực tại những quốc gia có tỷ lệ hút thuốc lá cao. Tuy nhiên, những năm gần đây, trước sự xuất hiện của các sản phẩm thuốc lá không khói (thuốc lá thế hệ mới), việc tuyên truyền phòng chống thuốc lá đã và đang được thực hiện theo đường lối cực đoan với những định kiến thay vì dựa trên khoa học.

Phủ quyết với mọi nghiên cứu khoa học

Ông Clive Bates, một chuyên gia về chính sách kiểm soát thuốc lá, từng là giám đốc tổ chức chống thuốc lá Anh Quốc mang tên Hành động về Hút thuốc và Sức khỏe (ASH). Ông Bates cho rằng những tổ chức chống thuốc lá đang cố chấp với định kiến cho rằng ngành công nghiệp thuốc lá tạo ra các sản phẩm giảm thiểu tác hại là để tạo ra thế hệ nghiện mới chứ không phải hướng tới sức khỏe cộng đồng. Ông cũng nhận định việc cố chấp bám giữ quan điểm cực đoan này và bỏ qua mọi nỗ lực của ngành y tế công cộng trên toàn cầu đối với việc chứng minh khả năng giảm thiểu tác hại của những sản phẩm không khói, điều này sẽ chỉ dẫn đến những hệ lụy tiêu cực.

Chống thuốc lá cực đoan: Liệu có giảm tác hại thuốc lá?
Một hội thảo về phòng chống tác hại thuốc lá

Công bố của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho thấy, số người hút thuốc lá vẫn không giảm trong vòng 5 năm tới và dự kiến sẽ vào khoảng 1,1 tỷ người – chiếm khoảng 14% dân số toàn cầu, tương đương với dân số của châu Mỹ và châu Đại dương. Các chuyên gia cảnh báo con số này sẽ không giảm đi đồng thời sức khỏe cộng đồng cũng không được cải thiện nếu đường lối “cố chấp và cực đoan” hiện tại vẫn không được thay đổi.

Đã có những bằng chứng cho thấy tại một số nước có nhận tài trợ của Quỹ Bloomberg thông qua các tổ chức chống thuốc lá bao gồm HealthBridge Canada, Campaign for Tobacco-Free Kids (CTFK), Vital Strategies, The Union…, đạo luật kiểm soát thuốc lá có tính cực đoan đã được thông qua. Những đạo luật này đều phủ nhận khoa học đã được kiểm chứng bởi các tổ chức y tế công cộng uy tín trên toàn cầu đối với các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới (còn gọi là thuốc lá không khói).

Dấu hỏi về tính minh bạch trong xây dựng chính sách đã dấy lên tại những nước này. Đồng thời, điều này cũng gây ra sự tranh luận, mâu thuẫn nội bộ trong khi thực tế về gánh nặng thuốc lá điếu vẫn không suy giảm. Đáng chú ý là gần đây, Cục quản lý Dược và Thực phẩm Philippines phải điều trần trước quốc hội khi bị cáo buộc đã nhận khoản tài trợ không minh bạch từ tổ chức chống thuốc lá để ban hành lệnh cấm đối với các sản phẩm thuốc lá không khói.

“Khi còn là Giám đốc tổ chức ASH, tôi đã nỗ lực hết mình trong sự nghiệp kiểm soát và đặt ra nhiều thách thức nhất có thể nhằm hạn chế hoạt động kinh doanh của ngành công nghiệp thuốc lá. Tuy nhiên, khi giải quyết những vấn đề liên quan đến sức khỏe cộng đồng, chúng ta cần phải trở nên cởi mở hơn”, ông Bates chia sẻ. Ông cũng đồng thời khẳng định, thế giới thay đổi nhờ những phát kiến đổi mới. Vì vậy, không nên chối bỏ những gì khoa học đã kiểm chứng, không nên vì định kiến mà gạt bỏ giải pháp giảm thiểu tác hại thuốc lá đến từ một công ty thuốc lá hoặc bất kỳ đơn vị kinh doanh sản phẩm nicotin nào. Cũng theo ông Bates, những quyết định xoay quanh luật cấm chỉ khiến mọi thứ trở nên tồi tệ hơn. Lệnh cấm chỉ làm cho các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới được mua bán trên thị trường chợ đen hoặc thông qua mạng lưới tội phạm.

