Tin Khu Vực
CôngThương - Bà Lại Việt Anh - Trưởng phòng Pháp chế, Cục Thương mại điện tử và công nghệ thông tin (Bộ Công Thương) trao đổi với phóng viên Báo Công Thương về tình trạng nói trên.
Phương thức hoạt động của các DN TMĐT “trá hình” này như thế nào, thưa bà?
- Theo phản ánh của nhiều tổ chức, cá nhân, các DN dạng này đều có điểm chung về cách thức hoạt động. Trước tiên, một website sẽ được lập ra để cung cấp dịch vụ sàn giao dịch TMĐT. Trên đó, những thành viên đã nộp tiền có quyền mở gian hàng ảo để giới thiệu hàng hóa hoặc bán sản phẩm, dịch vụ. Nếu dừng lại ở đó thì không có vấn đề gì. Mô hình này là TMĐT chân chính.
.jpg) |
| Bà Lại Việt Anh - Trưởng phòng Pháp chế, Cục Thương mại điện tử và công nghệ thông tin (Bộ Công Thương) |
Nhưng điểm mấu chốt ở đây là bên cạnh việc cung cấp dịch vụ sàn giao dịch TMĐT như một cái cớ, những DN TMĐT “trá hình” lại chủ yếu tập trung vào hoạt động “phát triển mạng lưới gian hàng” diễn ra ở bên ngoài website. Sau khi đóng một khoản phí ban đầu thì bên cạnh việc được mở gian hàng ảo trên website, mỗi thành viên lại trở thành cộng tác viên kinh doanh cho chính DN đó, được khuyến khích đi lôi kéo, giới thiệu người khác tham gia mua gian hàng ảo và hưởng hoa hồng vài chục phần trăm cho mỗi hợp đồng mà mình giới thiệu.
Theo hứa hẹn của các DN này, tổng mức hoa hồng hoặc tổng mức thu nhập (kể cả trực tiếp và gián tiếp từ những tầng tiếp thị bên dưới) có thể lên đến cả trăm triệu đồng. Sự hứa hẹn hấp dẫn đó đã lôi kéo được rất nhiều người tham gia, thậm chí cả những người không hiểu biết nhiều về TMĐT.
Sự không minh bạch và rủi ro của mô hình đó là ở chỗ nào?
- Trái với giao dịch TMĐT thông thường, đa số người đóng tiền tham gia vào sàn giao dịch TMĐT của những DN này không thực sự nhằm mục đích kinh doanh trên sàn TMĐT, mà để trở thành thành viên, có chân trong mạng lưới rồi đi lôi kéo, giới thiệu người khác tham gia và hưởng hoa hồng từ sự giới thiệu đó.
Mô hình này tiềm ẩn rủi ro rất lớn khi các hoạt động đều diễn ra bên ngoài website và đều không có các giấy tờ làm bằng chứng cụ thể, như: Hợp đồng giữa DN với các thành viên mạng lưới không quy định rõ cơ chế trả hoa hồng, trả thưởng. Tất cả là hứa hẹn, trao đổi bằng miệng. Giao dịch đóng tiền của thành viên khi vào mạng lưới cũng không có hóa đơn, chứng từ ghi nhận.
Hoạt động này, nếu phổ biến sẽ gây ảnh hưởng gì tới sự phát triển của TMĐT VN?
- Như đã nói ở trên, do mức hoa hồng hấp dẫn và cơ chế phân chia hoa hồng đa cấp, phần lớn những người nộp phí mua gian hàng ảo trên website đều hướng tới mục tiêu thu lợi nhuận từ hoạt động giới thiệu, lôi kéo người khác tham gia thay vì để tiến hành kinh doanh sàn giao dịch TMĐT. Kết quả là đa số gian hàng trên các website dạng này đều là gian hàng trống, không có thông tin gì về chủ gian hàng cũng như sản phẩm cần bán.
Sự tồn tại của các sàn giao dịch TMĐT, các DN với mục đích huy động vốn từ mạng lưới người tham gia có thể gây tổn hại đến hình ảnh của các DN TMĐT chân chính, tổn hại đến niềm tin của cộng đồng, gây cản trở sự phát triển của TMĐT Việt Nam. Mà trong giai đoạn TMĐT đang bắt đầu phát triển sôi động như hiện nay thì tác động đó rất xấu.
Bà bình luận gì về thông tin là một số DN loại này đang lợi dụng danh nghĩa được Bộ Công Thương cấp phép và bảo trợ để tạo dựng niềm tin và lôi kéo người tham gia?
- Theo quy định của Thông tư 46/2010/TT-BCT, Cục TMĐT&CNTT là đơn vị xác nhận đăng ký hoạt động cho các sàn giao dịch (GD) TMĐT.
Theo phạm vi điều chỉnh của thông tư này, những DN thuộc diện đăng ký phải là những DN thực sự hoạt động trong lĩnh vực TMĐT. Họ cung cấp dịch vụ sàn GD TMĐT - là các website trên đó cá nhân, thương nhân, tổ chức không phải chủ sở hữu website có thể tiến hành bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ của mình cho người khác. Phạm vi điều chỉnh của thông tư không bao gồm các website có mô hình hoạt động phức hợp như trên, cũng không quy định về các giao dịch trong đó thành viên trên website tham gia môi giới, kiếm lời từ hoa hồng trả cho việc giới thiệu người tham gia. Do đó, Cục TMĐT&CNTT không xác nhận đăng ký dịch vụ sàn GD TMĐT theo quy định của Thông tư 46/2010/TT-BCT cho những doanh nghiệp hoạt động theo mô hình nêu trên.
Đối với DN TMĐT được xác nhận đăng ký, thì việc cấp đăng ký không phải là một sự đảm bảo về uy tín của doanh nghiệp hay chất lượng của hàng hóa, dịch vụ quảng bá trên website. Bộ Công Thương và các đơn vị thuộc Bộ không bảo trợ hay đảm bảo uy tín cho bất kỳ DN kinh doanh TMĐT nào đang hoạt động trên thị trường.
Xin cảm ơn bà!
Phiên bản di động