Vấn đề sử dụng tài sản công để thanh toán các hợp đồng BT sẽ được Chính phủ xử lý thận trọng |
Luật Quản lý, sử dụng tài sản công có hiệu lực từ ngày 1/1/2018 và đến nay, Bộ Tài chính đã xây dựng được 16 nghị định của Chính phủ nhằm tạo điều kiện hiện thực hóa các nội dung của luật này. Tuy nhiên, điểm hóc búa nhất là sẽ sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án BT như thế nào cũng như quy định ra sao về thẩm quyền quyết định sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án BT hiện vẫn chưa được giải quyết khiến trên thực tế đã xuất hiện một “khoảng trống” pháp lý liên quan đến vấn đề này.
Điều này cũng đồng nghĩa với việc kể từ ngày 1/1/2018, không áp dụng quy định tại Quyết định số 23/2015/QĐ-TTg ngày 26/6/2015 của Thủ tướng Chính phủ quy định cơ chế Nhà nước thanh toán bằng quỹ đất cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án đầu tư xây dựng theo hình thức BT; việc quy định thanh toán cho nhà đầu tư thực hiện dự án BT thuộc thẩm quyền của Chính phủ. Việc không áp dụng này tạo dư luận cho rằng Bộ Tài chính đã và đang “tuýt còi” các dự án BT.
Đại diện Cục Quản lý công sản (Bộ Tài chính) thừa nhận, việc xây dựng được Nghị định này rất khó vì liên quan nhiều pháp luật khác nhau như: đầu tư, đất đai, đặc biệt là xác định giá trị quyền sử dụng đất để bảo đảm theo giá thị trường, tránh thất thoát. “Chính phủ rất thận trọng trong việc hoàn thiện trước khi ban hành”, Phó Cục trưởng Cục Quản lý công sản - Nguyễn Tân Thịnh - nói.
Mới đây nhất, trong phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 8, Chính phủ cũng bàn về nội dung này. Sau phiên họp, Chính phủ có Nghị quyết giao các Bộ ngành liên quan tiếp tục hoàn thiện về nhiều nội dung, cả về đầu tư, sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư.
Mặc dù không đưa ra được thời hạn cụ thể cho việc ban hành được Nghị định liên quan đến vấn đề này song đại diện Bộ Tài chính cho biết, việc hoàn thiện nội dung đang được Chính phủ làm rất khẩn trương trong khi vẫn phải bảo đảm tính thận trọng. Tuy nhiên do tầm vóc của vấn đề, có thể Chính phủ sẽ thay thể thức nghị định bằng việc ban hành một nghị quyết của Chính phủ để phù hợp với thẩm quyền quy định chi tiết việc sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư thực hiện dự án BT.
Điểm mấu chốt nhất của nghị quyết này sẽ là quỹ đất để thanh toán cho nhà đầu tư BT phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt và được áp dụng hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê. Giá trị quyền sử dụng đất được sử dụng để thanh toán dự án đầu tư xây dựng công trình theo hình thức hợp đồng xây dựng - chuyển giao được xác định theo giá thị trường tại thời điểm thanh toán, theo quy định về thu tiền sử dụng đất, thu tiền thuê đất.
Được biết, tai cuộc họp về xử lý các bất cập, vướng mắc trong việc sử dụng quỹ đất, cơ sở nhà, đất để thanh toán các dự án theo dạng hợp đồng BT do Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ chủ trì ngày 10/10/2018, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu, tiếp thu để hoàn thiện Tờ trình Chính phủ, xin ý kiến Bộ Tư pháp, các cơ quan, địa phương và phối hợp với Văn phòng Chính phủ để giải quyết các trình tự thủ tục để trình Chính phủ ban hành Nghị quyết này trong thời gian sớm nhất.
Phó Thủ tướng cũng yêu cầu tất cả các địa phương phải rà soát lại việc thực hiện các hợp đồng BT cũng như việc sử dụng quỹ đất, cơ sở nhà, đất để thanh toán cho nhà đầu tư các dự án BT đã triển khai trước ngày 1/1/2018 (thời điểm Luật Quản lý và sử dụng tài sản công có hiệu lực) theo các quy định của pháp luật, bảo đảm công khai, minh bạch, bảo đảm lợi ích của các bên liên quan và tối đa hoá lợi ích của nhà nước.
Các Bộ, ngành, địa phương tăng cường hậu kiểm, thanh tra, kiểm tra để xử lý các sai phạm của các bên liên quan trong thực hiện hợp đồng BT và việc thanh toán đất, tài sản trên đất cho các nhà đầu tư. Bộ Tài chính nhanh chóng hoàn thiện dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định về quy định về sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư thực hiện dự án BT để hướng dẫn Luật Quản lý, sử dụng tài sản công.