Bước tiến vượt bậc của điện mặt trời mái nhà tại Việt Nam

Nguyên Vũ

Năng lượng tái tạo 10/01/2025 16:30 Theo dõi Congthuong.vn trên

Đây là đánh giá của các chuyên gia quốc tế tại Hội thảo tổng kết dự án điện mặt trời mái nhà trong ngành công nghiệp và thương mại (CRIST) ngày 10/1/2025.

Chính phủ ban hành Nghị định khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu Phổ biến Nghị định khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ

Điện mặt trời mái nhà xấp xỉ 4 lần Nhà máy thuỷ điện Hoà Bình

Để hỗ trợ Việt Nam cải thiện các điều kiện phát triển bền vững hệ thống điện mặt trời mái nhà (ĐMTMN), từ năm 2021, Chương trình Hỗ trợ Năng lượng (ESP) của Tổ chức Hợp tác Quốc tế Đức (GIZ) đã cùng với Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo, Bộ Công Thương thực hiện Dự án Điện mặt trời mái nhà trong ngành thương mại và công nghiệp (CIRTS). Mục tiêu của dự án là tăng cường năng lực cho các cơ quan của Việt Nam trong việc tích hợp ĐMTMN vào lưới điện, trong đó có Bộ Công Thương và EVN. Giải quyết được các vấn đề khó khăn về kỹ thuật, hành chính và quy định liên quan đến vận hành và tích hợp hệ thống ĐMTMN vào lưới điện sẽ giúp cung cấp nguồn điện sạch, ổn định và tiết kiệm chi phí cho hệ thống điện quốc gia, góp phần xây dựng nền tảng vững chắc để phát triển năng lượng sạch tại Việt Nam.

Dự án CIRTS đã có nhiều đóng góp trong việc tư vấn về mặt kỹ thuật (dự báo, giám sát và điều khiển từ xa hệ thống ĐMTMN), chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về quy định, chính sách (bán điện dư thừa từ hệ thống ĐMTMN lên lưới) cũng như tư vấn chiến lược cho EVN (quản trị thay đổi trong quá trình chuyển dịch năng lượng).

Bước tiến vượt bậc của điện mặt trời mái nhà tại Việtam

Hội thảo tổng kết dự án điện mặt trời mái nhà trong công nghiệp và thương mại

Báo cáo của GIZ cho thấy, đến cuối 2023, tổng công suất đặt của hệ thống điện đạt 80.555MW, trong đó tổng công suất các nguồn tái tạo (gió, mặt trời) là 21.664MW, chiếm 27% công suất hệ thống.

Đến cuối năm 2020, Việt Nam đã chứng kiến sự phát triển ngoạn mục của điện mặt trời mái nhà (ĐMTMN), với hơn 101.000 hệ thống được lắp đặt, đạt tổng công suất 9.296 MWp (tương đương 7.680 MW, xấp xỉ 4 lần công suất lắp đặt của nhà máy thủy điện Hòa Bình). Đây là một dấu ấn quan trọng của Việt Nam trong việc phát triển năng lượng tái tạo (NLTT). Tuy nhiên, việc tăng trưởng này cũng mang đến nhiều thách thức lớn cho Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) trong việc quản lý an toàn hệ thống lưới điện và đảm bảo phân phối điện ổn định, đặc biệt đối với khu vực miền Trung và miền Nam, nơi có nhiều hệ thống ĐMTMN được lắp đặt.

Sau giai đoạn phát triển mạnh của điện mặt trời vào năm 2020, tháng 5/2023, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (QHĐ VIII) nhằm tạo cơ hội để phục hồi và khai thác tiềm năng của thị trường ĐMTMN. Chương trình GIZ ESP và dự án CIRTS tiếp tục hỗ trợ Việt Nam triển khai QHĐ VIII và cải thiện các điều kiện khung để phát triển điện mặt trời.

Các kết quả dưới đây của Dự án CIRTS là bằng chứng cho thấy việc hợp tác kỹ thuật giữa hai chính phủ Việt Nam – CHLB Đức đã và đang được thúc đẩy mạnh mẽ trong tiến trình chuyển dịch năng lượng, hướng tới tương lai năng lượng bền vững và năng động tại Việt Nam.

