Cà phê Việt cần nhanh "đổi vị" theo thị trường

Gia tăng tỷ lệ xuất khẩu cà phê qua chế biến sẽ là hướng đi ưu tiên và tất yếu để Việt Nam đón đầu xu hướng thị trường và hướng tới sự phát triển bền vững...
Giá cao nhất trong 30 năm, xuất khẩu cà phê Việt Nam được hưởng lợi ra sao? Giá cà phê đảo chiều tăng cao, xuất khẩu cà phê Việt Nam được lợi

Xuất khẩu kỷ lục trong vòng luẩn quẩn "mất mùa được giá"

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, năm 2023, Việt Nam có thể thu về 4,2 tỷ USD từ việc xuất khẩu 1,7 triệu tấn cà phê. Như vậy, xuất khẩu cà phê đang đứng trước cơ hội phá kỷ lục chưa từng có từ trước tới nay và đánh dấu năm thứ hai liên tiếp ngành cà phê Việt Nam đạt trên 4 tỷ USD. Đây là cơ sở để các doanh nghiệp ngành có thể đặt kỳ vọng vào mục tiêu 6 tỷ USD của năm 2030.

Ông Phạm Quang Anh, Giám đốc Trung tâm Tin tức Hàng hóa Việt Nam cho biết: “Năm nay, xuất khẩu cà phê Việt Nam có thể cán mức kỷ lục là nhờ giá nội địa và giá thế giới leo lên mức cao nhất trong 15 năm. Do nguồn cung khan hiếm, lượng cà phê dự trữ thấp, sản lượng lại giảm đáng kể và nhu cầu trên thế giới về Robusta tăng mạnh nên mới có được mức giá tốt này".

Cà phê Việt cần nhanh "đổi vị" theo thị trường
Lượng và kim ngạch xuất khẩu cà phê 10 năm

Dù kim ngạch đạt mức cao là kết quả đáng mừng đối với ngành cà phê, nhưng nhìn lại hoạt động xuất khẩu trong hai năm qua thì khả năng có thể duy trì giá trị xuất khẩu ở mức cao trong dài hạn là điều chưa chắc chắn. Bởi có thể thấy rằng yếu tố chính giúp kim ngạch xuất khẩu cà phê năm 2023 vượt 4 tỷ USD là nhờ vào giá tăng trong bối cảnh nguồn cung thiếu hụt.

Trước đó, năm 2022, lần đầu tiên Việt Nam thu về hơn 4 tỷ USD từ hoạt động xuất khẩu cà phê là nhờ lượng cà phê xuất mức cao thứ ba trong 10 năm, với 1,78 triệu tấn. Chính vì đẩy mạnh lượng cà phê xuất khẩu trong năm 2022 nên trữ lượng xuất khẩu dành cho năm 2023 thấp, bên cạnh sản lượng giảm 10 - 15% trong niên vụ 2022/23.

Những diễn biến của thị trường trong hai năm qua đã khiến cho vòng luẩn quẩn “mất mùa được giá, được mùa mất giá” của ngành nông nghiệp nói chung và cà phê nói riêng không có hồi kết.

"Khẩu vị" của bạn hàng lớn đã thay đổi

Xuất khẩu cà phê có thể thiết lập một kỷ lục mới trong năm nay. Nhưng liệu rằng trong tương lai có thêm nhiều cột mốc đáng chú ý hơn như vậy? Câu trả lời là muốn tăng được kim ngạch thì phải tăng được giá trị cho cà phê, phải định vị lại dòng sản phẩm và nắm bắt xu thế của thị trường. Trước hết là tại hai thị trường nhập khẩu cà phê lớn nhất thế giới chiếm đến 50% tổng nhập khẩu của toàn cầu là Liên minh Châu Âu (EU) và Mỹ. Đây cũng hai thị trường mục tiêu và lớn nhất của các doanh nghiệp Việt Nam.

Theo thống kê của Hải quan Việt Nam, 8 tháng đầu năm 2023, Việt Nam đã xuất khoảng 600.000 tấn cà phê sang các quốc gia thuộc EU và Mỹ, tương đương 50% tổng lượng cà phê xuất khẩu. Vì chiếm đến nửa thị phần nên những thay đổi trong nhập khẩu cà phê từ hai thị trường này sẽ không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến xuất khẩu của Việt Nam mà còn toàn thế giới.

