Phóng viên Báo Công Thương đã cuộc trao đổi với ông Đỗ Du Bắc - Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường (QLTT) tỉnh Lào Cai về những nội dung trên.
- Xin ông cho biết kết quả công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường, xử lý vi phạm của lực lượng QLTT từ khi hợp nhất và thành lập tỉnh Lào Cai theo mô hình mới, thực hiện mô hình chính quyền 2 cấp?
Ông Đỗ Du Bắc: Khi hợp nhất hai tỉnh từ ngày 1/7/2025 đến nay, quá trình kiện toàn tổ chức bộ máy, nhân sự của Chi cục QLTT tỉnh Lào Cai mất nhiều thời gian, thực tế đến 28/7/2025 mới bắt đầu kiểm tra, xử lý vụ việc đầu tiên. Kết quả từ ngày 1/7/2025 (sau sáp nhập), lực lượng QLTT Lào Cai đã thực hiện kiểm tra 11 vụ, xử lý vi phạm 10 vụ, phạt vi phạm hành chính 106.000.000 đồng, thu từ thu lợi bất hợp pháp 6.100.000 đồng, nộp Ngân sách Nhà nước 112.100.000 đồng; hàng hóa tịch thu trị giá 44.300.000 đồng, hàng hóa buộc tiêu hủy trị giá 94.620.000 đồng…

Từ ngày 1/7 đến nay, lực lượng QLTT Lào Cai đã thực hiện kiểm tra 11 vụ, xử lý vi phạm 10 vụ, phạt vi phạm hành chính 106.000.000 đồng. Ảnh: QLTTLC
- Thưa ông, sau hơn một tháng triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường của QLTT tỉnh Lào Cai có thuận lợi gì?
Ông Đỗ Du Bắc: Trong quá trình triển khai chính quyền 2 cấp tại địa phương, Chi cục Quản lý thị trường tỉnh Lào Cai có những thuận lợi, khó khăn nhất định. Về thuận lợi, khi triển khai thực hiện chính quyền 2 cấp, lực lượng QLTT luôn nhận được sự quan tâm giúp đỡ, chỉ đạo sát sao của Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) và đặc biệt là Sở Công Thương tỉnh Lào Cai trong việc kiện toàn sắp sếp, tổ chức bộ máy, chỉ đạo trong công tác đấu tranh chống buôn lậu gian lận thương mại và hàng giả. Lực lượng quản lý thị trường đã luôn nhận được sự phối hợp tích cực, chặt chẽ của các lực lượng chức năng: Công an, Y tế, Nông nghiệp và Môi trường, Thuế... cũng như sự tạo điều kiện thuận lợi của các xã, phường trong công tác nắm bắt thông tin, kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính tại địa bàn các xã, phường.
Trong thời gian qua, Chi cục QLTT Lào Cai vẫn luôn thực hiện tốt việc quản lý địa bàn tại các xã, phường theo chức năng, nhiệm vụ và yêu cầu công tác. Chỉ đạo các Đội QLTT địa bàn xác định rõ phạm vi quản lý theo mô hình địa phương cấp xã, kịp thời cập nhật cơ sở dữ liệu quản lý, phân công, phân nhiệm rõ ràng đến từng cán bộ, công chức, thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, kiểm soát tại địa bàn cấp xã, phường.
Về cơ bản, cách thức hoạt động của thị trường, các biện pháp nghiệp vụ của QLTT không có nhiều thay đổi sau khi sát nhập mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Do đó, ngay sau khi được kiện toàn, QLTT tỉnh Lào Cai đã nhanh chóng ổn định để triển khai nhiệm vụ kiểm tra, kiểm soát thị trường đảm bảo không để gián đoạn trong công tác kiểm soát lưu thông hàng hoá, giữ ổn định thị trường trên địa bàn toàn tỉnh. Cùng với đó, khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, lực lượng QLTT được tích hợp sâu hơn vào bộ máy hành chính, làm việc trực tiếp với các xã, phường, không phải qua cấp huyện như trước. Nhờ đó, việc nắm bắt thông tin về thị trường, các vụ việc vi phạm và triển khai các đợt kiểm tra liên ngành được thực hiện nhanh chóng, đồng bộ hơn. Việc thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp giúp nâng cao vai trò, trách nhiệm của QLTT trong việc tham mưu và triển khai các biện pháp nghiệp vụ quản lý thị trường tại địa phương các phường, xã trên địa bàn được nhanh chóng, thuận lợi, góp phần giữ vững ổn định thị trường...
- Vậy khó khăn là gì? Ông có kiến nghị gì với Bộ Công Thương để triển khai tốt hơn công tác quản lý thị trường trong thời gian tới?
Ông Đỗ Du Bắc: Xét về phạm vi, đối tượng quản lý không thay đổi đối với lực lượng QLTT khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp. Tuy nhiên, việc thay đổi địa giới hành chính, địa chỉ kinh doanh nên các Đội QLTT phải thực hiện rà soát các cơ sở kinh doanh trên địa bàn, thiết lập lại trên hệ thống xử lý vi phạm hành chính INS mất rất nhiều thời gian khi cập nhật thông tin.
Những khó khăn trong việc áp dụng các văn bản quy phạm pháp luật, có nhiều văn bản mới được ban hành, đã thay đổi về thẩm quyền về tên chức danh của người đứng đầu. Tuy nhiên, các nghị định xử phạt chưa thay đổi cho phù hợp với sự điều chỉnh về thẩm quyền của Luật Xử lý vi phạm hành chính nên gây lúng túng cho công chức khi áp dụng xử lý vi phạm hành chính.
Ngoài ra, còn một số khó khăn như công tác đánh giá, định giá tang vật vi phạm hành chính và chuyển vụ việc xử phạt vi phạm hành chính vượt thẩm quyền Đội trưởng đối với các vụ việc tại các Đội QLTT (tại địa bàn tỉnh Lào Cai trước hợp nhất) gặp nhiều khó khăn do quá trình xử lý vụ việc phải phối hợp với các sở, ngành trong điều kiện khoảng đi lại đến trung tâm hành chính của tỉnh Lào Cai (sau hợp nhất) xa so trước đây…
Hiện nay, có nhiều văn bản quy phạm pháp luật được ban hành liên quan trực tiếp đến hoạt động kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính của lực lượng QLTT như: Luật xử lý vi phạm hành chính sửa đổi năm 2025, Nghị định 189 hướng dẫn Luật Xử lý vi phạm hành chính về thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính, Nghị định 190 sửa đổi Nghị định 118 và Thông tư 45 sửa đổi một số điều của các thông tư liên quan QLTT.
Vì vậy, chúng tôi kiến nghị Bộ Công Thương chỉ đạo Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước sớm tổ chức, triển khai tập huấn cho toàn lực lượng nhằm đáp ứng yêu cầu chuyên môn nghiệp vụ khi thực thi công vụ. Kiến nghị Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước tiếp tục cập nhập, hoàn chỉnh Hệ thống INS, eDMS và Zimbar đồng bộ với tổ chức bộ máy, nhân sự của các Chi cục QLTT sau hợp nhất, đáp ứng kịp thời công tác chỉ đạo điều hành và kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính.
Xin cảm ơn ông!
Khi thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, lực lượng QLTT được tích hợp sâu hơn vào bộ máy hành chính, làm việc trực tiếp với các xã, phường, không phải qua cấp huyện như trước, việc nắm bắt thông tin về thị trường, các vụ việc vi phạm và triển khai các đợt kiểm tra liên ngành được thực hiện nhanh chóng, đồng bộ hơn.