Bước đột phá của khoa học và công nghệ

Trong suốt quá trình phát triển của đất nước và ngành Công Thương 70 năm qua, dù trong giai đoạn nào, phát triển khoa học và công nghệ (KH&CN) luôn giữ một vai trò quan trọng, đặc biệt kể từ khi Việt Nam bước vào thời kỳ “đổi mới”, mở rộng phát triển kinh tế đất nước trên cơ sở tăng cường hợp tác kinh tế quốc tế.

Đóng góp lớn vào hoàn thiện chính sách

Vai trò và đóng góp của hoạt động KH&CN được thể hiện trên nhiều phương diện. Trước hết, nghiên cứu khoa học với vai trò cung cấp luận cứ khoa học, thực tiễn đã góp phần quan trọng trong quá trình định hướng phát triển và ban hành các chính sách, tạo ra các bước phát triển có tính đột phá trong tất cả các ngành, lĩnh vực sản xuất công nghiệp, thương mại nội địa, xuất nhập khẩu và hội nhập kinh tế quốc tế.

Nhiều vấn đề mới, có tác động sâu, rộng tới phát triển ngành đều nhanh chóng được đưa vào nội dung nghiên cứu khoa học, luận cứ rõ ràng cho những chủ trương, chính sách mà Bộ và Chính phủ đưa ra, trở thành các quyết sách lớn, góp phần tạo cú hích cho mục tiêu tăng trưởng bền vững của ngành.

Đơn cử như: Nghiên cứu chính sách về nội địa hóa của các sản phẩm công nghiệp với khởi điểm từ những năm 2000; nghiên cứu chính sách về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong bối cảnh và thách thức về bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu; nghiên cứu chính sách nhằm hỗ trợ quá trình đàm phán, tham gia các Hiệp định thương mại tự do đa phương và song phương…

Bước đột phá của khoa học và công nghệ
Chế tạo thành công Giàn khoan Tam Đảo 05 là bước đột phá, tự chủ về khoa học - công nghệ của ngành Công Thương

Trong 10 năm trở lại đây, với vai trò và đóng góp ngày một nhiều hơn của KH&CN, đặc biệt trong bối cảnh của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4, Bộ Công Thương đã chủ động tiến hành nghiên cứu, điều tra, khảo sát và tích cực phối hợp với các cơ quan của Đảng và Chính phủ như Ban Tuyên giáo Trung ương, Ban Kinh tế Trung ương, cung cấp những cơ sở thực tiễn phong phú và sinh động, một số luận điểm lý luận phục vụ công tác xây dựng các chính sách và chủ trương lớn của Đảng về chiến lược phát triển của ngành cũng như định hướng phát triển KH&CN phục vụ phát triển kinh tế đất nước.

Các chính sách KH&CN cùng nhiều hoạt động hỗ trợ của nhà nước đã tạo ra những đóng góp quan trọng của KH&CN cho phát triển của ngành, lĩnh vực, cũng như từng doanh nghiệp. Đóng góp của tăng năng suất các yếu tố tổng hợp (TFP) trong tăng trưởng VA (giá trị gia tăng) của ngành ngày càng có xu hướng tăng. Tỷ lệ doanh nghiệp tham gia hoạt động đổi mới công nghệ ngày càng cao. Báo cáo của Ngân hàng Thế giới cho thấy, các doanh nghiệp Việt Nam đã chi khoảng 1,6% doanh thu hằng năm cho R&D.

Nhiều tập đoàn/doanh nghiệp đã thành lập Quỹ phát triển KH&CN để đẩy mạnh các hoạt động KH&CN và đổi mới sáng tạo. Nhờ đó, Việt Nam đã vươn lên trở thành một trong những quốc gia có nền công nghiệp có năng lực cạnh tranh toàn cầu (CIP) ở mức khá cao, thuộc nhóm các quốc gia có năng lực cạnh tranh công nghiệp trung bình cao. Nhiều mặt hàng xuất khẩu của nước ta tính đến nay đã có vị trí quan trọng trong xếp hạng thành tích xuất khẩu của thế giới.

Thúc đẩy phát triển các ngành chủ lực

Nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ đã ghi nhận nhiều thành tựu, ứng dụng và thúc đẩy phát triển các ngành, lĩnh vực công nghiệp chủ lực, nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm Việt Nam. Nhiều công trình nghiên cứu khoa học ngành Công Thương đã đạt được những giải thưởng cao, tạo lập vị thế về khoa học của Việt Nam trong khu vực và quốc tế; nhiều sản phẩm ứng dụng phục vụ nhu cầu trong nước và xuất khẩu.

