Cấp phép biểu diễn có phù hợp với quy định pháp luật?

Clip có thể tác động tiêu cực đối với xã hội

Liên quan đến vụ việc hai nghệ sĩ xiếc Quốc Cơ - Quốc Nghiệp kết hợp với một hãng xe, thực hiện đoạn clip quảng cáo với những đoạn quay cả hai không đội mũ bảo hiểm, trèo lên xe và làm xiếc chồng đầu lên nhau, cơ quan Công an xác định sự việc diễn ra ở khu vực phường An Khánh, TP. Thủ Đức (TP.Hồ Chí Minh).

Theo thông tin ban đầu từ phía cơ quan chức năng cho biết, bản chất clip của Quốc Cơ - Quốc Nghiệp biểu diễn chồng đầu khi chạy xe khác vụ Ngọc Trinh. Hành vi này có giấy phép trong khu vực hạn chế, đã xin phép dự án, hai nghệ sĩ xiếc có mang đồ bảo hộ, dây bảo hiểm, xe cứu thương, có hợp đồng biểu diễn, quảng cáo. Khi làm clip hoàn chỉnh, phía quay đã dùng kỹ xảo xóa dây bảo hiểm khiến người xem nhìn như biểu diễn thông thường, không mặc bảo hộ.

Mặc dù qua xác minh ban đầu của cơ quan chức năng là như vậy, tuy nhiên, hai nghệ sĩ xiếc Quốc Cơ - Quốc Nghiệp vốn là những người nổi tiếng, có ảnh hưởng lớn trên mạng xã hội. Bởi vậy, dư luận lo ngại việc clip trên khi được lan truyền sẽ gây những hiểu lầm và tác động tâm lý tiêu cực.

Đáng chú ý, đoạn video clip, hình ảnh này lan truyền trong thời điểm “nữ hoàng nội y" Ngọc Trinh vừa bị cơ quan Công an tạm giam 3 tháng (từ 19/10/2023), vì nữ người mẫu này chưa có bằng lái xe A2 nhưng vẫn cùng thầy dạy thực hiện hành vi điều kiển xe mô tô phân khối lớn với các động tác lái xe nguy hiểm, phản cảm...

Tiến sĩ, Luật sư Đặng Văn Cường - Trưởng văn phòng Luật sư Chính Pháp

Trao đổi với Báo Công Thương về vụ việc trên, Tiến sĩ, Luật sư Đặng Văn Cường - Trưởng văn phòng Luật sư Chính Pháp (Đoàn luật sư TP. Hà Nội) phân tích, những diễn biến qua clip quảng cáo là tình huống rất nguy hiểm, có thể tác động những tâm lý tiêu cực đối với xã hội, đặc biệt là đối với các bạn trẻ. Bởi vậy, cơ quan chức năng cần khẩn trương vào cuộc làm rõ để có kết luận và giải quyết theo quy định của pháp luật.

Theo luật sư Cường, đây là hoạt động quảng cáo thực hiện đối với một hãng xe máy điện bởi vậy cơ quan chức năng sẽ làm rõ việc thực hiện hoạt động quảng cáo này có tuân thủ các quy định của luật quảng cáo hay không. Đây không chỉ là hoạt động quảng cáo thông thường mà còn có sự tham gia của nghệ sĩ diễn xiếc, điều đáng chú ý là hành vi diễn xiếc thực hiện trên đường phố nên cũng cần phải xem xét đến việc cấp phép biểu diễn đối với hai nghệ sĩ như thế nào đối với tình huống này.

Hai nghệ sĩ Quốc Cơ - Quốc Nghiệp là những người nổi tiếng trong lĩnh vực diễn xiếc và đã từng biểu diễn ở nước ngoài, được nhiều người biết đến. Biểu diễn là hoạt động nghệ thuật có sự quản lý của nhà nước để đảm bảo an toàn, hạn chế những tác động tiêu cực đối với xã hội. Chính vì vậy, dưới góc độ pháp lý thì không phải chỗ nào cũng có thể làm xiếc, khi tham gia giao thông thì nghệ sĩ xiếc hay người bình thường cũng phải tuân thủ các quy định đảm bảo an toàn được quy định bởi luật giao thông đường bộ. Vì thế, việc biểu diễn của hai nghệ sĩ làm xiếc ở trên đường giao thông nếu không được cơ quan chức năng cho phép, thì đây là hành vi vi phạm pháp luật.

Bên cạnh đó, cơ quan chức năng sẽ làm rõ clip này, đặc biệt là đơn vị sản xuất clip để thực hiện hoạt động quảng cáo có phù hợp với quy định pháp luật về quảng cáo hay không, để xem xét xử lý cả hai nghệ sĩ này và đơn vị thực hiện hoạt động quảng cáo không đúng quy định pháp luật (nếu có).