Tự quyết định chính sách

Hiện đã có nhiều bằng chứng cho thấy các tổ chức trực thuộc Quỹ từ thiện tư nhân của Michael Bloomberg đang vượt khỏi phạm vi tuyên truyền tác hại thuốc lá. Thay vào đó, để đẩy nhanh những chính sách cực đoan đối với thuốc lá không khói, các tổ chức chống thuốc lá đang làm cho vai trò của chính phủ trở nên mờ nhạt trong công chúng khi ngày càng có nhiều sự kiện cho thấy họ đang làm thay việc của chính phủ. Vì đường lối cực đoan này mà Quỹ Bloomberg đã từng bị nhắc đến kèm quan ngại về “mối đe dọa đối với sức khỏe và nền khoa học toàn cầu”.

Chẳng hạn tại Mexico, luật sư viên chức của tổ chức Campaign for Tobacco-Free Kids (CTFK), một trong những tổ chức kiểm soát thuốc lá toàn cầu lớn nhất trong đó có Việt Nam do Quỹ Bloomberg tài trợ , đã “thay mặt Chính phủ Mexico” soạn thảo một văn bản luật hạn chế nghiêm ngặt các hoạt động nhập khẩu và kinh doanh các thiết bị thuốc lá không khói. Một loạt các lệnh cấm các sản phẩm thuốc lá không khói cũng đã và đang được ghi nhận tại những nước mà Quỹ Bloomberg có mặt như Liban, Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ, Thái Lan…

Nhiều năm qua Việt Nam đã trì hoãn việc quản lý thuốc lá thế hệ mới và điều này được cho là một trong những nguyên nhân của tình trạng buôn lậu. Thực tế là thời gian qua các cơ quan quản lý thị trường tại nhiều tỉnh thành đã phát hiện, xử lý nhiều vụ buôn lậu các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới với giá trị lớn. Chính phủ đã có ít nhất ba lần yêu cầu các cơ quan bộ ngành liên quan khẩn trương đề xuất phương hướng quản lý thuốc lá thế hệ mới để góp phần phòng chống buôn lậu, tránh thất thoát thuế cũng như bảo vệ người dùng.

Thế nhưng cho đến nay, chỉ đạo này vẫn còn đang nằm trên giấy và chưa được triển khai thực tiễn. Điều đáng nói là kể cả những sản phẩm thuốc lá không khói như thuốc lá làm nóng vốn đã thuộc luật Phòng, chống tác hại thuốc lá hiện hành, vẫn còn nằm ngoài vòng kiểm soát của luật vì những tranh luận phần lớn dựa trên định kiến đối với ngành hàng thuốc lá mà các tổ chức chống thuốc lá đã tạo ra trong nhiều năm qua.

Hiện để phòng chống những sản phẩm thuốc lá buôn lậu tấn công vào học đường, cộng đồng, Bộ Y tế đã và đang triển khai việc tuyên truyền về tác hại của các sản phẩm thuốc lá nói chung và các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới gồm thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng nói riêng. Tuy nhiên, việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức là không đủ nếu thiếu hành lang pháp lý nghiêm minh, đặc biệt trong bối cảnh hiện nay khi những người hút thuốc đã quá “nhờn” trước những cảnh báo về tác hại của thuốc lá. Việc cấp thiết là đưa tất cả các sản phẩm đủ điều kiện quản lý theo luật hiện hành vào vòng kiểm soát nhằm giảm gánh nặng cho các cơ quan chức năng và bảo vệ sức khỏe cộng đồng trước sự tấn công của hàng lậu không rõ nguồn gốc, chất lượng hoặc thậm chí trá hình.

Minh Quang
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Thuốc lá điện tử

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Thực hư về việc uống cà phê mỗi ngày làm tăng trí nhớ?

Thực hư về việc uống cà phê mỗi ngày làm tăng trí nhớ?

Não bộ có thực sự được nâng cao trí nhớ nếu chúng ta uống cà phê hàng ngày? Nghiên cứu của các tổ chức uy tín trên thế giới sẽ cho chúng ta thấy điều này.
Hồ tiêu ngoài là “vua của các loại gia vị” còn giúp phòng ngừa bệnh ung thư nhờ một hợp chất

Hồ tiêu ngoài là “vua của các loại gia vị” còn giúp phòng ngừa bệnh ung thư nhờ một hợp chất

Hồ tiêu không chỉ được dùng làm gia vị mà còn là dược liệu có nhiều tác dụng chữa bệnh như ngừa ung thư, tốt cho tiêu hóa...
Mối liên hệ bất ngờ giữa rau dền đỏ và chứng thiếu canxi, sắt

