Cải cách hành chính ở Bộ Công Thương: Tiên phong, đột phá và hiệu quả

Đột phá tạo hiệu quả

Báo cáo của Bộ Công Thương cho thấy, công tác cải cách hành chính (CCHC) ở mọi thời kỳ, đặc biệt giai đoạn 2016 - 2020, luôn được lãnh đạo Bộ quan tâm, chú trọng, chỉ đạo sát sao, đồng bộ ở tất cả các lĩnh vực. Ngay từ đầu nhiệm kỳ 2016 - 2020, quán triệt tinh thần Chính phủ hành động, kiến tạo vì lợi ích của người dân, doanh nghiệp (DN), Bộ Công Thương đã xây dựng và thực hiện quyết liệt các chương trình CCHC, trong đó ưu tiên đơn giản hóa, cắt giảm thủ tục hành chính; điều kiện đầu tư kinh doanh và cải cách kiểm tra chuyên ngành. Lãnh đạo Bộ thường xuyên lồng ghép, phổ biến, quán triệt sâu rộng về tầm quan trọng và mục tiêu, ý nghĩa của công tác CCHC thông qua các cuộc họp giao ban, hội nghị tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, các hội nghị, hội thảo chuyên môn... Nhờ đó, đã tạo được chuyển biến rõ rệt từ tư tưởng đến hành động của toàn bộ hệ thống lãnh đạo, cán bộ, công chức, người lao động; góp phần nâng cao tinh thần, trách nhiệm của cán bộ, công chức không chỉ trong nội bộ ngành mà còn tạo sự lan tỏa cho các bộ, ngành, địa phương, DN.

Bộ Công Thương góp phần hiện thực hóa Chính phủ điện tử

Một trong những điểm sáng đầu tiên phải kể đến là công tác hoàn thiện thể chế, cắt giảm thủ tục điều kiện kinh doanh. Trên cơ sở mục tiêu, nhiệm vụ cho cả giai đoạn, hàng năm, Bộ Công Thương đều ban hành các quyết định triển khai CCHC. Đơn cử như Quyết định số 4846/QĐ-BCT năm 2016 với mục tiêu đơn giản hóa, bãi bỏ 123/443 TTHC. Năm 2017, Bộ có quyết định số 3610a/QĐ-BCT đặt mục tiêu đơn giản, cắt giảm 55,5% trên tổng số các điều kiện trong 16 ngành nghề. Năm 2018, Quyết định số 1408/QĐ-BCT với mục tiêu hoàn thành việc cắt giảm, đơn giản hóa 50 thủ tục hành chính; Quyết định số 3720/QĐ-BCT với mục tiêu cắt giảm, đơn giản hóa và chuyển hậu kiểm 202 điều kiện trên tổng số 561 điều kiện (tương đương với 36%).

Như vậy, giai đoạn 2011 - 2020, Bộ Công Thương đã đơn giản, cắt giảm 880/1.216 điều kiện đầu tư kinh doanh; cắt giảm 1.051 mã HS/1.891 mã HS (chi tiết đến 8 số) đạt tỷ lệ hơn 56% trong danh mục các sản phẩm, hàng hóa là đối tượng kiểm tra chuyên ngành của Bộ.

Về cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước, trong giai đoạn 2016 - 2019, số đơn vị đầu mối thuộc Bộ giảm từ 35 đơn vị xuống còn 30 đơn vị; số lượng phòng giảm từ 197 phòng xuống còn 123 phòng (giảm 74 phòng). Chất lượng đội ngũ công chức, viên chức được nâng cao. Trong đó, Tổng cục Quản lý thị trường (QLTT) đã sắp xếp giảm được 235 đội QLTT cấp huyện; theo lộ trình đến hết năm 2020, hoàn thành việc sắp xếp giảm 305 đội QLTT cấp huyện theo đúng quyết định của Thủ tướng Chính phủ; xây dựng và hoàn thiện Đề án thành lập 19 Cục QLTT liên tỉnh trên cơ sở sáp nhập, hợp nhất 38 Cục QLTT cấp tỉnh để giảm 19 Cục QLTT cấp tỉnh…

Đơn giản hóa thủ tục hành chính tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp

