Bước đột phá cho thị trường chứng khoán Việt Nam

Ông Andy Ho

Ngày 26/6/2015, với việc Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết Thủ tướng đã ký Nghị định 60/2015/NĐ-CP nhằm sửa đổi, bổ sung một số điều khoản của Nghị định 58/2012/NĐ-CP, theo đó việc nới room cho nhà đầu tư nước ngoài tại các công ty niêm yết của Việt Nam đã chính thức được thông qua. Dù vẫn cần thông tư hướng dẫn cụ thể để những quy định mới đi vào thực tiễn, nhưng nghị định đã đem lại kỳ vọng cho các nhà đầu tư nước ngoài sẽ có thể sở hữu tối đa 100% các doanh nghiệp (DN) niêm yết thuộc phần lớn các ngành, chỉ trừ một vài ngành kinh doanh có điều kiện như ngành ngân hàng.

Theo ông Andy Ho, sau giai đoạn gặp khá nhiều khó khăn, nền kinh tế Việt Nam đã lấy lại đà tăng trưởng ổn định ở mức 6%/năm. Với các điều khoản mới từ Nghị định 60, sắp tới đây nhà đầu tư nước ngoài sẽ có thể tham gia sâu rộng và tích cực hơn vào sự phát triển của nền kinh tế. Đây là một sự kiện bước ngoặt, góp phần giúp Việt Nam thực hiện đầy đủ các cam kết với tư cách thành viên của WTO và sẽ là chất xúc tác mạnh mẽ để các cổ phiếu của Việt Nam góp mặt trong Chỉ số MSCI về các thị trường mới nổi (MSCI Emerging Market Index).

Bởi thời gian qua, việc hạn chế tỉ lệ sở hữu của các nhà đầu tư nước ngoài đã gây trở ngại cho nhiều nhà đầu tư và đồng thời khiến các thị trường vốn không thể phát triển mạnh như mong muốn. Giới hạn tỷ lệ sở hữu đã hạn chế sự tham gia tích cực của nhà đầu tư nước ngoài vào chiến lược kinh doanh của các DN Việt Nam cũng như không thể nâng cao định giá của những công ty này. Do đó, việc nới room đã được nhà đầu tư nước ngoài, trong đó có VinaCapital, kỳ vọng từ rất lâu. Việc nới room sẽ mang lại cho thị trường và dòng vốn đầu tư nhiều ảnh hưởng tích cực.

Từ góc nhìn của một nhà đầu tư, ông Andy Ho cho rằng, những ảnh hưởng tích cực này thể hiện trên 3 khía cạnh. Đầu tiên là cải thiện đánh giá thị trường. Trong nhiều năm, thị trường chứng khoán Việt Nam luôn ở mức định giá thấp hơn đáng kể so với thị trường các nước khu vực do thanh khoản kém. Thị trường Việt Nam giao dịch với PE khoảng 13x và với mức chiết khấu dao động trong khoảng 25-35%. Khi hạn chế về room được tháo gỡ, dự kiến nhà đầu tư trong và ngoài nước sẽ tham gia thị trường tích cực hơn trước, cải thiện tính thanh khoản và góp phần thu hẹp mức chiết khấu của thị trường Việt Nam so với khu vực.

Thứ hai, là thúc đẩy tiến trình cổ phần hóa các DN nhà nước. Khi thị trường Việt Nam được đánh giá cao hơn, thanh khoản cải thiện hơn, sẽ có thêm nhiều DN nhà nước và DN tư nhân niêm yết. Đối với chương trình cổ phần hóa các DN nhà nước, Chính phủ cũng đã có những động thái quyết liệt để tháo gỡ khó khăn và thúc đẩy tiến trình cổ phần hóa, mở rộng lựa chọn cho các nhà đầu tư để tối đa hóa lợi nhuận thông qua đưa công ty niêm yết trên thị trường, nhượng cổ phần cho nhà đầu tư chiến lược khác hoặc hợp nhất các công ty bằng M&A, đặc biệt là đối với các ngành có tốc độ tăng trưởng nhanh như F&B, bất động sản và cơ sở hạ tầng. Riêng với ngành ngân hàng, chúng tôi cho rằng lĩnh vực này sẽ có nhiều tiến triển với kế hoạch từ Chính phủ giảm số lượng ngân hàng thương mại còn một nửa vào năm 2017.

Thứ ba, hoàn thiện chức năng và vai trò của thị trường chứng khoán. Vốn hóa thị trường chứng khoán Việt Nam hiện khoảng 60 tỷ USD, khối lượng giao dịch bình quân hằng ngày khoảng 100 triệu USD, trong đó nhà đầu tư nước ngoài chỉ tham gia dưới 15% do giới hạn sở hữu. Giao dịch trên thị trường chủ yếu là nhà đầu tư trong nước với phần lớn vốn đầu tư dựa vào vay ký quỹ, đây là nguyên nhân chính của việc thị trường Việt Nam dễ dàng biến động. Sự tham gia sâu rộng hơn của nhà đầu tư nước ngoài và nhiều cổ phiếu được niêm yết hơn sẽ giúp thị trường ổn định và lành mạnh hơn.

Hơn nữa, mở cửa thị trường vốn cho nhà đầu tư nước ngoài là một trong các tiêu chí chính để cổ phiếu Việt Nam góp mặt trong Chỉ số MSCI Emerging Market. Các cổ phiếu trong MSCI Emerging Market đang thu hút 1,4 nghìn tỷ USD vốn đầu tư trên toàn thế giới, chúng tôi kỳ vọng việc tham gia vào đây sẽ giúp thị trường Việt Nam tăng cường thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài và có triển vọng tăng 15-20% trong thời gian sắp tới.

“Nghị định 60 là một bước tiến quan trọng và đột phá, giúp thị trường Việt Nam mở rộng hơn đối với các nhà đầu tư quốc tế, tăng sức cạnh tranh, dễ tiếp cận hơn cũng như thân thiện hơn. Đặc biệt, thị trường chứng khoán sẽ được hưởng lợi từ việc tăng giá cũng như được các công ty quản lý quỹ toàn cầu phân bổ nguồn vốn đầu tư lớn hơn”, ông Andy Ho nhấn mạnh.