Cà phê Việt cần nhanh "đổi vị" theo thị trường
Cơ cấu thị trường xuất khẩu cà phê của Việt Nam

Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), hiện nay “khẩu vị” nhập khẩu cà phê của hai thị trường lớn đang có sự chuyển dịch từ nhập khẩu cà phê Robusta dạng hạt sang cà phê đã qua chế biến.

Mỹ ngày càng phụ thuộc nhiều hơn vào cà phê Arabica và giảm dần hoạt động nhập khẩu Robusta, từ mức 6,1 triệu bao loại 60kg (366.000 tấn) trong niên vụ 2011/12 xuống còn 3,6 triệu bao trong niên vụ 2020/21. Cùng với đó, tỷ trọng nhập khẩu cà phê qua chế biến tăng từ 3,1% trong niên vụ 2018/19 lên 6,4% trong ước tính niên vụ 2023/24. Theo số liệu thống kê từ Liên đoàn Cà phê Châu Âu (ECF), tại EU, tỷ lệ này cũng tăng từ 2,3% trong năm 2017 lên 5,5% vào năm 2021.

Nhưng dữ liệu của Hải quan Việt Nam lại cho thấy xuất khẩu Robusta dạng hạt của Việt Nam trong 8 tháng đầu năm nay sang Mỹ đã ít đi rõ rệt. Từ hơn 130.200 tấn năm 2018 xuống khoảng 90.500 tấn năm 2023, tức là giảm 27%.

Do chưa nhanh nhạy với sự thay đổi "khẩu vị" của bạn hàng lớn Mỹ là giảm nhập Robusta, tăng tỷ trọng sản phẩm cà phê qua chế biến nên theo thống kê của USDA, 90% cà phê Robusta xuất khẩu của Việt Nam niên vụ 2022/23 vẫn là cà phê thô dạng hạt, gần như không đổi so với 5 năm trước.

Đã tới lúc lượng không thể bù chất

Không chỉ là thách thức từ việc nắm bắt xu hướng tiêu dùng đang thay đổi, những lợi thế về “lượng” của cà phê Việt Nam cũng đang đứng trước khó khăn để có thể đảm bảo cho sự phát triển dài hạn.

Biến đổi khí hậu diễn ra trên toàn cầu, dẫn đến các hiện tượng thời tiết cực đoan như El Nino, La Nina diễn ra với tần suất nhanh và nghiêm trọng hơn, gây ảnh hưởng trực tiếp đến mùa vụ cà phê.

Ảnh hưởng của thời tiết cũng có thể khiến sản lượng cà phê của nước ta giảm năm thứ hai liên tiếp. Theo Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam, năm 2022, mưa bão thất thường, diễn ra đúng giai đoạn thu hoạch cà phê tại Tây Nguyên khiến sản lượng giảm khoảng 10 - 15%. Năm nay, hiện tượng El Nino gây ra khô nóng hơn mức bình thường tại vùng trồng cà phê chính của Việt Nam. Theo khảo sát của Bloomberg, sản lượng cà phê của Việt Nam có thể thấp hơn 7% so với năm trước.

Mới đây, đơn vị nghiên cứu BMI của Công ty phân tích tài chính Fitch Solutions cho biết không chỉ Việt Nam và Indonesia mà ngay cả cà phê Robusta của Brazil cũng đã bị ảnh hưởng tiêu cực từ hạn hán.

Điều này càng đặt ra cho ngành cà phê Việt Nam tính cấp thiết phải nhanh chóng thay đổi cơ cấu sản phẩm, tăng giá trị sản phẩm cà phê xuất khẩu bằng cách nâng tỷ trọng cà phê đã qua chế biến, chế biến sâu.