Mối liên hệ bất ngờ giữa rau dền đỏ và chứng thiếu canxi, sắt

Thành phần sắt trong rau dền chiếm hàm lượng khá cao. Sử dụng rau dền có thể giúp giảm viêm, tốt cho xương, ngăn ngừa các bệnh tim mạch, đái tháo đường...
Cây cỏ tranh: Bài thuốc dân gian từ loài cây mọc dại

Cây cỏ tranh: Bài thuốc dân gian từ loài cây mọc dại

Cây cỏ tranh không chỉ là loại cây dại mà còn là một bài thuốc quý trong Đông y. Với nhiều công dụng, cỏ tranh đã giúp cải thiện sức khỏe vàđiều trị nhiều bệnh.
TP. Hồ Chí Minh: Người dân sẽ được cấp cứu bằng máy bay và đường thủy

TP. Hồ Chí Minh: Người dân sẽ được cấp cứu bằng máy bay và đường thủy

Mục tiêu đến năm 2030, TP. Hồ Chí Minh sẽ có 3 Trung tâm cấp cứu 115 khác ngoài bệnh viện và 2 trạm cấp cứu đường hàng không và đường thủy.

Tin cùng chuyên mục

Tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người

Tăng cường công tác phòng, chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người

Ngày 27/3, Bộ Y tế phối hợp với Bộ NN&PTNT tổ chức Hội nghị trực tuyến liên ngành tăng cường công tác phòng chống các bệnh lây truyền từ động vật sang người.
Loại quả vừa ăn sống hoặc nấu thành nhiều món có tác dụng phòng ngừa bệnh ung thư, tim mạch

Loại quả vừa ăn sống hoặc nấu thành nhiều món có tác dụng phòng ngừa bệnh ung thư, tim mạch

Cà chua là một loại quả có giá trị dinh dưỡng cao, chứa nhiều vitamin và khoáng chất đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhất là phòng ngừa tim mạch đến ung thư
Bộ Y tế thông tin về việc “bỏ giấy khám sức khỏe khi cấp bằng lái xe’’

Bộ Y tế thông tin về việc “bỏ giấy khám sức khỏe khi cấp bằng lái xe’’

Ngày 26/3, Bộ Y tế đã có văn bản gửi Sở Y tế 63 tỉnh, thành phố; bệnh viện, viện… hướng dẫn văn bản liên quan công tác khám sức khỏe.
​​​​​​​Chưa tìm ra nguồn lây nhiễm cúm A/H5N1 ở Khánh Hoà

​​​​​​​Chưa tìm ra nguồn lây nhiễm cúm A/H5N1 ở Khánh Hoà

Ngành y tế tỉnh Khánh Hoà chưa tìm ra nguồn lây cúm A/H5N1 khiến nam sinh 21 tuổi tử vong, do địa phương chưa có ổ dịch, chưa có cảnh báo.
Quả dừa ngoài giải khát còn tác dụng chữa loại bệnh mà 70% dân số Việt Nam mắc và nguy cơ mắc

Quả dừa ngoài giải khát còn tác dụng chữa loại bệnh mà 70% dân số Việt Nam mắc và nguy cơ mắc

Dừa là loại quả "quốc dân" có vị thanh mát, ngọt dịu. Không những thế, nó còn rất thích hợp điều trị các bệnh lý về đường tiêu hóa, trong đó có bệnh đau dạ dày.
Số ca mắc bệnh lao tăng cao, Thủ tướng chỉ đạo tăng cường phòng, chống bệnh

Số ca mắc bệnh lao tăng cao, Thủ tướng chỉ đạo tăng cường phòng, chống bệnh

Hàng năm, khoảng 13.000 người người tử vong do bệnh lao; 40% người mắc lao trong cộng đồng chưa được phát hiện và điều trị, đặc biệt người trẻ mắc lao gia tăng.
Vị thuốc hay từ cây hoa ngũ sắc

Vị thuốc hay từ cây hoa ngũ sắc

Hoa ngũ sắc không chỉ dùng làm cảnh mà nó còn là một vị thuốc được sử dụng trong nhiều bài thuốc chữa bệnh của y học cổ truyền.
Một loại gia vị ví như “thần dược” giúp giảm mỡ máu cao

Một loại gia vị ví như “thần dược” giúp giảm mỡ máu cao

Quế là loại gia vị bổ dưỡng có thể thêm vào nhiều món ăn và còn có tác dụng giúp giảm mỡ máu cao, được các chuyên gia chuyên dinh dưỡng khuyên dùng.
Lof Malto triệu bước nhảy tạo kỷ lục đồng diễn sân trường

