Cần các giải pháp điều hành giá hiệu quả trong tình hình mới

Bám sát diễn biến thị trường và có giải pháp điều hành giá hiệu quả

Tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhận định, giá cả trong tháng đầu năm 2020 vừa có yếu tố bình thường và bất thường. Làm rõ hơn, Phó Thủ tướng cho rằng, yếu tố bình thường là việc giá cả tăng vào dịp cuối năm, nhưng bất thường là CPI cao nhất trong 7 năm qua, đạt mức 1,23% so với tháng 12/2019.

Về nguyên nhân, theo Trưởng Ban Chỉ đạo điều hành giá có nhiều nguyên nhân khác nhau, song nguyên nhân chính là do tác động của dịch tả lợn châu Phi khiến nguồn cung thịt lợn dù vẫn đảm bảo song giá cả tăng cao, từ 80.000 - 86.000 đồng/kg lợn hơi, đã tác động không nhỏ đến diễn biến chung của thị trường.

Dẫn số liệu từ Tổng cục Thống kê cho biết giá lợn hơi hiện nay vẫn giữ ở mức cao hơn 8,29% so với tháng 12/2019, Phó Thủ tướng Vương Định Huệ nêu cầu hỏi do cung-cầu hay là do độc quyền cung ứng dẫn đến tình hình nói trên và đề nghị các cơ quan chuyên ngành phải làm rõ việc hạch toán chi phí, giá thành, giá bán thịt lợn cũng như thị phần của các doanh nghiệp chăn nuôi, sớm báo cáo Ban Chỉ đạo.

“Bộ NN&PTNT báo cáo việc thực hiện quyết định nhập khẩu thịt lợn thành phẩm, việc tái đàn, cung ứng thịt lợn sau Tết” – Phó Thủ tướng chỉ đạo đối với Bộ NN&PTNT và nhấn mạnh thêm, các Bộ, ngành, địa phương khẩn trương thực hiện theo các chỉ đạo tại Kết luận số 03 ngày 4/1/2020 để kiểm soát lạm phát theo kịch bản từ đầu năm và cả năm 2020. Trong đó, Bộ Công Thương phải trả lời làm rõ vì sao giá thành thịt lợn thấp mà giá bán lại vẫn cao và vì sao không thiếu thịt lợn mà giá không giảm xuống.

Về nội dung này, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết, Bộ Công Thương và các cơ quan liên ngành sẽ kiểm tra việc sản xuất, cung ứng và giá bán thịt lợn trong những ngày tới để có báo cáo Ban Chỉ đạo điều hành giá.

Trong khi đó, theo Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến, hiện nay có 19 tỉnh, thành phố hoàn toàn hết dịch tả lợn châu Phi; 37 tỉnh có 85% xã, phường không xuất hiện dịch qua 30 ngày. Tính đến hết tháng 1/2020, cả nước chỉ thực hiện tiêu hủy 11.845 con lợn, giảm 99% so với tháng 5/2019 - tháng đỉnh cao của tiêu hủy lợn dịch trong khi số lượng lợn xuất chuồng tăng hơn 20% so với tháng trước. Đây là điều kiện tốt để doanh nghiệp, người nuôi tái đàn.

Sau ý kiến của đại diện các bộ, ngành, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ bổ sung thêm, ngoài các vấn đề liên quan đến giá cả mặt hàng thịt lợn, Bộ Công Thương có trách nhiệm phối hợp với Bộ Tài chính theo dõi sát giá xăng dầu thế giới để dự báo các diễn biến, trên cơ sở đó sử dụng linh hoạt quỹ bình ổn giá để bình ổn giá xăng dầu. Bộ NN&PTNT phối hợp với các bộ, ngành, địa phương, các doanh nghiệp tổ chức quyết liệt các giải pháp để bình ổn giá, giảm giá mặt hàng thịt lợn, báo cáo cụ thể Chính phủ, đồng thời tăng cường công tác chỉ đạo các doanh nghiệp trong việc thúc đẩy khâu phân phối, bán lẻ.

“Nhà nước không can thiệp thô bạo vào thị trường nhưng phải bảo đảm hài hoà lợi ích sản xuất, người tiêu dùng và xã hội” - Phó Thủ tướng khẳng định.

Ứng phó hiệu quả với dịch Corona

Với nhận định dịch cúm chủng mới nCoV xuất hiện đã và sẽ tác động tới tình hình kinh tế giá cả thế giới, Phó Thủ tướng chỉ rõ, dịch nCoV sẽ tác động lớn nhất tới lĩnh vực nhiên liệu và năng lượng theo xu hướng giảm do kinh tế thế giới sẽ giảm sâu hơn dự báo, tác động tới ngành hàng không và kéo theo ngành du lịch cũng suy giảm. Trong khi đó, Việt Nam là nước có kim ngạch xuất, nhập khẩu lớn, thì những tác động nói trên sẽ có cả mặt lợi và không lợi (điển hình như giá xăng dầu trong nước giảm, người dân được lợi nhưng giá xuất khẩu dầu thô của PVN cũng sẽ giảm). Do đó, Phó Thủ tướng yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương cần có giải pháp ứng phó phù hợp, đồng thời phối hợp hiệu quả nhằm giảm thiểu tác động bất lợi từ dịch nCoV.

Cụ thể, trước bối cảnh dịch cúm nCoV dẫn đến việc hạn chế giao thương, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ NN&PTNT chỉ đạo việc chế biến sâu, điều chỉnh nguồn hàng, tăng cường sản phẩm thay thế như làm thức ăn gia súc để không phải nhập khẩu. Đồng thời, đẩy mạnh công tác xúc tiến thị trường xuất khẩu nông sản tới Nga, Hoa Kỳ và Brazil trong 3 tháng tiếp theo.

Về tình hình đảm bảo nguồn cung ứng và giá cả các mặt hàng y tế phục vụ công tác phòng, chống dịch nCoV, cụ thể là khẩu trang, nước sát trùng… Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ giao Bộ Công Thương, trực tiếp là lực lượng Quản lý thị trường và thanh tra tài chính tăng cường kiểm tra, xử phạt hành vi không niêm yết giá hoặc niêm yết nhưng tăng giá bán.

Báo cáo về nội dung này, ông Nguyễn Anh Tuấn - Cục trưởng Cục Quản lý giá - cho biết, khẩu trang không nằm trong diện bình ổn, quản lý giá nhưng theo Nghị định số 109/2013/NĐ-CP ngày 24/9/2013 thì mặt hàng này phải niêm yết giá và Nghị định 109 quy định thanh tra tài chính, quản lý thị trường thực hiện kiểm tra, xử phạt.

Làm rõ hơn, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải bổ sung, Điều 10, Luật Giá cấm tổ chức, cá nhân kinh doanh lợi dụng thiên tai, địch hoạ để kinh doanh hàng hóa trục lợi. Nghị định số 185 của Chính phủ quy định về xử phạt hành chính cũng quy định mức xử lý với hàng giả, kém chất lượng trong khi đó Điều 196 Bộ luật Hình sự quy định việc găm hàng làm khan hiếm hàng hóa khi thiên tai, địch hoạ sẽ bị phạt từ 30-300 triệu đồng và phạt tù tới 3 năm.