Bộ Công Thương cũng là một trong những Bộ đi đầu về ứng dụng công nghệ thông tin và đẩy mạnh xây dựng Chính phủ điện tử, Bộ điện tử, trong đó, có dịch vụ công trực tuyến (DVCTT). Bộ đã ban hành nhiều chính sách, chương trình, kế hoạch ứng dụng công nghệ thông tin và triển khai đạt được nhiều kết quả tích cực, đã ban hành Kiến trúc Chính phủ điện tử. Tất cả 295 thủ tục hành chính cấp Trung ương thuộc phạm vi quản lý của Bộ Công Thương đã được triển khai áp dụng DVCTT mức độ 2 trở lên; trong đó, 206 DVCTT mức độ 3 và mức độ 4, DVCTT mức độ 3 là 144, DVCTT mức độ 4 là 62; tích hợp 129/206 dịch vụ công trực tuyến với Cổng Dịch vụ công quốc gia, tích hợp một báo cáo với Hệ thống thông tin báo cáo Chính phủ; tích cực tham gia Cơ chế một cửa quốc gia (đã kết nối 11 DVCTT) và Cơ chế một cửa ASEAN.

Vị trí xếp hạng Chỉ số CCHC (Parindex) của Bộ liên tục có những bước tiến vượt bậc: năm 2016, đứng thứ 12/19 bộ, cơ quan ngang bộ (tăng 6 bậc so với năm 2015); năm 2017, đứng thứ 5/19 bộ, cơ quan ngang bộ (tăng 7 bậc so với năm 2016, tăng 13 bậc so với năm 2015); năm 2018 tiếp tục giữ vị trí thứ 5/18 bộ, cơ quan ngang bộ.

Đánh giá về hiệu quả cải cách thủ tục hành chính, ông Trương Đình Hòe - Tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) - cho rằng, các thủ tục hành chính của Bộ Công Thương đang đáp ứng được nguyện vọng của DN; phản ánh được mức độ hội nhập đầy đủ của hoạt động thương mại Việt Nam so với các yêu cầu của quốc tế, tác động tốt đến tâm lý DN…

Tiếp tục hành trình cải cách

Có thể nói, sự tiên phong, quyết liệt trong CCHC của Bộ Công Thương giai đoạn 2016 - 2020 đã được coi là “lịch sử” của ngành, tạo hiệu ứng tích cực và lan tỏa, góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong bối cảnh hội nhập. Các con số tăng trưởng về công nghiệp, thương mại, xuất nhập khẩu… qua từng năm là một minh chứng sống động cho thành quả đó.

Đặc biệt, trong năm 2020, dù chịu nhiều tác động tiêu cực của thiên tai và đại dịch Covid-19, nhưng Việt Nam vẫn duy trì mức tăng trưởng dương. Đặc biệt, các lĩnh vực công nghiệp, thương mại, xuất nhập khẩu vẫn duy trì mức tăng trưởng, tạo động lực cho nền kinh tế. Kết quả này có được ngoài sự lãnh đạo đúng hướng của Đảng, sự chỉ đạo quyết liệt, linh hoạt của Chính phủ, sự vào cuộc của các bộ, ngành, địa phương, cộng đồng DN còn có đóng góp từ công tác CCHC của Bộ Công Thương.

Với nhận thức như vậy, trong giai đoạn 2021-2030, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục bám sát các chỉ đạo của Chính phủ, Trưởng Ban CCHC của Chính phủ để triển khai các kế hoạch, chương trình CCHC toàn diện ở tất cả các lĩnh vực như: Cải cách thể chế; cải cách thủ tục hành chính; tổ chức bộ máy hành chính nhà nước; nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; tài chính công; hiện đại hóa hành chính.

Để đạt được mục tiêu đề ra, Bộ Công Thương đã chủ động đề xuất, kiến nghị với Chính phủ và các bộ liên quan như Bộ Nội vụ, Tài chính… nội dung cần sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới về quy định, chế độ, chính sách, pháp luật cho phù hợp với thực tế. Đề xuất các biện pháp nhằm tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo và kiểm tra, giám sát đối với cơ quan hành chính nhà nước để thực hiện tốt hơn nữa mục tiêu, nhiệm vụ CCHC trong giai đoạn tới. Tăng cường công tác đào tạo, tập huấn, hỗ trợ; phát động các phong trào thi đua khen thưởng trong CCHC; tăng số lượng dịch vụ công trực tuyến; đẩy mạnh tuyên truyền về CCHC.