Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long phát biểu tại lễ khai mạc Đối thoại Shangri La lần thứ 14.
Đoàn đại biểu quân sự cấp cao Việt Nam do Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, dẫn đầu.
Phát biểu dẫn đề tại diễn đàn, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long đã đề cập đến ba chủ đề lớn là cán cân quyền lực giữa các cường quốc trong khu vực, cơ chế hợp tác khu vực và vấn đề khủng bố.
Theo ông Lý Hiển Long, cán cân chiến lược ở châu Á đang thay đổi và quan hệ Mỹ-Trung Quốc chính là chìa khóa cho sự trỗi dậy hòa bình của Trung Quốc trong khuôn khổ trật tự quốc tế.
Ông Lý Hiển Long nhấn mạnh tất cả các nước châu Á đều mong muốn quan hệ Mỹ-Trung Quốc sẽ tích cực. Theo ông, sự cạnh tranh giữa các cường quốc là không thể tránh khỏi, song vấn đề là cạnh tranh dưới hình thức nào, có mang lại lợi ích cho các bên hay có nguy cơ để xảy ra kịch bản xấu.
Thủ tướng Singapore cũng nhấn mạnh đến tầm quan trọng của tự do hàng hải với tuyến đường vận tải biển quan trọng đi qua Biển Đông hiện nay, đồng thời cảnh báo căng thẳng tiếp diễn trên Biển Hoa Đông và Biển Đông sẽ dẫn đến hệ quả xấu. Ông kêu gọi Trung Quốc và Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) thúc đẩy ký kết Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) sớm nhất có thể để phá vỡ vòng luẩn quẩn hiện nay và không để tranh chấp làm hỏng mối quan hệ lớn hơn.
Ông Lý Hiển Long khẳng định kết quả tốt nhất là tuân thủ luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hợp quốc về Luật biển 1982 (UNCLOS). Theo ông, trong dài hạn, trật tự khu vực ổn định không thể được duy trì chỉ bởi một siêu cường duy nhất, mà đòi hỏi phải được cộng đồng quốc tế nhất trí và công nhận.
Thủ tướng Lý Hiển Long cũng đề cập đến cuộc khủng hoảng nhân đạo đối với người Rohingya và Bangladesh hiện nay. Theo ông, giải pháp cho vấn đề này cần phải có hành động kiên quyết của các nước nhằm chống lại nạn buôn người.
Bên cạnh đó, Thủ tướng Singapore cũng nhấn mạnh mối đe dọa từ nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng và các tổ chức cực đoan đối với sự ổn định và an ninh khu vực, đồng thời cho biết Singapore rất quan tâm đến vấn đề này.
Thủ tướng Singapore cũng bày tỏ hy vọng trong tương lai, Mỹ, Trung Quốc và Nhật Bản sẽ tiếp tục là các cường quốc trong khu vực, trong khi Ấn Độ sẽ có một vai trò lớn hơn. Tuy nhiên, khu vực châu Á-Thái Bình Dương sẽ không phải là nơi "kẻ mạnh luôn đúng và có thể làm bất kì điều gì họ muốn," mà là "một thế giới nơi luật pháp và sự can dự mang tính xây dựng sẽ là nguyên tắc quốc tế, tất cả các quốc gia, dù lớn hay nhỏ, đều có thể cạnh tranh hòa bình để có cơ hội phát triển thịnh vượng."
Đối thoại Shangri-La lần thứ 14 diễn ra từ ngày 29-31/5 với sáu phiên thảo luận về các chủ đề: Mỹ và các thách thức an ninh khu vực châu Á-Thái Bình Dương; Các phương thức hợp tác an ninh tại châu Á; Ngăn chặn leo thang xung đột; Vai trò của Trung Quốc trong việc duy trì an ninh và ổn định khu vực châu Á-Thái Bình Dương; Tăng cường trật tự khu vực châu Á-Thái Bình Dương; Hướng tới giải quyết xung đột tích cực; Các thách thức an ninh toàn cầu và châu Á-Thái Bình Dương.
Kể từ năm 2002, Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS) - một trong những tổ chức nghiên cứu chiến lược hàng đầu thế giới - hàng năm đều đứng ra tổ chức Hội nghị thượng đỉnh An ninh châu Á tại Khách sạn Shangri-La ở Singapore. Đây là diễn đàn chính để các bộ trưởng quốc phòng, quan chức quốc phòng và quân sự cấp cao của các nước trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương và một số nước khác thảo luận những vấn đề thời sự quan trọng nhất liên quan tới an ninh khu vực./.