Cà phê Việt cần nhanh "đổi vị" theo thị trường
Cơ cấu xuất khẩu các loại cà phê của Việt Nam

Nắm được xu thế này, cuối năm 2014, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành Quyết định số 5499/QĐ-BNN-CB phê duyệt quy hoạch hệ thống chế biến, bảo quản cà phê gắn với sản xuất và xuất khẩu đến năm 2020, định hướng đến năm 2030. Theo đó, Việt Nam sẽ ưu tiên đầu tư các cơ sở chế biến sâu, để gia tăng giá trị sản phẩm cà phê và hướng tới phát triển bền vững. Cụ thể, đến năm 2030, cà phê nhân chỉ còn chiếm 55 - 70% tổng kim ngạch xuất khẩu cà phê, còn lại là cà phê đã qua chế biến.

"Để tận dụng tốt những hỗ trợ mang tính chiến lược từ phía Nhà nước, doanh nghiệp sản xuất và nông dân trồng cà phê cần liên kết thành các chuỗi sản xuất. Điều này giúp đảm bảo sự thông suốt trong nguyên liệu đầu vào và dễ dàng trong việc áp dụng công nghệ, kỹ thuật, giúp quá trình chuyển đổi từ sản xuất thô sang các sản phẩm cà phê qua chế biến diễn ra nhanh chóng và thuận tiện hơn”, ông Quang Anh nhận định.

Trịnh Thảo - Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV)
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Xuất khẩu cà phê

Có thể bạn quan tâm

Tin mới nhất

Thị trường hàng hoá hôm nay 1/12/2023: Giá dầu đảo chiều giảm sâu, giá đậu tương giảm nhẹ

Thị trường hàng hoá hôm nay 1/12/2023: Giá dầu đảo chiều giảm sâu, giá đậu tương giảm nhẹ

Thị trường hàng hoá hôm nay 1/12/2023: OPEC+ quyết định cắt giảm sản lượng tự nguyện, giá dầu đảo chiều giảm sâu, giá đậu tương giảm nhẹ.
Điều gì sẽ giúp doanh nghiệp cà phê Việt làm chủ giá trong năm 2024?

Điều gì sẽ giúp doanh nghiệp cà phê Việt làm chủ giá trong năm 2024?

Có thể nói, 2023 là một năm “được giá” của ngành cà phê Việt Nam, trong đó, tháng 9 giá đã lên đỉnh lịch sử với 68.500 đồng/kg.
Thị trường hàng hoá hôm nay 30/11/2023: Giá hàng hóa nguyên liệu thế giới diễn biến phân hóa

Thị trường hàng hoá hôm nay 30/11/2023: Giá hàng hóa nguyên liệu thế giới diễn biến phân hóa

Số liệu từ Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV) cho thấy, kết thúc ngày giao dịch hôm qua (29/11), diễn biến giá hàng hoá nguyên liệu tương đối phân hoá.
Hà Nội: Sau thời gian gây sốt, giá cúc họa mi đã chạm đáy?

Hà Nội: Sau thời gian gây sốt, giá cúc họa mi đã chạm đáy?

Lên “đỉnh” 150 nghìn đồng một bó đầu mùa, đến thời điểm này cúc họa mi Hà Nội giá chỉ còn 20 nghìn đồng. Giá cúc họa mi Hà Nội đã thực sự chạm đáy?
Tân Tổng thống có thể mang nền nông nghiệp Argentina quay trở lại thời hoàng kim?

Tân Tổng thống có thể mang nền nông nghiệp Argentina quay trở lại thời hoàng kim?

Ngành nông nghiệp Argentina,quốc gia xuất khẩu khô đậu tương và dầu đậu tương lớn nhất thế giới gặp nhiều khó khăn do kinh tế suy thoái và thời tiết khắc nghiệt

Tin cùng chuyên mục

Tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 11 tháng tăng 9,6%

Tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 11 tháng tăng 9,6%

Theo báo cáo mới nhất của Tổng cục Thống kê, tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 11 tháng ước đạt 5.667 nghìn tỷ đồng, tăng 9,6%.
Thị trường hàng hoá hôm nay 29/11/2023: Lực mua áp đảo trên thị trường hàng hóa nguyên liệu thế giới

Thị trường hàng hoá hôm nay 29/11/2023: Lực mua áp đảo trên thị trường hàng hóa nguyên liệu thế giới

Số liệu từ Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV) cho thấy lực mua áp đảo trên thị trường hàng hoá nguyên liệu trong ngày 28/11.
Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 52): Các sản phẩm được giao dịch phái sinh tại Việt Nam