Cụ thể, trong lĩnh vực thăm dò, khai thác và chế biến dầu khí: Không những ứng dụng và làm chủ được công nghệ hiện đại trên thế giới, cùng với các đơn vị nghiên cứu, tư vấn có năng lực trong nước, nhiều doanh nghiệp dầu khí Việt Nam đã nghiên cứu, chế tạo và triển khai thành công những công trình mang lại hiệu quả kinh tế và ý nghĩa mang tầm khu vực và thế giới.

Trong lĩnh vực khai thác và chế biến khoáng sản: Việc nghiên cứu, đầu tư đổi mới công nghệ đã góp phần tăng sản lượng than toàn ngành bình quân 9,4%/năm, đặc biệt, tỷ lệ khai thác bằng cơ giới tăng vượt bậc, từ 3,3% năm 2010 lên 13,1% năm 2018; trong lĩnh vực năng lượng điện: Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã hoàn thành triển khai nhiều chương trình/dự án đầu tư, ứng dụng đổi mới công nghệ hiện đại, giúp vận hành hệ thống điện Việt Nam tiếp cận trình độ các nước tiên tiến trên thế giới…

Việc ứng dụng thành công các kết quả nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực cơ khí chế tạo cũng giúp khẳng định năng lực, vị thế và vai trò của tổ chức KH&CN ngành Công Thương trong bối cảnh hội nhập và phát triển. Điển hình như: Công trình “Nghiên cứu, thiết kế, chế tạo, tổ hợp và đưa vào vận hành hệ thống bốc dỡ, vận chuyển than cho nhà máy nhiệt điện đốt than có công suất tổ máy đến khoảng 600 MW” do Viện Nghiên cứu cơ khí thực hiện, đã áp dụng thành công…

Bên cạnh đó, việc nghiên cứu và ứng dụng KH&CN trong lĩnh vực công nghiệp hóa dược đã mang lại những giá trị thiết thực với nhiều kết quả nghiên cứu được thương mại hóa, cho sản phẩm có chất lượng tương đương hàng nhập khẩu và giá cả cạnh tranh như: Viên nang mềm Cebraton có tác dụng hoạt huyết dưỡng não; sản phẩm thuốc an thần ASAKOYA điều trị mất ngủ; chế phẩm phòng chống khối u từ cây Hoàn ngọc; sản phẩm dầu gấc…

Trong lĩnh vực công nghệ sinh học, Bộ Công Thương đã đạt được nhiều thành công trong việc triển khai các nhiệm vụ, dự án KH&CN nhằm thúc đẩy việc ứng dụng các công nghệ vi sinh, công nghệ enzyme, protein để phát triển ngành công nghiệp chế biến. Nhiều sản phẩm mới có chất lượng tốt, giá cả cạnh tranh (giảm khoảng 60-70%) so với giá sản phẩm nhập ngoại cùng loại, dần chiếm lĩnh được thị trường tiêu dùng Việt Nam…

Hoạt động KH&CN của Bộ Công Thương có vai trò đòn bẩy quan trọng nhằm khuyến khích hoạt động đổi mới, sáng tạo tới các doanh nghiệp của ngành Công Thương. Các chiến lược phát triển KH&CN của ngành trong từng giai đoạn luôn thể hiện tính gắn kết và hướng tới yêu cầu hiện thực hóa mục tiêu phát triển ngành trong mỗi giai đoạn; được thể hiện rõ nét thông qua việc thiết kế và triển khai xuyên suốt các chương trình, đề án KH&CN cấp quốc gia, cấp Bộ; góp phần quan trọng đưa các chủ trương, chính sách lớn của ngành vào cuộc sống.

Riêng trong giai đoạn 2011 - 2020, Bộ Công Thương đã triển khai đồng bộ 9 chương trình/đề án KH&CN cấp quốc gia, 2 chương trình KH&CN trọng điểm cấp Bộ, Đề án ứng dụng KH&CN trong tái cơ cấu ngành Công Thương. Cùng với quá trình triển khai các hoạt động KH&CN, Bộ Công Thương đã tập trung đổi mới một cách toàn diện công tác quản lý KH&CN từ nội dung tới phương thức quản lý; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào quá trình quản lý, giám sát thực hiện.

