Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu: Hiện thực hóa cam kết của Việt Nam tại COP 26

Quyết tâm mạnh mẽ của Việt Nam

Dự thảo chiến lược đưa ra các nhiệm vụ và giải pháp cụ thể, như: Chủ động thích ứng với biến đổi khí hậu (BĐKH) bằng việc nâng cao khả năng chống chịu và năng lực thích ứng của hệ thống tự nhiên, kinh tế - xã hội, đảm bảo sinh kế bền vững; giảm thiểu thiệt hại do thiên tai, khí hậu cực đoan gia tăng do BĐKH bao gồm dự báo và cảnh báo sớm, phát triển các công trình phòng chống thiên tai, di dời dân ở khu vực có rủi ro cao, khu vực dễ bị tổn thương trước tác động của BĐKH.

Bà Caitlin Wiesen - Trưởng đại diện thường trú của UNDP tại Việt Nam - phát biểu tại hội thảo

Về giảm phát thải khí nhà kính, bao gồm nhiệm vụ chung và giảm phát thải khí nhà kính theo từng lĩnh vực cụ thể như: Năng lượng; nông nghiệp - lâm nghiệp, sử dụng đất và thay đổi sử dụng đất; chất thải; quá trình công nghiệp và sử dụng sản phẩm công nghiệp.

Hoàn thiện thể chế, phát huy tiềm năng và nguồn lực ứng phó hiệu quả với BĐKH bao gồm: Xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật về BĐKH trước năm 2030; truyền thông, nâng cao nhận thức và thu hút sự tham gia của cộng đồng trong ứng phó với BĐKH; phát triển nguồn nhân lực; nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo; huy động nguồn lực tài chính cho ứng phó với BĐKH; đẩy mạnh hợp tác quốc tế và ngoại giao khí hậu trong ứng phó với BĐKH.

Phát biểu tại hội thảo, ông Lê Công Thành - Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường - cho biết: Dự thảo Chiến lược quốc gia về BĐKH giai đoạn đến năm 2050 phản ánh sự chuyển đổi về chất trong công tác ứng phó với BĐKH của Việt Nam; thể hiện lộ trình để hiện thực hóa cam kết của Việt Nam tại COP26, các nhiệm vụ, giải pháp đề ra nhằm đạt mục tiêu đưa mức phát thải ròng về 0 vào năm 2050. Bộ Tài nguyên và Môi trường đã xin ý kiến các Bộ, ngành, địa phương từ khi xây dựng đề cương chiến lược, khảo sát 63 địa phương và thực hiện phỏng vấn sâu 20 tỉnh, thành phố.

“Đến nay, dự thảo chiến lược đã được gửi xin ý kiến các bộ, ngành, cơ quan Trung ương và địa phương trên cả nước, tham vấn các nhà khoa học… Thời gian tới, chúng tôi rất mong các tổ chức quốc tế, đối tác phát triển tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong quá trình triển khai thực hiện chiến lược, thực hiện đóng góp do quốc gia tự quyết định cũng như các nhiệm vụ, giải pháp thực hiện cam kết của Việt Nam tại COP26”, ông Lê Công Thành nhấn mạnh.

Cần xây dựng nhất quán

Những cam kết mạnh mẽ và đóng góp có trách nhiệm của Việt Nam tại Hội nghị COP26 đã được cộng đồng quốc tế đánh giá cao và mở ra nhiều cơ hội hợp tác về tăng trưởng ít phát thải, thích ứng với BĐKH. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, trước bối cảnh quốc tế và trong nước hiện nay, Chiến lược quốc gia về BĐKH giai đoạn đến năm 2050 cần được xây dựng nhằm cập nhật những xu thế mới của quốc tế, cũng như định hướng rõ vấn đề cấp bách, ưu tiên gắn với thực hiện Thỏa thuận Paris, các cam kết của Việt Nam tại Hội nghị COP26.

Trong bài phát biểu của mình tại hội thảo, bà Caitlin Wiesen - Trưởng đại diện thường trú của UNDP tại Việt Nam – hy vọng, chiến lược dài hạn về BĐKH sẽ tạo nền tảng rộng rãi, vững chắc cho các kế hoạch và chính sách khí hậu quan trọng khác, chẳng hạn như: Kế hoạch tổng thể về phát triển năng lượng, cập nhật các đóng góp do quốc gia xác định, kế hoạch thích ứng quốc gia, chiến lược tăng trưởng xanh...

Bà Caitlin cũng đồng thời đưa ra khuyến nghị: "Xây dựng luật BĐKH nhất quán và đẩy nhanh biện pháp thích ứng là trọng tâm để tăng cường khả năng chống chịu cho toàn xã hội, đặc biệt đối với người dân và cộng đồng đang trực tiếp bị ảnh hưởng bởi BĐKH. Điều quan trọng không kém là thiết lập lộ trình chuyển đổi xanh và công bằng, có cơ chế, chính sách minh bạch để theo dõi dòng tài chính công và tư nhân hỗ trợ thực hiện các dự án, chương trình đầu tư xanh."

Việc hoàn thành Dự thảo Chiến lược quốc gia về BĐKH hướng tới mục tiêu đạt phát thải ròng bằng 0 chỉ 5 tháng sau COP26 đã cho thấy rõ Chính phủ Việt Nam tiếp tục gửi đi thông điệp mạnh mẽ về tham vọng khí hậu. Dự thảo chiến lược mới cho thấy mục tiêu trung hòa khí hậu của Việt Nam tuy rất tham vọng, đầy thách thức nhưng khả thi.

Chia sẻ về vấn đề này, ông Weert Börner - Đại diện lâm thời, Đại sứ quán Đức tại Hà Nội - nhấn mạnh: Dự thảo chiến lược đóng góp một phần quan trọng vào cuộc tranh luận quốc gia về cam kết phát thải ròng bằng 0 và những cuộc tranh luận này vẫn cần được tiếp tục sau khi Chiến lược được phê duyệt vào năm 2022 bởi Thủ tướng Chính phủ. “Chính phủ Đức quyết tâm tiếp tục hỗ trợ Việt Nam thực hiện quá trình chuyển đổi cần thiết để đạt mức phát thải ròng bằng 0 theo hướng công bằng và bền vững”, ông Weert Börner nói.