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 52): Các sản phẩm được giao dịch phái sinh tại Việt Nam

Trong các câu hỏi gửi về Báo Công Thương, có rất nhiều câu hỏi của các nhà đầu tư về các sản phẩm đang được giao dịch tại Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV).
Thị trường hàng hoá hôm nay 28/11/2023: Dòng tiền chảy mạnh mẽ vào nhóm hàng năng lượng

Thị trường hàng hoá hôm nay 28/11/2023: Dòng tiền chảy mạnh mẽ vào nhóm hàng năng lượng

Số liệu từ Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV) cho thấy lực bán áp đảo trên thị trường hàng hoá trong phiên giao dịch ngày 27/11.
Thị trường hàng hoá hôm nay 27/11/2023: Thị trường hàng hóa nguyên liệu thế giới trầm lắng trong Lễ Tạ ơn

Thị trường hàng hoá hôm nay 27/11/2023: Thị trường hàng hóa nguyên liệu thế giới trầm lắng trong Lễ Tạ ơn

Số liệu từ MXV cho thấy, kết thúc tuần giao dịch vừa qua (20 - 26/11), thị trường hàng hóa nguyên liệu khá trầm lắng do trùng với kỳ Lễ Tạ ơn.
Hậu ngày Black Friday, biển người vẫn chen chân "săn sale"

Hậu ngày Black Friday, biển người vẫn chen chân "săn sale"

Sau đợt sale khủng của Black Friday 24/11, tại các trung tâm thương mại, cửa hàng vẫn tiếp tục đón một lượng khách lớn đổ về mua sắm.
Cuộc "đổ bộ" vét hàng giảm giá, kệ hàng trống trơn

Cuộc "đổ bộ" vét hàng giảm giá, kệ hàng trống trơn

Nhiều kệ hàng phụ kiện, đồ gia dụng tại một TTTM trống huếch vì bị khách hàng 'săn' sạch đồ giảm giá trong buổi tối Black Friday tại Hà Nội.
Sẵn sàng nguồn hàng cho dịp cuối năm và Tết Nguyên đán Giáp Thìn

Sẵn sàng nguồn hàng cho dịp cuối năm và Tết Nguyên đán Giáp Thìn

Chỉ còn hơn 2 tháng nữa là đến Tết Nguyên đán, thời điểm này, các địa phương, doanh nghiệp đã chuẩn bị sẵn nguồn hàng phục vụ cho dịp quan trọng này.
Thị trường hàng hóa hôm nay ngày 24/11/2023:​​​​​​​ Nhà đầu tư thận trọng đóng vị thế trong ngày nghỉ Lễ Tạ Ơn

Thị trường hàng hóa hôm nay ngày 24/11/2023:​​​​​​​ Nhà đầu tư thận trọng đóng vị thế trong ngày nghỉ Lễ Tạ Ơn

Số liệu từ Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV) cho thấy, thị trường hàng hóa nguyên liệu thế giới diễn biến phân hoá trong ngày hôm qua.
Trung Quốc ồ ạt nhập đậu tương, giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi sẽ tăng mạnh?

Trung Quốc ồ ạt nhập đậu tương, giá nguyên liệu thức ăn chăn nuôi sẽ tăng mạnh?

Vài tuần gần đây, Trung Quốc bất ngờ mua mạnh đậu tương, một trong những nguyên liệu quan trọng để sản xuất thức ăn chăn nuôi.
Thị trường hàng hóa hôm nay ngày 23/11/2023:​​​​​​​ Giá năng lượng và kim loại đồng loạt đi xuống

Thị trường hàng hóa hôm nay ngày 23/11/2023:​​​​​​​ Giá năng lượng và kim loại đồng loạt đi xuống

Số liệu từ Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV) cho thấy, chốt ngày giao dịch 22/11, sắc đỏ hoàn toàn chiếm ưu thế trên bảng giá hàng hoá nguyên liệu.
Giá dầu suy yếu trước thềm họp OPEC+, bất ngờ nào có thể xảy ra?

Giá dầu suy yếu trước thềm họp OPEC+, bất ngờ nào có thể xảy ra?

