Theo hãng tin Axios, vào ngày 10/11 vừa qua, tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago, Tổng thống đắc cử Donald Trump đã tiếp đón ông Ron Dermer - Bộ trưởng Bộ Các vấn đề chiến lược Israel. Cuộc gặp này đã thu hút sự chú ý của giới quan sát quốc tế khi ông Dermer với cương vị là một đặc phái viên của ông Netanyahu, đã thảo luận với ông Trump về những vấn đề nóng bỏng trong khu vực Trung Đông, đặc biệt là chiến sự tại Gaza, Lebanon và Iran.
Theo đó, thông điệp mà Israel muốn truyền đạt tới ông Trump trước khi ông chính thức nhậm chức vào ngày 20 tháng 1 không chỉ là vấn đề quân sự, mà còn là một chiến lược dài hơi về vị thế của Israel trong cuộc xung đột khu vực. Theo các quan chức từ cả Israel và Mỹ, cuộc gặp này không chỉ đơn thuần là trao đổi thông tin, mà còn là cơ hội để Israel làm rõ những vấn đề mà họ hy vọng sẽ nhận được sự đồng thuận hoặc hỗ trợ từ chính quyền mới của Mỹ trong thời gian sắp tới.
Ông Ron Dermer - Bộ trưởng Bộ Các vấn đề chiến lược Israel đã bí mật đến gặp ông Trump để bàn về chiến sự tại Trung Đông. Ảnh: Getty Image |
Cơ hội và thách thức của Israel trước ngày ông Trump nhậm chức
Theo một quan chức Israel, mục đích của cuộc gặp giữa Dermer và ông Trump là để truyền tải những thông điệp từ ông Netanyahu, đồng thời thông báo cho Tổng thống đắc cử về kế hoạch chiến lược của Israel tại Dải Gaza, Lebanon và Iran trong vài tháng trước khi ông Trump chính thức nhận nhiệm sở. Một quan chức Mỹ chia sẻ rằng trong cuộc gặp, Israel muốn thảo luận về những vấn đề quan trọng mà họ mong muốn được giải quyết ngay lập tức, và những vấn đề khác có thể chờ đợi đến sau khi ông Trump nhậm chức. Các vấn đề này bao gồm tình hình tại Lebanon, các nỗ lực ngừng bắn tại Gaza và những động thái ngoại giao với Saudi Arabia.
Một trong những mục tiêu mà Israel muốn đạt được là kiểm tra phản ứng của ông Trump đối với các vấn đề như việc áp dụng ngừng bắn giữa Israel và Lebanon, cũng như việc thực hiện những kế hoạch dài hạn đối với Gaza sau khi chiến tranh kết thúc. Ngoài ra, vấn đề bình thường hóa quan hệ giữa Israel và Saudi Arabia cũng là một trong những chủ đề nóng mà Israel muốn đưa ra để thảo luận với chính quyền ông Trump, nhằm tìm kiếm sự ủng hộ cho chiến lược an ninh khu vực của họ.
Israel đối mặt với áp lực nhân đạo
Sau cuộc gặp gỡ tại Mar-a-Lago, Dermer tiếp tục đến Washington vào ngày 11/11 để gặp gỡ các quan chức cấp cao trong chính quyền ông Biden. Tại đây, ông đã có cuộc thảo luận với Ngoại trưởng Antony Blinken và sẽ tiếp tục gặp các cố vấn quan trọng khác của Tổng thống Biden như Jake Sullivan, Brett McGurk và Amos Hochstein. Nội dung chính trong các cuộc gặp này là việc Israel phải đối mặt với tối hậu thư từ Mỹ yêu cầu cải thiện tình hình nhân đạo tại Gaza trước ngày 13 tháng 11.
Chính quyền của ông Biden đã đặt ra một yêu cầu rõ ràng: Nếu Israel không thực hiện đủ các bước cần thiết để cải thiện tình hình nhân đạo tại Gaza, Mỹ sẽ xem xét việc ngừng cung cấp vũ khí cho Israel. Đây là một động thái đầy thách thức đối với Israel, khi nước này đang đối mặt với sức ép quốc tế về việc đảm bảo viện trợ nhân đạo vào Gaza. Các quan chức Israel đã thông báo rằng, mặc dù đã có những bước tiến nhất định trong việc gia tăng số lượng xe tải viện trợ, nhưng việc đạt được yêu cầu của Mỹ về ít nhất 350 xe viện trợ vào Gaza mỗi ngày vẫn là một mục tiêu khó đạt được.
Điều này không chỉ đặt ra một thách thức lớn cho Israel, mà còn phản ánh một thực tế khó khăn rằng tình hình nhân đạo tại Gaza đang ở mức độ nghiêm trọng, với những thiếu hụt trầm trọng về nước, thực phẩm, thuốc men và các dịch vụ y tế. Dù Israel đã cam kết thực hiện một số biện pháp cải thiện, nhưng nhiều quan chức vẫn thừa nhận rằng họ sẽ không thể đáp ứng tất cả yêu cầu từ phía Mỹ trong thời gian ngắn.
Nỗ lực ngừng bắn tại Lebanon
Song song với vấn đề Gaza, Dermer cũng thảo luận với chính quyền ông Biden về các nỗ lực đạt được thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Lebanon. Thủ tướng Netanyahu đã bày tỏ mong muốn kết thúc cuộc chiến ở Lebanon trong vòng vài tuần tới. Tuy nhiên, giữa Israel và Mỹ vẫn tồn tại những bất đồng về cách thức tiến hành thỏa thuận này, đặc biệt là về ngôn từ trong một lá thư cam kết.
Lá thư này sẽ khẳng định rằng Israel có thể thực hiện các hành động quân sự tại Lebanon nếu quân đội Lebanon và lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc không ngăn chặn Hezbollah tái thiết lập các hoạt động quân sự gần biên giới hoặc vận chuyển vũ khí vào Lebanon. Tuy nhiên, phía Mỹ và Israel vẫn chưa thống nhất được nội dung cuối cùng của lá thư này dù đã trao đổi nhiều bản dự thảo.
Ngoài ra, việc bất kỳ thỏa thuận nào với Israel cũng phải được trình bày trước các lãnh đạo Lebanon, điều này khiến tình hình càng trở nên phức tạp. Trong khi đó, lực lượng vũ trang Hezbollah đã tuyên bố rằng họ sẽ không đồng ý với bất kỳ thỏa thuận nào cho phép Israel tiến hành hành động quân sự sau khi ngừng bắn.