Tin Khu Vực 
Trong số các FTA thế hệ mới mà Việt Nam tham gia, việc tham gia và thực thi Hiệp định CPTPP đã mang lại những kết quả tích cực đáng kể đối với hoạt động xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và các nước CPTPP trong giai đoạn 2021-2025.
Dẫn số liệu của Hải quan Việt Nam, Vụ Chính sách thương mại đa biên cho biết, năm 2021, kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và các nước CPTPP đạt khoảng 91,4 tỷ USD. Đến năm 2024, con số này đã tăng lên đến 102 tỷ USD. Xuất khẩu tăng trở lại, đặc biệt tại các thị trường như Canada và Mexico - nơi nhiều nhóm hàng như thủy sản, gỗ, cà phê, rau quả, máy móc thiết bị ghi nhận mức tăng trưởng tốt.
“Cán cân thương mại tiếp tục nghiêng về phía Việt Nam với mức xuất siêu gia tăng. Đây là kết quả tích cực từ việc nâng cao năng lực cạnh tranh và tận dụng hiệu quả ưu đãi thuế quan từ CPTPP” - lãnh đạo Vụ Chính sách thương mại đ biên nhận định.
Hiệp định CPTPP không chỉ thúc đẩy hoạt động xuất khẩu của Việt Nam mà còn thúc đẩy tiến trình hội nhập của các tỉnh, thành phố, trong đó có tỉnh Cà Mau. Xung quanh nội dung này, Báo Công Thương đã có cuộc trao đổi với ông Trần Hoàng Em, Trưởng phòng Thương mại Sở Công Thương tỉnh Cà Mau.
Ông Trần Hoàng Em, Trưởng phòng Thương mại Sở Công Thương tỉnh Cà Mau
Thưa ông, Cà Mau là địa phương có thế mạnh xuất khẩu, đặc biệt thủy sản. Vậy thì thông qua các FTA thế hệ mới, nhất là CPTPP, vậy thì CPTPP đang mở ra lợi thế nào cho hoạt động xuất khẩu thủy sản của tỉnh?
Ông Trần Hoàng Em: Cũng như các địa phương khác, việc tham gia Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) đã mang lại những lợi thế cho tỉnh Cà Mau, đặc biệt trong lĩnh vực xuất khẩu thủy sản, ngành mũi nhọn với kim ngạch xuất khẩu hằng năm hơn 2 tỷ USD.
Thứ nhất, ưu đãi thuế quan đã giúp sản phẩm thủy sản của tỉnh có tính cạnh tranh cao hơn tại các thị trường lớn. Nhờ đó, kim ngạch xuất khẩu sang các thị trường này tăng trưởng tốt, góp phần quan trọng vào tổng kim ngạch xuất khẩu của tỉnh
Thứ hai, CPTPP không chỉ mở cửa thị trường mà còn tạo động lực cho cải thiện, nâng cao chất lượng sản phẩm và quy trình sản xuất, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế.
Doanh nghiệp trong tỉnh đã chủ động đầu tư vào công nghệ, nâng cao năng lực chế biến và truy xuất nguồn gốc, yếu tố ngày càng được các thị trường quan tâm. Nhờ vậy, chuỗi cung ứng được mở rộng, năng lực cạnh tranh được cải thiện, và đặc biệt là sức chống chịu của các doanh nghiệp của tỉnh trước những biến động toàn cầu cũng được tăng lên rõ rệt.
Tính đến nay, sản phẩm của tỉnh Cà Mau đã xuất khẩu sang tất cả các nước CPTPP, chiếm khoảng 15% - 20% kim ngạch xuất khẩu của tỉnh.
Dạ vâng, đó là những số liệu xuất khẩu rất tích cực của tỉnh. Vậy ông có thể cho biết, tỉnh Cà Mau đã có chương trình cụ thể gì để hỗ trợ doanh nghiệp trong tỉnh tiếp cận và tận dụng CPTPP để có được những con số nổi bật nêu trên?
Ông Trần Hoàng Em: Tỉnh ủy, UBND tỉnh Cà Mau rất quan tâm, chỉ đạo các sở, ngành trong tỉnh trong công tác triển khai, thực hiện, hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh, tận dụng các ưu đãi, thuận lợi từ các FTA nói chung và CPTPP nói riêng.
Tỉnh ủy, UBND tỉnh luôn xác định rõ FTA không chỉ là cơ hội mà còn là động lực để tối ưu hóa cơ hội sản xuất và xuất khẩu của tỉnh. Do đó, để giúp doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh tận dụng hiệu quả những thuận lợi của các FTA, trong đó có Hiệp định CPTPP mà Việt Nam đã ký kết, trong đó có ưu đãi về thuế quan, tỉnh đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp hỗ trợ thiết thực và kịp thời.
