Chi tiết bộ máy, nhiệm vụ, quyền hạn của Cục Điện lực

Theo Quyết định 935/QĐ-BCT ngày 2/4/2025 (thay thế Quyết định số 515/QĐ-BCT ngày 28 tháng 02 năm 2025), Cục Điện lực có 8 phòng chức năng gồm: Văn phòng, các phòng: Pháp chế; Kế hoạch và Quy hoạch; Thủy điện và Năng lượng tái tạo; Nhiệt điện và Điện hạt nhân; Thị trường điện và Hệ thống điện; Quản lý giá điện; Cấp phép và 01 đơn vị sự nghiệp là Trung tâm Thông tin năng lượng và Phát triển thị trường điện lực.

Cục Điện lực có nhiệm vụ, quyền hạn như sau:

1. Xây dựng trình Bộ trưởng Bộ Công Thương ban hành theo thẩm quyền hoặc để Bộ trưởng Bộ Công Thương trình cấp có thẩm quyền ban hành:

a) Văn bản quy phạm pháp luật, đề án trong lĩnh vực quản lý nhà nước được giao;

b) Quy hoạch phát triển điện lực, điều chỉnh quy hoạch phát triển điện lực theo quy định pháp luật về quy hoạch, kế hoạch, điều chỉnh kế hoạch thực hiện quy hoạch phát triển điện lực, chương trình; danh mục dự án điện lực do nhà nước độc quyền đầu tư xây dựng và vận hành bao gồm dự án nhà máy điện hạt nhân, nhà máy thủy điện chiến lược đa mục tiêu, lưới điện truyền tải quan trọng từ cấp điện áp 220 kV trở lên; danh mục dự án, công trình điện lực khẩn cấp theo quy định pháp luật về điện lực; chiến lược, chủ trương mua bán điện với nước ngoài, danh mục các dự án điện lực ưu tiên đầu tư của doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ hoặc doanh nghiệp do doanh nghiệp này nắm giữ 100% vốn điều lệ đầu tư xây dựng;

c) Cơ chế, chính sách để khuyến khích và đảm bảo phát triển điện lực và điện năng lượng tái tạo; cơ chế, thời gian điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân; khung giá của mức giá bán lẻ điện bình quân và cơ cấu biểu giá bán lẻ điện; tổ chức thực hiện cơ chế, chính sách;

d) Phương pháp xác định giá dịch vụ phát điện, giá bán buôn điện, chi phí phát điện của nhà máy điện trong giai đoạn chưa tham gia thị trường điện cạnh tranh; phương pháp lập khung giá nhập khẩu điện; phương pháp lập, hồ sơ, trình tự, thủ tục phê duyệt khung giá phát điện, khung giá bán buôn điện, giá dịch vụ truyền tải điện, giá dịch vụ phân phối điện, giá dịch vụ phụ trợ hệ thống điện, giá dịch vụ điều độ vận hành hệ thống điện và giá dịch vụ điều hành giao dịch thị trường điện lực;

đ) Phê duyệt khung giá phát điện, khung giá nhập khẩu điện, khung giá bán buôn điện, giá dịch vụ truyền tải điện, giá dịch vụ phân phối điện, giá dịch vụ phụ trợ hệ thống điện, giá dịch vụ điều độ vận hành hệ thống điện và giá dịch vụ điều hành giao dịch thị trường điện lực;

e) Quy định về điều kiện, các đề án tái cơ cấu ngành điện, nguyên tắc hoạt động, lộ trình, đề án thiết kế tổng thể và chi tiết để hình thành, phát triển các cấp độ thị trường điện cạnh tranh; các quy định để vận hành, điều hành giao dịch và giám sát vận hành thị trường điện cạnh tranh các cấp độ; cơ chế mua bán điện trực tiếp; quy định về điều kiện, lộ trình hình thành và phát triển, cơ chế vận hành của thị trường điện kỳ hạn phù hợp với các yêu cầu về bảo đảm an ninh cung cấp điện, cấp độ thị trường điện cạnh tranh và quy định khác của pháp luật có liên quan; quy định nội dung chính của hợp đồng kỳ hạn điện, hợp đồng quyền chọn mua điện hoặc bán điện và hợp đồng tương lai điện;

