Cần nhạc trưởng để thực hiện chương trình tổng thể hỗ trợ doanh nghiệp

Chính phủ coi doanh nghiệp như những "pháo đài" trong phòng chống dịch bệnh Covid-19

Chủ động nhận diện tình hình

Tại cuộc làm việc với các tập đoàn kinh tế tư nhân nhằm huy động hiến kế, chủ động, sáng tạo và đóng góp của kinh tế tư nhân đối với sự phát triển đất nước trong bối cảnh đại dịch Covid-19 lây lan trên toàn cầu, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu các doanh nghiệp có các kịch bản để bảo đảm hoạt động liên tục, không bị gián đoạn vì bất cứ tình huống nào với tinh thần “dịch bệnh làm chúng ta khó khăn gấp đôi nhưng chúng ta phải cố gắng gấp ba”.

Chia sẻ với khó khăn của các doanh nghiệp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc hoan nghênh, đánh giá cao sự kiên cường vươn lên của các tập đoàn, doanh nghiệp trong cả nước, kể cả doanh nghiệp nhỏ và vừa, “gặp rất nhiều khó khăn, trở ngại nhưng đã cố gắng duy trì và phát triển”. Theo Thủ tướng, càng khó khăn, càng thử thách lòng người, các doanh nghiệp đã thể hiện bản lĩnh Việt Nam. Chúng ta có sức đề kháng tốt, đã tự đề ra một chương trình hành động cụ thể để có thể vươn ra trong bối cảnh khó khăn, thách thức rất lớn.

Nhắc lại phát biểu trên 700.000 doanh nghiệp Việt Nam chính là những "pháo đài" trong phòng, chống dịch, Thủ tướng nêu rõ: Chống dịch, chống suy thoái xã hội, đặc biệt là tạo điều kiện doanh nghiệp phát triển, giải quyết việc làm, chống thất nghiệp, bảo đảm kinh tế vĩ mô là những yêu cầu đặt ra, không tập trung riêng một khía cạnh nào.

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cho biết sẽ có một chương trình tổng thể hỗ trợ doanh nghiêp

Thủ tướng nhất trí cho rằng, nhân dịp này, các doanh nghiệp cần tái cơ cấu, sắp xếp phù hợp, đặc biệt là quản trị tốt, ứng dụng công nghệ, tăng cường hợp tác liên kết, chia sẻ rủi ro, thậm chí chia sẻ lợi nhuận.

Chính phủ sẽ cải cách mạnh mẽ hơn, tạo môi trường đầu tư kinh doanh tốt hơn, toàn diện hơn, đặc biệt là ứng dụng những dịch vụ công trực tuyến cấp độ 3, cấp độ 4 để giảm phiền hà, tạo thuận lợi cho sự phát triển. Chính phủ cũng nêu cao tinh thần trách nhiệm trước Nhân dân, trước doanh nghiệp, tiếp tục hoàn thiện thể chế và có những kịch bản ứng phó với tình hình mới một cách phù hợp, không để đất nước rơi vào tình trạng khó khăn, doanh nghiệp đình đốn.

“Chúng ta sẽ có chương trình tổng thể hỗ trợ doanh nghiệp một cách toàn diện, giảm chi phí cho doanh nghiệp, kể cả miễn, giảm thuế, phí, lãi suất vay, giãn hoãn nợ, cho chậm nộp, kể cả thuế, phí bảo hiểm, đặc biệt là những lĩnh vực ngành nghề chịu tác động nặng nề do dịch bệnh Covid-19”, Thủ tướng tuyên bố. Tuy nhiên, sự hỗ trợ phải có chọn lọc, không cào bằng, không dàn đều. Đồng thời chuẩn bị một chương trình toàn diện, kỹ càng phục hồi kinh tế sau khi dịch kết thúc, đặc biệt những ngành nghề thiệt hại nặng cần tập trung hơn, bao gồm cả chương trình kích cầu.

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh bày tỏ thực hiện nghiêm sự chỉ đạo của Chính phủ, có các giải pháp tháo gỡ khó khăn hỗ trợ doanh nghiệp nói chung các tập đoàn kinh tế tư nhân nói riêng phát triển mạnh mẽ.

Theo Bộ trưởng, mặc dù chúng ta đã có thành công bước đầu trong việc phòng chống dịch Covid-19 song tình hình cho thấy dịch bệnh vẫn đang diễn biến phức tạp khi đã lan đến 118 quốc gia và vùng lãnh thổ. “Nguy cơ lớn nhất là các biện pháp cực đoan trong phòng chống dịch bệnh của các nước, nó sẽ cản trở trong lưu thông và luân chuyển của các nước về kinh tế và thương mại”- Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nói.