Dầu thô đã có 4 tuần giảm giá liên tiếp trước khi phục hồi nhẹ vào đầu tuần này. Tuần trước, giá dầu rơi xuống 72 USD/thùng, thấp nhất trong 4 tháng trở lại đây
Thị trường hàng hóa hôm nay ngày 22/11/2023:​​​​​​​ Nông sản dẫn dắt xu hướng thị trường hàng hóa

Thị trường hàng hóa hôm nay ngày 22/11/2023:​​​​​​​ Nông sản dẫn dắt xu hướng thị trường hàng hóa

Đóng cửa hôm qua (21/11), lực mua chiếm ưu thế trên cả 4 nhóm hàng hóa nguyên liệu đang được giao dịch liên thông thế giới tại MXV.
Thị trường hàng hóa hôm nay ngày 21/11/2023:​​​​​​​ Lực mua ‘chiếm lĩnh’ trên thị trường hàng hóa nguyên liệu

Thị trường hàng hóa hôm nay ngày 21/11/2023:​​​​​​​ Lực mua ‘chiếm lĩnh’ trên thị trường hàng hóa nguyên liệu

Lực mua hoàn toàn áp đảo trên thị trường hàng hóa nguyên liệu thế giới trong ngày giao dịch đầu tuần, hỗ trợ chỉ số MXV-Index tăng mạnh 1,16% lên 2.211 điểm.
Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 51): Kiểm tra sát hạch cuối khóa tập huấn giao dịch hàng hóa (Phần 2)

Hỏi đáp Giao dịch Hàng hóa (Số 51): Kiểm tra sát hạch cuối khóa tập huấn giao dịch hàng hóa (Phần 2)

Báo Công Thương sẽ tiếp tục giải đáp thêm 1 số thắc mắc của bạn đọc xoay quanh về bài kiểm tra sát hạch cuối khóa tập huấn nghiệp vụ giao dịch hàng hóa.
Thị trường hàng hóa hôm nay ngày 20/11/2023: Giá kim loại tăng mạnh thúc đẩy chỉ số hàng hoá MXV-Index

Thị trường hàng hóa hôm nay ngày 20/11/2023: Giá kim loại tăng mạnh thúc đẩy chỉ số hàng hoá MXV-Index

Số liệu từ Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV) cho thấy, giá hàng hóa nguyên liệu thế giới tiếp tục có diễn biến phân hoá trong tuần vừa qua.
Nam Định: Sốc với giá hải sản rẻ bất ngờ tại chợ cá Giao Hải

Nam Định: Sốc với giá hải sản rẻ bất ngờ tại chợ cá Giao Hải

Du khách dường như bị sốc trước giá rẻ bất ngờ của một số mặt hàng hải sản được bán tại chợ cá Giao Hải, huyện Giao Thủy.
Thị trường hàng hóa hôm nay ngày 17/11/2023: Giá dầu xuống thấp nhất, khô đậu tương đứt chuỗi tăng 6 ngày

Thị trường hàng hóa hôm nay ngày 17/11/2023: Giá dầu xuống thấp nhất, khô đậu tương đứt chuỗi tăng 6 ngày

Thị trường hàng hóa hôm nay ngày 17/11/2023: Giá dầu xuống thấp nhất 4 tháng do kỳ vọng dư cung, khô đậu tương đứt chuỗi tăng 6 ngày.
Giá đồng kiên nhẫn ‘chờ thời’ tăng giá trong kỷ nguyên xanh hoá

Giá đồng kiên nhẫn ‘chờ thời’ tăng giá trong kỷ nguyên xanh hoá

Giá đồng vốn được coi là đại diện cho sức khỏe nền kinh tế thế giới nhưng lại đang nằm trong xu hướng giảm rõ rệt.
Thị trường hàng hóa hôm nay ngày 16/11/2023: Giá dầu giảm, kim loại quý hưởng lợi

Thị trường hàng hóa hôm nay ngày 16/11/2023: Giá dầu giảm, kim loại quý hưởng lợi

Thị trường hàng hóa hôm nay ngày 16/11/2023: Tồn kho dầu Mỹ tăng kéo giá dầu giảm, giá sản xuất tại Mỹ hạ nhiệt, kim loại quý hưởng lợi.
Xem thêm
Mobile VerionPhiên bản di động