Buôn lậu diễn biến phức tạp trên các tuyến biên giới

Theo Cục Hải quan, tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới trong tháng 11/2025 vẫn diễn biến phức tạp. Nổi lên hiện tượng vận chuyển trái phép vàng, tiền tệ, điện thoại di động các nhãn hiệu qua biên giới và việc vận chuyển quá cảnh hàng hoá giả mạo nhãn hiệu từ Trung Quốc qua Việt Nam sang Lào, Campuchia. Tập trung tại các tuyến đường bộ các tỉnh biên giới phía Bắc (chủ yếu ở cửa khẩu Hữu Nghị), phía Nam giáp Campuchia và tuyến đường hàng không qua cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài, Tân Sơn Nhất.

Hoạt động lợi dụng loại hình trung chuyển, chuyển khẩu, quá cảnh để vận chuyển hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ vẫn tiếp diễn, tập trung tại các cửa khẩu biên giới với Trung Quốc, Lào và Campuchia. Thủ đoạn phổ biến là: Khai sai, không khai báo nhãn hiệu hàng hóa được bảo hộ, trà trộn hàng vi phạm với hàng hợp pháp hoặc lợi dụng khai báo hải quan theo thủ tục đơn giản hàng quá cảnh để không khai nhãn hiệu hàng hóa…

Cụ thể, tuyến đường biển tiếp tục chiếm tỷ trọng vi phạm lớn nhất với 1.314 vụ (trên tổng số vụ tháng 11 là 2.176 vụ), chiếm 60,4% số vụ phát hiện, bắt giữ và xử lý; tập trung tại các cảng biển. Nổi lên hiện tượng vi phạm về điều kiện, tiêu chuẩn, quy chuẩn nhập khẩu, vi phạm quy định về nhãn mác hàng hóa. Đặc biệt, đã phát hiện hiện tượng nhập khẩu máy móc, thiết bị đã qua sử dụng.

Đáng chú ý, tại cảng biển Hải Phòng phát hiện vụ việc nhập khẩu vỏ đạn và một số viên đạn còn sử dụng được, được xác định là vũ khí quân dụng (số lượng 16 bao = 20.010 kg), vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật theo Điều 304 Bộ Luật hình sự năm 2025 (Tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vũ khí quân dụng, phương tiện kỹ thuật quân sự).

Tuyến đường bộ đã phát hiện 629 vụ, bắt giữ và xử lý, tập trung ở các tuyến biên giới Việt - Trung, Việt - Campuchia. Các đối tượng lợi dụng chính sách ưu đãi cư dân biên giới để buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa có giá trị cao (ngoại tệ, thuốc lá, lá thuốc lá, điện thoại, vàng lá, thực phẩm đông lạnh…). Hoạt động mua bán, vận chuyển pháo nổ, đường kính trắng, thuốc bảo vệ thực vật tiếp tục diễn ra ở các tỉnh miền Trung và biên giới Việt – Lào. Đáng chú ý, nổi lên hiện tượng vận chuyển pháo nổ và ma tuý tăng mạnh ở tuyến đường bộ miền Trung giáp với Lào.

Tuyến hàng không, trong tháng ghi nhận 92 vụ, bắt giữ và xử lý; trị giá vi phạm ước tính 20,2 tỷ đồng. Đặc biệt, nổi lên hiện tượng vận chuyển vàng, tiền tệ, ma tuý tại cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài…

Xử lý 17.200 vụ hàng hóa vi phạm

Trước tình hình buôn lậu, gian lận thương mại diễn biến phức tạp, Cục Hải quan đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, tăng cường, hướng dẫn nghiệp vụ, đẩy mạnh công tác kiểm soát chống buôn lậu, vận chuyển trái phép vàng qua biên giới.

Theo đó, trong tháng 11, cơ quan Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý 2.176 vụ, trị giá hàng hoá vi phạm ước tính 2.199 tỷ đồng. Số thu ngân sách nhà nước đạt 238,4 tỷ đồng. Cơ quan Hải quan khởi tố 04 vụ, chuyển cơ quan khác khởi tố 15 vụ.

Như vậy, tính chung từ đầu năm 2025 đến hết tháng 11, cơ quan Hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý là 17.297 vụ, trị giá hàng hoá vi phạm ước tính đạt 21.751 tỷ đồng, số thu ngân sách nhà nước đạt 948,73 tỷ đồng. Hải quan đã khởi tố 20 vụ và chuyển cơ quan khác khởi tố 115 vụ...

Cùng với đó, trong công tác đấu tranh phòng, chống ma tuý, trong tháng 11 cơ quan Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng khác phát hiện, bắt giữ 13 vụ/23 đối tượng, trong đó cơ quan Hải quan chủ trì 04 vụ. Tang vật thu được gồm 86,97 kg ma tuý các loại. Tính chung đến hết tháng 11, cơ quan Hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng phát hiện, bắt giữ 178 vụ/236 đối tượng, trong đó cơ quan Hải quan chủ trì 71 vụ. Tang vật thu được khoảng 2,4 tấn ma tuý các loại…

11 tháng năm 2025, lực lượng hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý là 17.297 vụ, trị giá hàng hoá vi phạm ước tính đạt 21.751 tỷ đồng, số thu ngân sách nhà nước đạt 948,73 tỷ đồng. Hải quan đã khởi tố 20 vụ và chuyển cơ quan khác khởi tố 115 vụ.