Trong bối cảnh đó vẫn xuất hiện những tín hiệu đáng mừng trong tăng trưởng kinh tế. Lĩnh vực xuất nhập khẩu- lĩnh vực mà Bộ Công Thương thời gian qua đã vào cuộc một cách quyết liệt ngay từ đầu dịch Covid -19 để thực hiện mục tiêu kép của Chính phủ, vừa phòng chống dịch, vừa bảo đảm mục tiêu tăng trưởng- là một ví dụ. Mặt hàng nông sản về cơ bản đã không còn tồn đọng tại các cửa khẩu. Nếu như tháng 1/2020 còn nhập siêu mấy trăm triệu USD thì sang tháng 2 đã xuất siêu trên 1,8 tỷ USD.

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh khẳng định, cần tiếp tục chủ động nắm bắt tình hình để có giải pháp hiệu quả hỗ trợ doanh nghiệp

Cùng với đó tháng 2 xuất khẩu đã tăng đến 50,3% so với cùng kỳ năm trước và tăng hơn 30% so với tháng 1. Thay vì dự báo chỉ tăng trưởng 2,4% trong 2 tháng trên thực tế đã tăng đến 8,4%.

Qua quá trình nắm bắt thực tế và cập nhật tình hình, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh đã nêu lên 4 vấn đề mà các doanh nghiệp trong nước gặp phải trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19. Một là câu chuyện của nguồn cung trong các chuỗi cung ứng mà chúng ta tham gia. Hai là câu chuyện về thị trường, các thị trường có vấn đề dẫn đến cầu của thị trường giảm hẳn. Ba là vấn đề nguồn nhân công. Bốn là dòng tiền và khả năng trong nguồn lực tài chính.

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho rằng, thời gian qua chúng ta đã chủ động thì tới đây càng cần chủ động hơn nữa bởi như Bộ trưởng phân tích “trong nguy có cơ”, chúng ta càng vào sớm, chúng ta tái cơ cấu tổ chức tốt hơn thì càng chiếm lĩnh thị trường tốt hơn hậu dịch bệnh. “Đây cũng là cái lạc quan để nhìn vào hướng đó”- Bộ trưởng nói.

Trên thực tế, hiện Trung Quốc đã kiểm soát dịch bệnh mạnh mẽ, từ 2/3 các doanh nghiệp dệt may, da giày và các ngành công nghiệp hỗ trợ 2 ngành này bắt đầu khôi phục sản xuất. Nguồn cung cho các ngành dệt may da giày của chúng ta tuy có độ trễ khoảng từ 3-4 tuần nhưng có điều kiện để hồi phục.

Cùng đó tình hình dịch bệnh vừa qua cũng cho thấy sự phụ thuộc lẫn nhau về thị trường. Thế nên hiện Trung Quốc vừa ban hành hàng loạt chính sách như mở rộng số nước nhập khẩu, đẩy nhanh tiến trình mở cửa các sản phẩm mới vào Trung Quốc. Đồng thời khôi phục các giải pháp để đưa hàng qua biên giới.

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, ngay ngày mai 13/3/2020, dự kiến Bộ trưởng sẽ có cuộc điện đàm với Bí thư Tỉnh ủy Vân Nam và Khu tự trị Quảng Tây và sau đó là Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc để bảo đảm khôi phục lại hoạt động bình thường thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc trên cơ sở hợp tác y tế song phương và các cơ quan chức năng để bảo đảm phòng chống dịch bệnh, từ đó góp phần tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Nhất là vấn đề đưa nhân lực qua biên giới để thực hiện vấn đề vận chuyển, bốc xếp hàng hóa bên cạnh việc tạo điều kiện cần bảo đảm nghiêm ngặt các yêu cầu về y tế, bảo hộ công dân,

Bộ trưởng đề xuất cần có một cơ quan Chính phủ đóng vai trò nhạc trưởng để phối hợp nỗ lực các bộ ngành trong việc thực hiện các giải pháp tổng thể để hỗ trợ các doanh nghiệp một cách hiệu quả nhất, có tính đến các đặc thù của từng lĩnh vực ngành hàng. Song song đó cũng cần lên được các kịch bản đối phó với dịch Covid-19 tới đây kể các kịch bản cho các tình huống xấu nhất.