Lof Malto triệu bước nhảy tạo kỷ lục đồng diễn sân trường

Hơn 5 triệu học sinh của hơn 10.000 trường THCS trên cả nước đã tham gia màn đồng diễn có tên gọi “Tiến bước dưới cờ đoàn và Lof Malto - Khi nào mình lớn”.
Hoa quỳnh: Món ăn và vị thuốc quý ít ai biết

Hoa quỳnh: Món ăn và vị thuốc quý ít ai biết

Hoa quỳnh thường nở về đêm với hương thơm rất đặc biệt. Ít ai biết, hoa vừa là vị thuốc quý mà còn chế biến thành những món ăn thơm ngon bổ dưỡng.
Cúm A H5N1: Triệu chứng, nguyên nhân và cách phòng ngừa

Cúm A H5N1: Triệu chứng, nguyên nhân và cách phòng ngừa

H5N1 là một loại virus cúm A có khả năng gây bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở gia cầm, chính vì thế mà H5N1 còn có tên là cúm gia cầm.
Mối liên hệ bất ngờ giữa cà phê và bệnh ung thư

Mối liên hệ bất ngờ giữa cà phê và bệnh ung thư

Cà phê không chỉ là loại đồ uống khiến hàng triệu người trên thế giới say mê mà còn giúp hỗ trợ phòng tránh nhiều căn bệnh nguy hiểm, trong đó có ung thư.
Bộ Y tế thông tin về trường hợp mắc Cúm A(H5N1) tại Khánh Hòa

Bộ Y tế thông tin về trường hợp mắc Cúm A(H5N1) tại Khánh Hòa

Chiều tối ngày 24/3, Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) có thông tin cụ thể gửi báo chí về trường hợp mắc Cúm A(H5N1) tại Khánh Hòa.
TP. Hồ Chí Minh “quản chặt” đầu vào của hàng hóa, thực phẩm

TP. Hồ Chí Minh “quản chặt” đầu vào của hàng hóa, thực phẩm

Hiện nay điều kiện để bán hàng vào siêu thị TP. Hồ Chí Minh có thể sẽ khó hơn trước song đây là việc cần thiết để ngăn chặn thực phẩm không an toàn.
Việt Nam hiện là nước có gánh nặng bệnh lao cao trên toàn cầu

Việt Nam hiện là nước có gánh nặng bệnh lao cao trên toàn cầu

Việt Nam hiện là nước có gánh nặng bệnh lao cao trên toàn cầu; hơn 40% bệnh nhân lao nằm trong cộng đồng chưa được phát hiện và điều trị.
Bệnh viện ngành mắt tìm giải pháp tháo gỡ “điểm nghẽn’’ đấu thầu, mua sắm thuốc, vật tư y tế

Bệnh viện ngành mắt tìm giải pháp tháo gỡ “điểm nghẽn’’ đấu thầu, mua sắm thuốc, vật tư y tế

Ngày 23/3 tại Bắc Ninh, Bệnh viện Mắt TW chủ trì Hội nghị Giám đốc các bệnh viện chuyên khoa mắt, cập nhật kinh nghiệm đào tạo, chỉ đạo tuyến và đấu thầu y tế.
"Bắt tay" đối tác ngoại để nâng cao chất lượng dịch vụ y tế

"Bắt tay" đối tác ngoại để nâng cao chất lượng dịch vụ y tế

Tổ chức Strasys (Anh) sẽ hỗ trợ Việt Nam xây dựng và phát triển các trung tâm xuất sắc để cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe chuyên sâu cho người dân.
Loại rau mọc dại nhưng được ví như “thần dược” cực kỳ tốt cho sức khỏe

Loại rau mọc dại nhưng được ví như “thần dược” cực kỳ tốt cho sức khỏe

Rau má mọc dại khắp nơi nhưng lại là loại thực phẩm bổ dưỡng và có nhiều dược tính tốt cho sức khỏe.
Khánh Hoà phát hiện 1 ca nhiễm cúm A/H5

Khánh Hoà phát hiện 1 ca nhiễm cúm A/H5

Nam sinh 21 tuổi, học Trường Đại học Nha Trang (Khánh Hoà) dương tính với cúm A/H5, là bệnh lây truyền từ gia cầm sang người, có tỷ lệ tử vong cao, khoảng 50%.
Việt Nam được chọn là quốc gia nghiên cứu vaccine phòng bệnh lao

Việt Nam được chọn là quốc gia nghiên cứu vaccine phòng bệnh lao

Việt Nam là 1 trong 7 quốc gia được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) lựa chọn triển khai nghiên cứu vaccine phòng bệnh lao M72.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động