Công suất của điện mặt trời mái nhà gần bằng 4 Nhà máy thuỷ điện Hoà Bình

Vẫn còn nhiều dư địa cho điện mặt trời mái nhà

Chia sẻ tại Hội thảo, ông Philipp Munzinger - Giám đốc Chương trình Hỗ trợ Năng lượng GIZ (ESP) cho biết, hiện trên toàn cầu, ĐMTMN chiếm khoảng 1/3 tổng công suất ĐMT lắp đặt. Trong khi đó, Việt Nam còn rất nhiều tiềm năng và dư địa phát triển ĐMTMN vì thực tế đến nay ĐMTMN mới chỉ đạt dưới 1% tổng số lượng mái nhà.

Trong khi đó, Chính phủ đang ưu tiên cho nguồn năng lượng sạch, trong đó có ĐMTMN nhằm thúc đẩy nhanh quá trình chuyển dịch năng lượng và các cam kết quốc tế tại COP26.

Các chính sách ưu đãi đã được quy định tại Quy hoạch Điện VIII đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2030, có 50% các tòa nhà công sở và 50% nhà dân sử dụng ĐMTMN tự sản, tự tiêu (QHĐ 8). Hay mới đây Nghị định 80/2024/NĐ-CP và Nghị định 135/2024/NĐ-CP đều là cơ sở quan trọng thúc đẩy phát triển thị trường ĐMTMN tại Việt Nam.

Tuy nhiên, ông Philipp Munzinger cũng khuyến nghị rằng, việc phát triển thị trường ĐMTMN cần đi đôi với tăng cường giám sát ĐMTMN và nâng cao độ linh hoạt của hệ thống điện để đảm bảo ổn định và an ninh hệ thống điện (chẳng hạn như nâng cao năng lực lưới điện, áp dụng các giải pháp lưu trữ cũng như các chính sách quản lý cân bằng cung-cầu theo thời gian thực (biểu giá điện động)). Đồng thời, cần cân bằng giữa ĐMTMN và các trang trại ĐMT quy mô lớn để đảm bảo hiệu quả kinh tế vĩ mô.

Giải pháp nào cho điện mặt trời mái nhà tương lai?

Cùng quan điểm trên, bà Laura Gutiérrez, Cố vấn kỹ thuật, Dự án CIRTS/GIZ cho rằng, điện mặt trời sẽ là giải pháp đầy hứa hẹn trong tương lai khi nhu cầu năng lượng đang ngày một tăng cao cùng với các cam kết giảm sử dụng các nguồn nhiên liệu hóa thạch. Tuy nhiên, để khai thác tối đa tiềm năng to lớn của ĐMTMN, Việt Nam cần vượt qua các thách thức quan trọng liên quan đến chính sách, kỹ thuật, và nâng cao năng lực nguồn nhân lực.

Theo đó, Việt Nam cần có một chiến lược toàn diện, trước hết tập trung vào nâng cấp hạ tầng lưới điện, bao gồm tăng cường lưới điện phân phối để có thể tiếp nhận, giải tỏa công suất điện mặt trời ngày càng tăng, sử dụng các giải pháp lưu trữ năng lượng tiên tiến để khắc phục tính không ổn định của các nguồn năng lượng tái tạo và triển khai các hệ thống quản lý nguồn năng lượng phân tán để tích hợp hiệu quả các nguồn phát điện phân tán.

Thứ hai, cần đảm bảo vận hành lưới điện ổn định thông qua việc thực hiện các chương trình quản lý nhu cầu phụ tải (DSM) nhằm cân bằng hiệu quả cung - cầu và phát triển các dịch vụ phụ trợ để hỗ trợ quản lý vận hành lưới điện có tích hợp các nguồn năng lượng tái tạo không ổn định.

Thứ ba, cần xây dựng quy hoạch hệ thống điện toàn diện, phối hợp hiệu quả từ khâu sản xuất, truyền tải cho đến phân phối để hỗ trợ tích hợp điện mặt trời. Điều này đòi hỏi phải có các công cụ dự báo và mô phỏng tiên tiến, hiện đại.