g) Các quy định về điều độ, vận hành hệ thống điện, bao gồm: điều độ, thao tác, xử lý sự cố, khởi động đen và khôi phục hệ thống điện; quy định hệ thống truyền tải điện, phân phối điện và đo đếm điện năng; quy định mua bán điện nước ngoài; quy định ngừng giảm mức cung cấp điện và các quy định khác;

h) Quy định về giấy phép hoạt động điện lực;

i) Quy định các hành vi vi phạm và hình thức xử lý các hành vi vi phạm quy định của pháp luật trong lĩnh vực quản lý nhà nước được giao;

k) Các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về thực hiện quy hoạch phát triển điện lực; đầu tư xây dựng dự án điện lực; phát triển điện năng lượng tái tạo, điện năng lượng mới; giấy phép hoạt động điện lực; phát triển thị trường điện cạnh tranh, thị trường điện kỳ hạn; giá điện và hoạt động mua bán điện; điều độ, vận hành hệ thống điện quốc gia;

l) Hoạt động chuyển đổi số; xây dựng kế hoạch, nguồn lực chi thường xuyên hàng năm để thiết lập, duy trì việc quản lý, quản trị, vận hành và phát triển Hệ thống thông tin năng lượng Việt Nam.

2. Xây dựng, trình cấp có thẩm quyền ban hành hoặc công nhận để áp dụng các quy phạm kỹ thuật, các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, định mức kinh tế - kỹ thuật áp dụng cho công trình xây dựng điện lực theo quy định của pháp luật về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật; ban hành theo thẩm quyền các văn bản hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ về lĩnh vực được phân công; các văn bản cá biệt; văn bản quy phạm nội bộ theo quy định của pháp luật.

3. Hướng dẫn, kiểm tra thực hiện, kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ các nội dung không phù hợp đối với các văn bản quy phạm pháp luật, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình, dự án, đề án về điện lực, điều tiết điện lực sau khi được phê duyệt hoặc ban hành; hướng dẫn, kiểm tra thực hiện các quy định của pháp luật và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về lĩnh vực điện lực, điều tiết điện lực theo quy định của pháp luật.

4. Tham mưu, giúp Bộ trưởng Bộ Công Thương và thực hiện quản lý nhà nước về đầu tư xây dựng thuộc thẩm quyền của Bộ Công Thương đối với các dự án trong lĩnh vực phát triển điện lực (bao gồm: nhiệt điện, điện hạt nhân, thuỷ điện, truyền tải điện, phân phối điện, điện nông thôn, điện năng lượng mới và điện năng lượng tái tạo):

a) Thẩm định, trình phê duyệt chủ trương đầu tư; thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi; thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở; thẩm tra quyết toán vốn đầu tư dự án hoàn thành; tổ chức kiểm tra công tác nghiệm thu các dự án, công trình điện lực thuộc thẩm quyền quản lý của Bộ Công Thương theo các quy định của của pháp luật về đầu tư, pháp luật về đầu tư công, pháp luật về đầu tư theo phương thức đối tác công tư và các văn bản hướng dẫn;

b) Tổ chức lựa chọn nhà đầu tư đối với các dự án BOT điện thuộc thẩm quyền theo quy định pháp luật về đầu tư theo phương thức đối tác công tư, đàm phán, hoàn thiện và trình Bộ trưởng Bộ Công Thương ký kết hợp đồng dự án (Hợp đồng BOT, Bảo lãnh Chính phủ), quản lý và kiểm tra việc thực hiện các dự án, giải quyết các vướng mắc liên quan đến dự án nguồn điện đầu tư theo hình thức BOT theo quy định của pháp luật;