“Cần sớm đẩy nhanh tái cơ cấu ngành kinh tế đặc biệt là một số ngành công nghiệp để bảo đảm chủ động cao hơn nữa trong nguồn cung”- Bộ trưởng đề xuất

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh đề xuất Chính phủ sớm ban hành nghị quyết về công nghiệp hỗ trợ, đồng thời có cơ chế tín dụng hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp về công nghiệp hỗ trợ. Cũng nhằm bảo đảm nguồn cung cho dệt may và da giày, Bộ trưởng nêu lên yêu cầu thay đổi tư duy của một số địa phương quan ngại về môi trường để không cho phát triển các dự án về sợi, nhuộm bởi hiện nay chúng ta có đủ năng lực và công cụ pháp lý để bảo vệ môi trường.

Doanh nghiệp đặt niềm tin ở Chính phủ

Phát biểu tại cuộc làm việc, các tập đoàn đều thể hiện đồng tình, ủng hộ, nỗ lực thực hiện mục tiêu kép mà Thủ tướng đề ra: Vừa chống dịch tốt, vừa phát triển sản xuất kinh doanh. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chắc chắn lãnh đạo vượt qua khó khăn này là ý kiến chung của nhiều doanh nghiệp.

Về mục tiêu đầu tiên, các doanh nghiệp cho biết, rất tin tưởng vào các biện pháp của Chính phủ và đã nhanh chóng có kịch bản ứng phó. Đơn cử như Hãng hàng không Vietjet đã khởi động Uỷ ban khẩn cấp phòng chống dịch vào ngày 21/1/2020. “Chúng tôi đã góp một phần trách nhiệm của mình để giải quyết phương tiện đi lại tuyệt đối an toàn cho hành khách, kiểm soát dịch bệnh”, bà Hồ Ngọc Yến Phương, Phó Tổng giám đốc Vietjet nói.

Một số doanh nghiệp cho biết, hầu như đã chuyển sang làm việc online, hạn chế làm việc trực tiếp; tuyên truyền cho các công nhân lao động, trong đó có chuyên gia nước ngoài, tuân thủ nghiêm các quy định phòng chống dịch, đặc biệt là cách ly y tế.

Mặc dù bày tỏ trăn trở trước sự ảnh hưởng nặng nề của dịch đối với ngành du lịch, các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này cho rằng, các biện pháp của Chính phủ về giảm bớt luồng khách từ nước ngoài là cần thiết bởi, “chống được dịch, ổn định tâm lý, có môi trường an toàn thì du khách mới an tâm, mới đi du lịch”, như ý kiến của đại diện Vietravel, công ty vừa đưa ra chương trình “Việt Nam an toàn”. Cùng quan điểm, một số ý kiến cho rằng, ổn định tâm lý là điều quan trọng, cần chống tâm lý hoang mang, lo lắng bởi cái đáng sợ nhất chính là nỗi sợ hãi.

Tập đoàn thực phẩm Massan cho biết, các nhà máy của tập đoàn đang chạy hết công suất để bảo đảm cung ứng thực phẩm cho người dân. Đại diện doanh nghiệp kiến nghị, đây là thời điểm thúc đẩy thương mại điện tử. Tập đoàn có kế hoạch để khuyến khích ngày càng nhiều người dân chọn cách thức mua hàng trực tuyến

Các doanh nghiệp kiến nghị Chính phủ có chính sách ưu đãi, hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn như các giải pháp miễn, giảm, giãn nộp thuế, phí, thúc đẩy các phương thức thanh toán không dùng tiền mặt, cơ cấu lại các khoản nợ… Có ý kiến kiến nghị miễn thuế nhập khẩu và thuế bảo vệ môi trường cho nhiên liệu bay, miễn giảm từ 50% tới 70% phí dịch vụ hoạt động hàng không. Các cơ quan chức năng của Chính phủ cần rà soát lại quy định, tạo môi trường đầu tư thông thoáng để khi dịch chấm dứt, doanh nghiệp “rộng tay, rộng chân hơn để phát triển”, như kiến nghị của đại diện Tập đoàn Vingroup.

Nhiều doanh nghiệp khẳng định, chuẩn bị sẵn sàng tâm thế để ngay sau khi dịch kết thúc thì phát triển mạnh hơn, bù đắp lại thiệt hại kinh tế do dịch gây ra, như lò xo bị nén lại, nay bật lên.