Cần tăng cường kỹ năng chuyển đổi sang cách mạng 4.0

Trong bản báo cáo nghiên cứu của ADB về lợi ích của Cách mạng 4.0 thông qua phát triển kỹ năng, khi xem xét các ngành logistics và chế biến nông sản ở Việt Nam, ADB đánh giá, cả hai lĩnh vực này đều quan trọng đối với tăng trưởng kinh tế, việc làm, năng lực cạnh tranh quốc tế và tận dụng cuộc Cách mạng 4.0 tại Việt Nam. Trong đó, Cách mạng 4.0 có thể sẽ cắt giảm tối đa khoảng 30% việc làm trong các ngành logistics và chế biến nông sản, song sự cắt giảm này sẽ được bù đắp lại nhiều hơn bằng nhu cầu lao động mới, từ đó có thể dẫn tới lợi ích tích cực về việc làm ở cả hai ngành.

Ảnh minh họa

Giám đốc quốc gia của ADB tại Việt Nam - Andrew Jeffries, nhận định: “Ứng dụng các công nghệ của Cách mạng 4.0 sẽ góp phần giúp cho Việt Nam dịch chuyển lên trên trong chuỗi giá trị sản xuất và dịch vụ. Việt Nam cần cân nhắc những cách tiếp cận mới, để bảo đảm lợi ích bao trùm và sự bảo trợ xã hội đối với các công nhân tay nghề thấp, đặc biệt là những người có nguy cơ bị thay thế và những người cần nâng cao tay nghề. Đầu tư thỏa đáng và kịp thời vào phát triển kỹ năng, có thể giúp Việt Nam không những khai thác được tiềm năng của Cách mạng 4.0 nhằm nâng cao năng suất, mà còn bảo đảm Cách mạng 4.0 sẽ mang lại lợi ích cho người lao động”.

ADB cho rằng, do tác động tiêu cực của dịch COVID-19 tới các chuỗi cung ứng và chuỗi giá trị toàn cầu, ngành chế biến nông sản của Việt Nam sẽ cần phải điều chỉnh để phù hợp với sự thay đổi hành vi của người tiêu dùng. Mặc dù ngành logistics có thể chứng kiến sự tăng trưởng mạnh sau đại dịch, do sự gia tăng của thương mại điện tử và tính chất đang thay đổi của ngành bán lẻ, cả hai ngành này sẽ phải tích hợp các chuỗi cung ứng điện tử và khởi động những sáng kiến số khiến nhu cầu nâng cao năng lực và đào tạo lại thậm chí còn cấp thiết hơn.

Mặc dù 68% số cơ sở đào tạo ở Việt Nam báo cáo rằng, họ đã được trang bị tốt cho cách mạng 4.0, con số này vẫn thấp hơn so với Campuchia (73%), Philippines (81%) và Indonesia (95%). Cũng có sự khác biệt về nhận thức giữa cơ sở đào tạo và nhà tuyển dụng lao động về sự sẵn sàng cho công việc của học viên tốt nghiệp. Chỉ 4% số cơ sở đào tạo báo cáo, có sử dụng các nền tảng giáo dục trực tuyến, trong khi 18% báo cáo đã sử dụng các công cụ thực tế ảo và thực tế tăng cường cho việc giảng dạy.

Chuyên gia giáo dục của ADB - Shanti Jagannathan, nhận định: “Khi các công nghệ của Cách mạng 4.0 nhanh chóng phủ rộng, các khoản đầu tư vào năng lực kỹ thuật số sẽ nâng cao cơ hội của thanh thiếu niên, người lớn tuổi trong việc tiếp cận việc làm có chất lượng cao hơn và giảm rủi ro mất việc làm. Bây giờ là thời điểm để tư duy lại về việc trang bị kỹ năng, thông qua sử dụng những nền tảng ảo và công nghệ di động, phát triển đào tạo linh hoạt đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động”.