c) Trình Bộ trưởng Bộ Công Thương đề xuất chủ trương đầu tư để trình cấp có thẩm quyền chấp thuận đối với dự án điện năng lượng tái tạo, điện năng lượng mới thuộc khu vực biển liên vùng thuộc thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư của Thủ tướng Chính phủ; trình Bộ trưởng Bộ Công Thương văn bản tham gia ý kiến về điều kiện đầu tư, chuyển nhượng dự án, cổ phần, phần vốn góp của nhà đầu tư nước ngoài đối với các dự án điện năng lượng tái tạo và năng lượng mới theo quy định pháp luật về đầu tư trong lĩnh vực điện lực (nếu có);

d) Tổng hợp thông tin, dữ liệu quan trắc thông số nguồn năng lượng sơ cấp và thống kê sản lượng điện của nhà máy điện năng lượng tái tạo, điện năng lượng mới do Quốc hội hoặc Thủ tướng Chính phủ chấp thuận hoặc quyết định chủ trương đầu tư.

5. Thực hiện các nhiệm vụ về điều tiết điện lực:

a) Thẩm định, cấp mới, cấp sửa đổi, bổ sung, cấp lại, cấp gia hạn và thu hồi giấy phép hoạt động điện lực thuộc thẩm quyền của Bộ Công Thương theo phân cấp:

khung giá phát điện, khung giá nhập khẩu điện, khung giá bán buôn điện, khung giá của mức giá bán lẻ điện bình quân, giá dịch vụ truyền tải điện, giá dịch vụ phân phối điện, giá dịch vụ phụ trợ hệ thống điện, giá dịch vụ điều độ vận hành hệ thống điện và giá dịch vụ điều hành giao dịch thị trường điện, biểu giá chi phí tránh được cho nhà máy điện năng lượng tái tạo nhỏ, các loại giá khác theo quy định của pháp luật;

c) Kiểm tra việc thực hiện điều chỉnh giá điện của Tập đoàn Điện lực Việt Nam và các đơn vị điện lực; thực hiện việc công khai minh bạch giá điện;

d) Thẩm định và trình Bộ Công Thương phê duyệt phương thức vận hành hệ thống điện, kế hoạch vận hành thị trường điện cạnh tranh hằng năm; thẩm định và phê duyệt kế hoạch vận hành thị trường điện cạnh tranh hằng tháng;

đ) Đề xuất chương trình phát triển lưới điện thông minh và chương trình quốc gia về quản lý nhu cầu điện để đảm bảo cân bằng cung cầu điện, nâng cao độ tin cậy, chất lượng cung cấp điện; các cơ chế chính sách để thực hiện các chương trình này;

e) Thực hiện công tác quản lý nhà nước theo thẩm quyền đối với hoạt động chỉ huy điều hành hệ thống sản xuất, truyền tải, phân phối và phân bổ điện năng trong hệ thống điện quốc gia; giá điện; điều hành, vận hành giao dịch thị trường điện; cấp giấy phép hoạt động điện lực.

6. Thực hiện chức năng cơ quan chuyên môn về xây dựng thuộc Bộ Công Thương đối với công trình, dự án trong lĩnh vực điện lực theo quy định của pháp luật về xây dựng.

7. Thực hiện nhiệm vụ kiểm tra chuyên ngành về các nội dung thuộc chức năng quản lý nhà nước được giao theo quy định pháp luật.

8. Chủ trì trong lĩnh vực được phân công quản lý việc thực hiện quyền, trách nhiệm, nghĩa vụ của chủ sở hữu nhà nước đối với Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện và thị trường điện Quốc gia (NSMO). Theo dõi hoạt động sản xuất kinh doanh, đầu tư của NSMO. Đầu mối tổng hợp báo cáo các mặt hoạt động đối với NSMO.