Cuối cùng, cần tiếp tục tập huấn, đào tạo nâng cao năng lực cho các kỹ thuật viên, kỹ sư và các nhà hoạch định chính sách để có thể quản lý và tích hợp hiệu quả các nguồn năng lượng tái tạo đang chiếm tỷ trọng ngày một cao trong cơ cấu năng lượng của Việt Nam.

Việc giải quyết các thách thức này là chìa khóa để khai thác tiềm năng năng lượng mặt trời của Việt Nam và thúc đẩy quá trình chuyển dịch năng lượng bền vững.

Với hơn 101.000 hệ thống được lắp đặt, đạt tổng công suất 9.296 MWp, công suất điện mặt trời mái nhà tại Việt Nam tương đương 7.680 MW, xấp xỉ 4 lần công suất lắp đặt của Nhà máy thủy điện Hòa Bình.

Nguyên Vũ

Bạn thấy bài viết này thế nào?

Kém ★ Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★

Bài viết cùng chủ đề: Điện mặt trời mái nhà tự dùng

Điện mặt trời mái nhà được bán điện dư như thế nào từ tháng 3/2025?

Bước tiến vượt bậc của điện mặt trời mái nhà tại Việt Nam

Thí điểm mua điện mặt trời mái nhà 10%: Chuyên gia nói gì?

TS Nguyễn Anh Tuấn: Điện mặt trời mái nhà thậm chí có thể phải trả tiền khi nối lưới

Điện mặt trời mái nhà: Đừng ‘bới lông tìm vết’ để rồi ‘nhìn gà hóa cuốc’

Tags:

Tin mới nhất

Lý do nhà đầu tư nước ngoài quan tâm đến điện gió ngoài khơi Việt Nam?

Ngay sau khi Luật Điện lực được thông qua cùng các văn bản hướng dẫn, nhiều nhà đầu tư nước ngoài đã bày tỏ sự quan tâm đến lĩnh vực điện gió ngoài khơi.

Châu Á hướng đến xuất khẩu nhiên liệu hàng không bền vững

Năng lực cung cấp nhiên liệu hàng không bền vững (SAF) của châu Á sẽ cao hơn nhu cầu khu vực trong năm nay và năm tới với nhiều cơ sở sản xuất mới.

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long làm việc với Tập đoàn Pacifico Energy

Ngày 12/3, tại trụ sở Bộ Công Thương, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long đã có buổi làm việc với đại diện Tập đoàn Pacifico Energy.

Năng lượng tái tạo sẽ thay thế điện than vào năm 2027?

IEA dự báo, năng lượng tái tạo sẽ chiếm 95% tăng trưởng điện toàn cầu, lần đầu tiên vượt điện than vào năm 2027. Liệu kịch bản này có thành hiện thực?

Danh sách 142 dự án điện mặt trời đã vận hành thương mại đến 13/1/2025

Bộ Công Thương vừa ban hành Quyết định 618/QĐ-BCT, trong đó, có phụ lục danh sách các dự án điện mặt trời theo Quy hoạch điện VIII.

Tin cùng chuyên mục

Điện mặt trời mái nhà được bán điện dư như thế nào từ tháng 3/2025?

Nghị định 58/2025/NĐ-CP quy định chi tiết về phát triển điện mặt trời mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ, trong đó có cơ chế bán điện dư từ ngày 3/3/2025.

Bộ Công Thương phê duyệt cập nhật Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII

Bộ Công Thương vừa có quyết định phê duyệt cập nhật Kế hoạch thực hiện Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Chính sách phát triển hydro xanh cần điều gì để thành công?

Để hydro xanh phát triển bền vững, Việt Nam cần có những chính sách, khung pháp lý như thế nào để đầu tư thực sự có hiệu quả, đạt được các mục tiêu năng lượng?

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long làm việc với Đại sứ Đức về phát triển điện gió

Sáng 5/3, tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long đã có buổi làm việc với Đại sứ Đức tại Việt Nam và Tập đoàn PNE.

Nghị định 58 phát triển điện năng lượng tái tạo, điện năng lượng mới

Chính phủ ban hành Nghị định số 58/2025/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Điện lực về phát triển điện năng lượng tái tạo, điện năng lượng mới.

Nghị định số 57/2025/NĐ-CP quy định cơ chế mua bán điện trực tiếp

Chính phủ ban hành Nghị định số 57/2025/NĐ-CP ngày 03/3/2025 quy định cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa khách hàng lớn và đơn vị năng lượng tái tạo.