Sản phẩm của tỉnh Cà Mau đã xuất khẩu sang tất cả các nước CPTPP, chiếm khoảng 15% - 20% kim ngạch xuất khẩu của tỉnh. Ảnh: Minh Anh
Thứ nhất là chú trọng đến công tác thông tin tuyên truyền, tập huấn chuyên sâu về cam kết và lộ trình cắt giảm thuế quan từ khi CPTPP có hiệu lực. Chúng tôi cũng đã tổ chức các hội nghị giới thiệu và nhận diện cơ hội kinh doanh, đầu tư trong bối cảnh CPTPP, cùng với nhiều hội thảo chuyên đề về xuất khẩu sang các nước thành viên nhằm hỗ trợ doanh nghiệp cập nhật xu hướng thị trường và chính sách thương mại.
Thứ hai, thu hút đầu tư xây dựng vùng nuôi tôm tập trung, hỗ trợ cải tiến công nghệ, nâng cao năng lực chế biến và truy xuất nguồn gốc thông qua các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, đặc biệt là nuôi thuỷ sản hữu cơ, phát triển giống chất lượng cao, chương trình khuyến công, xúc tiến thương mại,….
Bên cạnh đó, tỉnh thường xuyên tổ chức các đoàn xúc tiến thương mại, hội chợ quốc tế, kết nối doanh nghiệp trong tỉnh với các nhà nhập khẩu lớn giúp mở rộng thị trường và xây dựng thương hiệu hàng xuất khẩu của tỉnh.
Những nỗ lực này đã góp phần nâng cao tỷ lệ doanh nghiệp tận dụng ưu đãi thuế từ các FTA, trong đó có CPTPP, qua đó giữ vững đà tăng trưởng xuất khẩu và khẳng định vị thế của tỉnh trên bản đồ xuất khẩu thủy sản của cả nước.
Dù đã có những kết quả tích cực thông qua việc tận dụng ưu đãi từ CPTPP, vậy trong thời gian tới, Sở Công Thương Cà Mau có khuyến nghị gì với doanh nghiệp địa phương để tận dụng CPTPP hiệu quả hơn, đặc biệt trong bối cảnh Hoa Kỳ áp thuế đối ứng?
Ông Trần Hoàng Em: Trong bối cảnh tình hình thương mại quốc tế có nhiều biến động, đặc biệt là việc Hoa Kỳ áp dụng các biện pháp thuế đối ứng, chúng tôi cho rằng đây vừa là thách thức, vừa là cơ hội để doanh nghiệp tái cơ cấu thị trường và tận dụng tốt hơn các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, trong đó có CPTPP. Để giúp doanh nghiệp tận dụng CPTPP hiệu quả hơn, đặc biệt trong bối cảnh Hoa Kỳ áp thuế đối ứng, chúng tôi khuyến nghị doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh cần:
Thứ nhất, đẩy mạnh mở rộng, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu; nghiên cứu, tận dụng tối đa các lợi thế từ các FTA để gia tăng xuất khẩu; tăng cường khai thác thị trường trong nước.
Thứ hai, tận dụng ưu đãi thuế quan thông qua hiểu rõ và tuân thủ quy tắc xuất xứ.
Thứ ba, nâng cao năng lực cạnh tranh và đa dạng hoá các mặt hàng nhất là các mặt hàng chế biến sâu, giá trị gia tăng cao (sushi, nobashi, tempura, tôm xiên que…
Sở Công Thương cam kết sẽ đồng hành cùng doanh nghiệp thông qua việc cung cấp thông tin thị trường, xúc tiến thương mại, kết nối với các tham tán thương mại tại các nước CPTPP và hỗ trợ tháo gỡ khó khăn về thủ tục, giúp doanh nghiệp mở rộng xuất khẩu, giữ vững đà tăng trưởng bền vững trong giai đoạn mới.
Vâng, xin cảm ơn những chia sẻ từ ông!.
Năm 2021, kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và các nước CPTPP đạt khoảng 91,4 tỷ USD. Đến năm 2024, con số này đã tăng lên đến 102 tỷ USD. Xuất khẩu tăng trở lại, đặc biệt tại các thị trường như Canada và Mexico - nơi nhiều nhóm hàng như thủy sản, gỗ, cà phê, rau quả, máy móc thiết bị ghi nhận mức tăng trưởng tốt.