9. Thực hiện công tác hợp tác quốc tế và quản lý, tổ chức triển khai thực hiện các dự án hợp tác, tài trợ, hỗ trợ từ các tổ chức quốc tế, chính phủ nước ngoài trong lĩnh vực được giao; thực hiện công tác vận động, tiếp nhận và quản lý nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài trong lĩnh vực được giao theo quy định của Chính phủ và của Bộ Công Thương.

10. Thực hiện rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật; hợp nhất, pháp điển hệ thống quy phạm pháp luật; kiểm tra và xử lý văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực quản lý nhà nước được giao.

11. Tổ chức tuyên truyền, phổ biến và thực hiện truyền thông văn bản quy phạm pháp luật, chủ trương, chính sách về quy hoạch phát triển điện lực, đầu tư xây dựng dự án điện lực; phát triển điện năng lượng tái tạo, điện năng lượng mới; các hoạt động điều tiết điện lực, phát triển thị trường điện cạnh tranh, thị trường điện kỳ hạn, các chương trình quốc gia về quản lý nhu cầu điện và lưới điện thông minh.

12. Xây dựng, vận hành, quản trị hệ thống thông tin, dữ liệu, tài liệu truyền thông đa phương tiện, cổng thông tin điện tử, trang thông tin điện tử của Cục và các công cụ truyền thông trên mạng xã hội theo quy định của pháp luật nhằm phục vụ công tác quản lý nhà nước theo chức năng của Cục.

13. Nghiên cứu, ứng dụng các tiến bộ khoa học, công nghệ về lĩnh vực điện lực và điều tiết điện lực; phát triển thị trường điện lực, phát triển hệ thống điện, phát triển năng lượng mới và năng lượng tái tạo; quản lý nhu cầu điện và tiết kiệm điện, năng lượng; chuyển dịch năng lượng và các các lĩnh vực được phép khác theo quy định của pháp luật.

14. Được yêu cầu các tổ chức cá nhân liên quan đến lĩnh vực điện lực cung cấp thông tin, tài liệu cần thiết cho việc thực hiện các nhiệm vụ được giao; được sử dụng tư vấn trong và ngoài nước trong trường hợp cần thiết theo quy định của pháp luật.

15. Tổ chức tư vấn, đào tạo, phát triển nguồn nhân lực trong lĩnh vực liên quan đến hoạt động điện lực, điều tiết điện lực; phát triển thị trường điện, phát triển năng lượng mới và năng lượng tái tạo; chuyển dịch năng lượng; quản lý nhu cầu điện và tiết kiệm điện; các lĩnh vực khác thuộc phạm vi, chức năng quản lý của Cục.

16. Thực hiện công tác pháp chế, cải cách hành chính trong lĩnh vực được giao và theo kế hoạch cải cách hành chính của Bộ Công Thương.

17. Quản lý tổ chức bộ máy, biên chế; thực hiện chế độ tiền lương và các chính sách đãi ngộ, khen thưởng, kỷ luật, đào tạo, bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ đối với cán bộ, công chức, viên chức theo phân cấp quản lý của Bộ Công Thương và quy định của pháp luật.

18. Quản lý tài chính, tài sản được giao theo phân cấp của Bộ Công Thương và quy định của pháp luật; sử dụng ngân sách nhà nước được cấp và các phí khác theo quy định của pháp luật.

19. Tham mưu quản lý nhà nước và theo dõi hoạt động của các Hội, Hiệp hội ngành nghề hoạt động trong phạm vi ngành, lĩnh vực được phân công phụ trách.

20. Phối hợp Văn phòng Ban Chỉ đạo quốc gia về phát triển điện lực để thực hiện nhiệm vụ tham mưu, giúp việc Ban Chỉ đạo quốc gia về phát triển điện lực.

21. Thực hiện các nhiệm vụ khác do Bộ trưởng Bộ Công Thương giao.