Phát triển KH&CN và đổi mới sáng tạo sẽ gắn chặt với quá trình tái cơ cấu ngành Công Thương, thực hiện mục tiêu phát triển ngành, lĩnh vực cụ thể trong giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2045; tạo nền tảng vững chắc giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất, chất lượng, từ đó tận dụng tốt các cơ hội tiếp cận thị trường từ các hiệp định thương mại, tham gia sâu vào các chuỗi cung ứng toàn cầu.
Quỳnh Nga
Bạn thấy bài viết này thế nào?
Kém Bình thường ★ ★ Hứa hẹn ★★★ Tốt ★★★★ Rất tốt ★★★★★
Bài viết cùng chủ đề: Bộ Khoa học và Công nghệ

Tin mới nhất

Chất lượng sản phẩm: Tăng tính minh bạch, đáp ứng hội nhập

Chất lượng sản phẩm: Tăng tính minh bạch, đáp ứng hội nhập

Xây dựng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Chất lượng sản phẩm hàng hóa để tạo môi trường sản xuất kinh doanh minh bạch, đòn bẩy phát triển thương mại.
Xây dựng hệ sinh thái AI mang dấu ấn Việt Nam

Xây dựng hệ sinh thái AI mang dấu ấn Việt Nam

Xây dựng hệ sinh thái AI mang dấu ấn Việt Nam không chỉ là chiến lược công nghệ mà còn là hành trình khẳng định bản lĩnh trí tuệ Việt trên bản đồ thế giới.
Khách hàng, tài xế Xanh SM đánh giá cao công nghệ S2S

Khách hàng, tài xế Xanh SM đánh giá cao công nghệ S2S

Hệ thống giám sát S2S của Xanh SM được tài xế, hành khách đánh giá cao nhờ tăng cường an toàn trong các tình huống khẩn cấp.
Kinh tế số Việt Nam: Bệ phóng tăng trưởng mới của ngành quảng cáo

Kinh tế số Việt Nam: Bệ phóng tăng trưởng mới của ngành quảng cáo

Nền kinh tế số của Việt Nam dự kiến đạt 45 tỷ USD vào năm 2025, quảng cáo kỹ thuật số được kỳ vọng sẽ đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy sự tăng trưởng.
Nâng tầm trải nghiệm với 6 dòng xe nổi bật từ THACO AUTO

Nâng tầm trải nghiệm với 6 dòng xe nổi bật từ THACO AUTO

THACO AUTO giới thiệu loạt ưu đãi hấp dẫn dành cho 6 dòng xe nổi bật: Kia New Carnival Hybrid, Mazda CX-5, New Peugeot 2008, BMW X3, MINI Clubman và BMW R 18.

Tin cùng chuyên mục

Sở hữu trí tuệ: Nền móng nâng tầm thương hiệu Việt

Sở hữu trí tuệ: Nền móng nâng tầm thương hiệu Việt

Sở hữu trí tuệ không chỉ là tấm khiên bảo vệ thành quả sáng tạo mà còn là “chiếc chìa khóa vàng” giúp doanh nghiệp Việt tự tin bước ra sân chơi toàn cầu.
Mẫu xe Super Hybrid mới nhất của OMODA & JAECOO

Mẫu xe Super Hybrid mới nhất của OMODA & JAECOO

C7 SHS (hệ thống Super Hybrid) – mẫu xe mới được trang bị công nghệ SHS tiên tiến, sẽ ra mắt vào ngày 23/4 và chính thức bước vào hành trình thử thách ngày 24/4
Phát triển hạ tầng số xanh nhờ tiết kiệm năng lượng

Phát triển hạ tầng số xanh nhờ tiết kiệm năng lượng

Phát triển trung tâm dữ liệu xanh, giảm tiêu thụ năng lượng là một trong những yêu cầu trọng tâm trong phát triển hạ tầng số xanh.
Công nghệ xanh – Chìa khóa cho tương lai hạ tầng số

Công nghệ xanh – Chìa khóa cho tương lai hạ tầng số

Hội nghị DCCI Summit 2025 do Viettel IDC tổ chức diễn ra ngày 22/4 tại Hà Nội đã quy tụ các chuyên gia hàng đầu về trung tâm dữ liệu, Cloud và trí tuệ nhân tạo.
Ford Everest Sport bản đặc biệt  màu trắng tuyết có giá bán ra sao?

Ford Everest Sport bản đặc biệt màu trắng tuyết có giá bán ra sao?

Phiên bản đặc biệt Ford Everest Sport gây ấn tượng mạnh mẽ với gói trang bị ngoại thất màu đen thể thao: logo EVEREST trên nắp capo, giá bán xấp xỉ 1,2 tỷ đồng.
Quy định về đo lường, chất lượng trong kinh doanh xăng dầu có gì mới?

Quy định về đo lường, chất lượng trong kinh doanh xăng dầu có gì mới?