Luật sư Cường cho biết thêm, theo quy định của pháp luật, người tham gia giao thông bằng xe máy điện trong nhiều trường hợp phải đội mũ bảo hiểm để đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông. Ngoài ra, Luật giao thông đường bộ cũng quy định về quy tắc đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông, trong đó nghiêm cấm các hành vi gây mất an toàn giao thông khi tham gia giao thông của các loại phương tiện tham gia giao thông đường bộ (cả xe máy và xe máy điện).

Cần xem xét lại việc cấp phép biểu diễn cho 2 nghệ sĩ?

Cũng theo luật sư Đặng Văn Cường, cơ quan chức năng sẽ tiếp tục làm rõ tính hợp pháp của hành vi trên. Trong trường hợp hành vi là hợp pháp, được cơ quan có thẩm quyền cho phép cấp phép biểu diễn hoặc cấp phép thực hiện hoạt động quảng cáo theo quy định của pháp luật, thì có thể sẽ xem lại thủ tục cấp phép này có đúng hay không, có phù hợp với quy định pháp luật hay không, việc tổ chức thực hiện có đảm bảo an toàn hay không, hình ảnh clip có được cách ghép chỉnh sửa để tăng tính chất mạo hiểm hay không.

"Nếu hành vi là hợp pháp phải được cơ quan có thẩm quyền cho phép thì hai nghệ sĩ này không vi phạm pháp luật và không bị xử lý. Tuy nhiên, hành vi quảng cáo như vậy là không phù hợp và có thể gây ra tác động tiêu cực đối với xã hội. Cơ quan chức năng và đơn vị quảng cáo cần cân nhắc trong việc công khai những clip quảng cáo như vậy", luật sư Đặng Văn Cường nhận định thêm.

Trong quá trình hai nghệ sĩ Quốc Cơ, Quốc Nghiệp quay clip đi xe máy điện chồng đầu có sử dụng dây bảo hộ. (Ảnh cắt từ clip)

Theo phân tích của luật sư Cường, đây không phải là phương tiện thể thao và người điều khiển phương tiện trong quảng cáo không phải là vận động viên thể thao, nên nội dung clip hình ảnh quảng cáo có thể gây ra hiểu lầm. Đối với các hoạt động thể thao phải thành lập thành các câu lạc bộ, được Nhà nước cho phép và quản lý, đặc biệt là các môn thể thao mạo hiểm. Các câu lạc bộ phải có những biện pháp đảm bảo an toàn khi tập luyện, biểu diễn.

Còn trường hợp hành vi không có sự cho phép của cơ quan chức năng phải được xác định là hành vi vi phạm pháp luật, thì cơ quan chức năng sẽ đánh giá những tác động tiêu cực từ những hình ảnh phản cảm này đối với xã hội. Trong trường hợp cơ quan chức năng xác định là ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự, an toàn xã hội thì hai nghệ sĩ này có thể còn xử lý hình sự, theo quy định tại điều 318 Bộ Luật hình sự về tội gây rối trật tự công cộng giống như trường hợp của Ngọc Trinh và trường hợp của hai vợ chồng "làm xiếc" trên xe SH trên đèo Hải Vân vừa qua, chứ không đơn giản chỉ là áp dụng chế tài hành chính.

Đối với đơn vị thực hiện hoạt động quảng cáo, cơ quan chức năng sẽ làm rõ doanh nghiệp này có thực hiện hoạt động quảng cáo theo đúng quy định của luật quảng cáo hay không, việc quảng cáo có xin phép và được cấp có thẩm quyền cho phép tổ chức thực hiện hoạt động quảng cáo như vậy hay không, để xử lý theo quy định của pháp luật về quảng cáo.

Trong trường hợp hành vi được xác định đến mức nguy hiểm cho xã hội, cả nghệ sĩ và doanh nghiệp thực hiện hoạt động quảng cáo đều có thể bị xem xét xử lý với những chế tài nghiêm khắc. Vấn đề này cơ quan chức năng cũng sẽ tiếp tục làm rõ hành vi, trình tự thủ tục thực hiện hoạt động quảng cáo, đánh giá tác động của hành vi đã gây ra đối với xã hội để xem xét xử lý bằng những chế tài của pháp luật, phù hợp với các quy định của pháp luật hiện hành.

“Từ vụ án với Ngọc Trinh và một số sự việc gần đây cho thấy, hoạt động thể thao giải trí tự phát có thể gây ra nguy hiểm cho bản thân người tham gia và những người khác. Khi hoạt động thể thao diễn ra nơi công cộng mà không có sự cho phép của cơ quan chức năng, thì có thể ảnh hưởng đến trật tự công cộng và hậu quả pháp lý là khó tránh khỏi”, luật sư Đặng Văn Cường chia sẻ.