Ninh Thuận khôi phục thực hiện dự án điện hạt nhân

Ninh Thuận khôi phục dự án điện hạt nhân, đây là bước đi chiến lược hướng tới phát triển năng lượng bền vững và an ninh năng lượng Quốc gia trong kỷ nguyên mới.

Châu Âu đẩy mạnh điện gió: Pháp, Tây Ban Nha dẫn đầu

Công suất điện gió của châu Âu dự kiến sẽ tiếp tục tăng khi nhiều chính phủ áp dụng các chính sách khuyến khích các nhà đầu tư tư nhân phát triển dự án mới.

Anh thương mại hoá pin mặt trời mỏng hơn sợi tóc

Theo Power Roll, mỗi pin mặt trời mà công ty sản xuất chỉ có độ dày bằng 1/50 sợi tóc người. Công nghệ mới mở ra nhiều ứng dụng mới khi thương mại hoá.

Ấn Độ tham vọng mục tiêu năng lượng sạch vào năm 2030

Ấn Độ cần tăng gấp đôi công suất bổ sung hàng năm từ năng lượng mặt trời và gió trong vòng 5 năm tới để đáp ứng các mục tiêu năng lượng sạch vào năm 2030.

Chính phủ họp báo cáo kết quả khắc phục khó khăn cho các dự án năng lượng tái tạo

Chiều nay (26/2), Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình chủ trì cuộc họp báo cáo kết quả khắc phục, tháo gỡ vướng mắc đối với các dự án năng lượng tái tạo.

Úc biến mỏ bỏ hoang thành hầm trữ điện bằng khí nén

Trung tâm lưu trữ năng lượng trong hầm trữ điện bằng khí nén ở Úc vừa được chính thức phê duyệt, có thể cung cấp điện dự phòng cho khoảng 80.000 hộ dân.

Hydrogen xanh sẽ đón đầu xu hướng chuyển dịch năng lượng mới?

Hydrogen xanh được xem là giải pháp tiềm năng thay thế nhiên liệu hóa thạch, với dự báo sẽ chiếm tỷ trọng đáng kể trong cơ cấu năng lượng Việt Nam và thế giới.

Trung Quốc: Cơ chế mới cho giá điện năng lượng tái tạo

Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia Trung Quốc đã ban hành thông báo mới về cải cách thị trường hóa giá điện năng lượng tái tạo.

Phối hợp điều độ, vận hành tối ưu hoá công suất phát năng lượng tái tạo

Ngày 21/2, tại Lâm Đồng đã diễn ra Hội thảo phối hợp điều độ, quản lý vận hành lưới điện truyền tải, nâng cao cung cấp điện tại khu vực miền Trung- Tây Nguyên.

Chủ tịch Petrovietnam: Quyết tâm cao nhất hoàn thành dự án điện hạt nhân

Ngày 20/2, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam) cho biết vừa tổ chức Hội thảo “Điện hạt nhân – Khát vọng mới Tập đoàn Công nghiệp Năng lượng Quốc gia.

Phát hiện mới trong chuyển hoá nhiệt thải thành điện năng

Các nhà khoa học Mỹ phát triển thiết bị chuyển hóa nhiệt thải thành điện năng với một tấm kính cách nhiệt trong suốt cùng tia hồng ngoại.

Nhật Bản đặt mục tiêu đến 2040 năng lượng tái tạo chiếm 50%

Chính sách năng lượng sửa đổi của Nhật Bản đặt mục tiêu nguồn năng lượng tái tạo chiếm 50% tổng sản lượng điện của Nhật Bản vào năm 2040.

Hồ sơ, thủ tục tham gia cơ chế mua bán điện trực tiếp

Để tạo điều kiện cho các đơn vị, khách hàng tham gia cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA) thuận lợi, Công ty NSMO (Bộ Công Thương) đã có hướng dẫn cụ thể.

Cà Mau làm gì để thực hiện mục tiêu xuất khẩu điện?

Là tỉnh đầu tiên được Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ xây dựng đề án xuất khẩu điện từ các dự án điện gió ngoài khơi, Cà Mau cần làm gì để thực hiện mục tiêu?