Bộ Khoa học và Công nghệ đang lấy ý kiến Dự thảo Thông tư sửa đổi một số điều của Thông tư số 15 quy định về đo lường, chất lượng trong kinh doanh xăng dầu.
Trách nhiệm người đứng đầu trong phát triển khoa học - công nghệ

Trách nhiệm người đứng đầu trong phát triển khoa học - công nghệ

Quy định rõ trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan nhà nước trong thực hiện nhiệm vụ về phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Điện lực TKV đẩy mạnh số hóa và sáng kiến kỹ thuật

Điện lực TKV đẩy mạnh số hóa và sáng kiến kỹ thuật

Tự động hóa, tin học hóa và chuyển đổi số đang trở thành trụ cột trong sản xuất tại Tổng công ty Điện lực- TKV, góp phần nâng cao hiệu quả vận hành, phát triển.
Doanh nghiệp công nghệ mang trí tuệ Việt ra thế giới

Doanh nghiệp công nghệ mang trí tuệ Việt ra thế giới

Tại lễ trao giải Sao Khuê, theo Chủ tịch VINASA, doanh nghiệp công nghệ Việt Nam không chỉ dừng lại ở thị trường nội địa mà còn mang trí tuệ Việt ra thế giới.
Quản lý năng lượng hiệu quả giúp tiết kiệm hàng nghìn tỷ USD

Quản lý năng lượng hiệu quả giúp tiết kiệm hàng nghìn tỷ USD

Doanh nghiệp toàn cầu có thể tiết kiệm tới 2 nghìn tỷ USD vào năm 2030 nếu tối ưu hóa quản lý năng lượng và Việt Nam hoàn toàn có thể tận dụng cơ hội này.
Công nghệ số tạo động lực cho chuyển đổi xanh

Công nghệ số tạo động lực cho chuyển đổi xanh

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh, các công nghệ số thế hệ mới tạo động lực cho chuyển đổi xanh là AI, IoT, Big Data, chip bán dẫn.
NSCTEX 2025: Gắn kết nhà khoa học và doanh nghiệp dệt may

NSCTEX 2025: Gắn kết nhà khoa học và doanh nghiệp dệt may

Hội nghị khoa học toàn quốc NSCTEX 2025 mở ra diễn đàn kết nối các nhà khoa học, viện trường và doanh nghiệp nhằm đổi mới sáng tạo ngành dệt may, da giày.
Thời cơ vàng cho khởi nghiệp về công nghệ xanh

Thời cơ vàng cho khởi nghiệp về công nghệ xanh

Những định hướng chiến lược của Đảng, Nhà nước đang tạo nền tảng thuận lợi để thúc đẩy một làn sóng khởi nghiệp sáng tạo trong các lĩnh vực công nghệ xanh...
Đổi mới sáng tạo: Nghĩ khác, làm khác để tốt hơn

Đổi mới sáng tạo: Nghĩ khác, làm khác để tốt hơn

"Đổi mới sáng tạo - Nghĩ khác, làm khác để tốt hơn" là một trong 3 chủ đề của Ngày Sáng tạo và Đổi mới sáng tạo thế giới năm 2025.
Việt Nam có thể sớm trở thành quốc gia số hàng đầu khu vực

Việt Nam có thể sớm trở thành quốc gia số hàng đầu khu vực

Việt Nam đang có sự tăng trưởng vượt bậc trong các dịch vụ di động và có thể sớm trở thành quốc gia số hàng đầu ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
VIPC Summit 2025: Điểm hẹn đầu tư công nghệ

VIPC Summit 2025: Điểm hẹn đầu tư công nghệ

Tại VIPC Summit 2025, dòng vốn tư nhân và chiến lược công nghệ hội tụ, tạo lực đẩy mạnh mẽ cho hệ sinh thái khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo Việt Nam.
Chi đầu tư cho công nghệ thông tin có gì mới?

Chi đầu tư cho công nghệ thông tin có gì mới?

Bộ Khoa học và Công nghệ đang lấy ý kiến dự thảo Thông tư hướng dẫn nội dung chi cho hoạt động đầu tư ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số.
Honda ICON e: Chọn xanh - sống chất - đi bền

Honda ICON e: Chọn xanh - sống chất - đi bền

Honda Việt Nam đã chính thức bàn giao những chiếc xe máy điện ICON e: đầu tiên tới tay khách hàng, đánh dấu bước khởi nguyên của kỷ nguyên di chuyển xanh.
Các loại xe giúp tiêu thụ ô tô tháng 3/2025 tăng hai con số

Các loại xe giúp tiêu thụ ô tô tháng 3/2025 tăng hai con số

Thị trường ô tô Việt Nam khởi sắc khi lượng bán ra trong tháng 3 tăng 47% so với tháng 2. Lượng xe nhập khẩu bán ra vượt qua cả xe sản xuất trong nước.
Số hóa và AI:

Số hóa và AI: 'Chìa khoá' mới cho chuyển dịch năng lượng

Số hóa và AI sẽ là động lực chính cho chuyển dịch năng lượng trong ngành công nghiệp sản xuất qua việc giảm tiêu thụ năng lượng, tối ưu hóa cơ cấu năng lượng.
Mobile VerionPhiên bản di động